Το Υψηλό στην Αρχιτεκτονική μέσα από τη φιλοσοφία της Αποδόμησης του Jacques Derrida

Abstract

Η έννοια του Υψηλού κατά τον Kant στο έργο του «Η Κριτική της Κριτικής Ικανότητας», συνδέεται με το μαθηματικό άπειρο, με το ασύλληπτο και ανεξήγητο όλον, αλλά και με της υψηλές ιδέες του Λόγου και της επιτρέπει να διαπιστώσουμε την ασημαντότητα των πραγμάτων που της απασχολούν. Ο Jean François Lyotard μετά από δύο αιώνες ερμηνεύει στο δοκίμιο «The Sublime and the Avant-Garde» το Υψηλό του Kant ως μια απόλαυση αναμεμειγμένη με πόνο και πάθος και με κάτι δυνατότερο από την απλή ικανοποίηση του Ωραίου. Το συνδέει με την τέχνη της πρωτοπορίας και ιδιαίτερα με τη μεταμοντέρνα τέχνη και αρχιτεκτονική. Ο Paul Crowther στο κείμενο Beyond Art and Philosophy στον τόμο των Academy Editions “Deconstruction Omnibus Volume” έρχεται με τη σειρά του να συνδέσει το Υψηλό με τον Kant και τον Jacques Derrida, τη Γραμματολογία και τη θεωρία της Αποδόμησης. Αναλύεται η θεωρία της Αποδόμησης του Derrida, η κατάλυση του αρχετύπου στην Μοντέρνα τέχνη και αρχιτεκτονική, και η επανασύνδεση της εικόνας με την έννοια, ή της εμπειρίας με το λόγο, όχι μέσω της μίμησης αλλά μέσω της αλληγορίας. Σε αυτό το πλαίσιο, επαναστατικότερη έκφραση της τέχνης του 20ου αιώνα αποτελεί το κολλάζ-μοντάζ. Σύμφωνα με την Ελένη Τάτλα στο άρθρο της «Διερεύνηση των αρχών της αρχιτεκτονικής δημιουργίας στο πλαίσιο της φιλοσοφίας της αποδόμησης του Jacques Derrida», η μίμηση δίνει τη θέση της στην αλληγορία, και το αρχέτυπο στο κυριολεκτικό αντικείμενο του μοντάζ. Υπό αυτές της συνθήκες, ισχυρίζεται η Ελένη Τάτλα, η παραδοσιακή έννοια της αρχιτεκτονικής σύνθεσης καταλύεται της όφελος της αναζήτησης της ελευθερίας μέσα από την αέναη διανοητική διερεύνηση της έννοιας του ορίου. Παραδείγματα έργων αρχιτεκτονικής θα ερμηνευθούν σε αυτό το πλαίσιο.