Σχολική βία και επιθετικότητα με θύματα εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα

Abstract

Εισαγωγή: Ο εκφοβισμός από μαθητές με θύματα εκπαιδευτικούς αποτελεί πλέον ένα παγκόσμιο πρόβλημα, το οποίο δεν έχει λάβει την απαραίτητη προσοχή από την κοινωνία, τη σχολική κοινότητα και την πολιτεία. Σκοπός: Η διερεύνηση της μορφής και της έκτασης του φαινομένου της σχολικής βίας και του εκφοβισμού κατά εκπαιδευτικών στα Δημοτικά σχολεία της Ελλάδας, των επιπτώσεων αυτού του φαινομένου στους ίδιους και στην εκπαιδευτική διαδικασία, του βαθμού επάρκειας των εκπαιδευτικών στην αντιμετώπιση περιστατικών βίαιης συμπεριφοράς από μαθητές, των αιτίων που προκαλούν αυτή τη συμπεριφορά και των προτεινόμενων μέτρων πρόληψης ή αντιμετώπισης του φαινομένου. Μέθοδος: Η διεξαγωγή της έρευνας πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά με συμπλήρωση ερωτηματολογίων από τους συμμετέχοντες. Συμμετείχαν 94 εκπαιδευτικοί και η στατιστική ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρήση του Excel. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το 54,3% των εκπαιδευτικών έχει υποστεί εκφοβισμό από μαθητές, με το 75,5% να δηλώνει ότι δέχτηκε επιθετική συμπεριφορά εντός της σχολικής αίθουσας. Το 70,9% αναφέρει λεκτική επίθεση που μπορεί να περιλαμβάνει εξύβριση, ειρωνεία, προσβολή κλπ.. Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών - θυμάτων εκφοβισμού παρουσιάζει συμπτώματα άγχους, πονοκεφάλους, αίσθημα κόπωσης και δυσκολίες στην ανάπτυξη κοινωνικών σχέσεων. Στον εργασιακό τομέα παρατηρήθηκε επίδραση στο σχολικό κλίμα και παρουσιάζονται προβλήματα στη διεξαγωγή των διδακτικών δραστηριοτήτων. Το 40% περίπου των εκπαιδευτικών δηλώνει ότι δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι για την αντιμετώπιση περιστατικών σχολικής βίας και περίπου το 56% αναφέρει ότι έχει «λίγη» έως «καθόλου» υποστήριξη από ειδικούς για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Ως σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους στα σχολεία που υπηρετούν αναδεικνύονται η απειθαρχία των μαθητών και ότι κατά τη διάρκεια των μαθημάτων χάνεται διδακτικός χρόνος εξαιτίας της απειθαρχίας τους. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ένα ενθαρρυντικό στοιχείο. Το 35,1% νιώθουν «πολύ» ασφαλείς στο σχολείο που εργάζονται και ένα 22,3% «πάρα πολύ» ασφαλείς. Συμπεράσματα: Το πρόβλημα της εμφάνισης σχολικού εκφοβισμού κατά εκπαιδευτικών από μαθητές είναι αποτέλεσμα της αδιαφορίας και της έλλειψης επικοινωνίας των εκπαιδευτικών με τους μαθητές. Η συνεργασία του σχολείου με τους γονείς και η συμβουλευτική υποστήριξη από ψυχολόγο σε συνδυασμό με την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, τη θέσπιση σαφών ορίων και κανόνων και την επιβολή ποινών στους παραβατικούς μαθητές, είναι σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς πιθανοί τρόποι αντιμετώπισης επιθετικών συμπεριφορών από μαθητές.