Διαχείριση δειγμάτων στο βιοπαθολογικό εργαστήριο την εποχή των κορωνοϊών
Sample management in the biopathological laboratory during the coronavirus pandemics
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Σεϊτοπούλου, Χριστίνα
Ημερομηνία
2022-03-31Επιβλέπων
Κικεμένη, ΑναστασίαΛέξεις-κλειδιά
Ανθρώπινοι κορωνoϊοί ; Covid-19 ; SARS-CoV-2 ; MERS ; SARS ; Βιοασφάλεια ; ΠΟΥ ; ΚΕΕΛΠΝΟ ; CDC ; ECDC ; Επιτροπή Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (ΕΝΛ) ; Human coronaviruses ; Biosafety ; World Health Organization (WHO)Περίληψη
Εισαγωγή: Οι κορωνοϊοί ή κορωναϊοί (CoVs) είναι μια οικογένεια ιών που προσβάλλουν
ανθρώπους και ζώα με τον SARS-CoV-2 να είναι ένας νέος τύπος ιού. Θεωρούνται παγκοσμίως
από τις σημαντικότερες αιτίες ιογενών λοιμώξεων του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού,
γαστροεντερίτιδες, ηπατίτιδες και λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ). Η
βιοασφάλεια είναι η εφαρμογή προφυλάξεων ασφαλείας που μειώνουν τον κίνδυνο έκθεσης των
εργαζόμενων του εργαστηρίου σε δυνητικά μολυσματικά μικρόβια και περιορίζουν τη μόλυνση του
εργασιακού περιβάλλοντος και τελικά της κοινότητας.
Σκοπός: Η εργασία εστιάζει στη βιβλιογραφική ανασκόπηση από δημοσιεύσεις και διεθνείς
οργανισμούς και φορείς (όπως WHO, ECDC, CDC) των υπαρχουσών γνώσεων και τον περαιτέρω
εμπλουτισμό των δεδομένων στο πλαίσιο της πανδημίας σχετικά με τη διαχείριση της ομάδας των
κορωναϊών στα Βιοπαθολογικά Εργαστήρια.
Υλικό & Μεθοδολογία: Το υλικό της εργασίας προέκυψε από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση
πηγών (άρθρων και review) του pubmed, του scopus, του google scholar, αλλά και από
πλατφόρμες/ιστοσελίδες μεγάλων οργανισμών ΠΟΥ, CDC, ECDC, που αφορούν τους
κορωναϊούς, τις επιδημίες που προκάλεσαν, την πρόσφατη πανδημία COVID-19, και θέματα
βιοασφάλειας που αφορούν τόσο σε διαχείριση δειγμάτων σε κλινικά εργαστήρια, όσο και στη
διασφάλιση υγείας εργαζομένων, γενικού πληθυσμού και περιβάλλοντος. Η αναζήτηση έγινε από
το Δεκέμβριο 2019 έως και το Σεπτέμβριο του 2021, επιλέχτηκαν 112 άρθρα καθώς και οι
κατευθυντήριες οδηγίες του WHO, CDC, ECDC. Η αξιολόγηση των μελετών έγινε σύμφωνα με την
πληρότητα των δεδομένων τους, και την αποδοχή των διεθνών οδηγιών.
Αποτελέσματα: Τα πρωτόκολλα της Βιοασφάλειας στις εργαστηριακές δομές και οι αυστηροί
κανόνες που τα διέπουν έχουν άκρως επιτακτικό και χρήσιμο χαρακτήρα για την απρόσκοπτη
εφαρμογή τους με σκοπό την διαχείριση όλων των μικροβιακών παραγόντων των δειγμάτων
,τύπων Βιοασφάλειας ( Ι-ΙV), με κύριο μέλημα τον περιορισμό των επικίνδυνων και μολυσματικών
για την δημόσια υγεία αερολυμάτων. Η διασφάλιση των παραπάνω, απορρέει από την ύπαρξη
πρωτοκόλλου Βιοασφάλειας στις δομές υγείας , η οποία έχει τόσο προληπτικό ,όσο και
περιοριστικό χαρακτήρα ,στην έκθεση όλων των εμπλεκομένων σε μικροβιακούς παράγοντες
(GMO’s) στον εργαστηριακό τομέα.
Η έννοια της Βιοασφάλειας στον τομέα της υγείας μπορεί να υλοποιηθεί μέσω επιμορφωτικών
σεμιναρίων, ημερίδων, συνεδρίων ,και αποσκοπεί τόσο για την προστασία των εργαζομένωνεπαγγελματιών υγείας σε ατομικό, συλλογικό επίπεδο, όσο και για την προστασία του ίδιου του
περιβάλλοντος.
[4]
Συμπεράσματα: Με το βλέμμα στην προστιθέμενη αξία και το όφελος της μελέτης, η εργασία
επικεντρώθηκε στις επιδημίες MERS, SARS, COVID-19 και στη διαχείριση των δειγμάτων
ασθενών από τα κλινικά Βιοπαθολογικά εργαστήρια, με έμφαση στη διασφάλιση της υγείας του
ανθρώπινου δυναμικού που εργάζεται σε αυτά, την ελαχιστοποίηση των παραγόντων κινδύνου και
διασποράς στην κοινότητα, αλλά και με το βλέμμα στραμμένο προς την προστασία του
περιβάλλοντος από μη ηθελημένη απελευθέρωση βιολογικού παράγοντα.
Ο εμπλουτισμός των ήδη υπαρχουσών γνώσεων με νέες, η περαιτέρω κατανόηση του
προβλήματος με απώτερο σκοπό την προάσπιση της ανθρώπινης ύπαρξης, και της δημόσιας
υγείας, και η σύνοψη των ανωτέρω, θεωρούμε ότι αποτελεί το όφελος της προσπάθειας μας.
Λέξεις-Κλειδιά: Ανθρώπινοι κορωναϊοί, νόσος COVID-19, ιοί SARS-CoV-2, MERS, SARS,
βιοασφάλεια, ΠΟΥ, ΚΕΕΛΠΝΟ, CDC, ECDC, Επιτροπή Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (ΕΝΛ)
Περίληψη
Introduction: Coronaviruses consist a large family of viruses that affect humans and animals.
SARS-CoV-2 is a new species of coronaviruses. Coronaviruses cause viral infections of
respiratory tract, gastroenteritis, hepatitis, and infections of the central nervous system. Biosafety
is the implementation of safety precautions that minimize the exposure of the laboratory staff to
contagious microbes and reduce pollution of the work environment and ultimately the
community.
Material and Methods: The data of the present thesis is collected after the review search in
scientific libraries such as pubmed, scopus, google scholar, as well as in the sites/platforms of
WHO, CDC, ECDC, looking for related information about coronaviruses, epidemics and
pandemics that they caused, the newborn outbreak of COVID-19, and issues of Biosafety that
involve sample management and handling at the clinical laboratories, ensuring lab personnel,
environment and public health in general. The research lasted from December 2019 up to
September 2021. 138 articles are included along with the international guidelines of WHO, CDC,
ECDC. The evaluation of the studies was made according to the completeness of their data and
the acceptance of the international directives.
Results: The main principles of Biosafety at microbiology labs apply to the management of
biological samples of unknown origin, as potentially infectious, even risk group 1 microbes, in a
way that avoids the formation of aerosols. For this purpose the existence of a Biosafety Council in
the field of health is needed, with the duty of studying, and recording technologies and restriction
practices for prevention of any harm to the laboratory personnel caused by GMO’s. Moreover, the
Biosafety Council has the duty to inform and educate health professionals via workshops,
seminars, round tables in congresses, etc, in order their own safety be achieved, and the
protection of the environment additionally.
Conclusions: The study is focused on MERS, SARS, COVID-19 pandemics and on the handling
of biological samples at microbiology laboratories, ensuring the health of laboratory personnel, by
minimizing the risk factors and their spread to the community, but also looking at the
environmental protection from an unwanted spread of these factors.
Thus, the gain of our effort was the enrichment of already existing knowledge and the further
understanding of the problem, which are all aimed at preserving individual and public health.
Key words: human coronaviruses, COVID-19 disease, viruses SARS-CoV-2, MERS, SARS,
biosafety, World Health Organization (WHO), CDC, ECDC