Παράσιτα που μεταδίδονται υδατογενώς και η διαχείρισή τους για την προάσπιση της δημόσιας υγείας

Καραμαλής, Κωνσταντίνος

Waterborne parasites and their management for the protection of public health

Πτυχιακή εργασία

Author

Καραμαλής, Κωνσταντίνος

Date

2022-07-09

Advisor

Βασσάλου, Ευδοκία

pch_18679057.pdf (2.490Mb)

Keywords

Παράσιτα ; Δημόσια υγεία ; Νερό ; Πρόληψη ; Διαχείριση υδάτων

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, η κύρια αιτία υδατογενών επιδημιών είναι τα παράσιτα που μεταδίδονται υδατογενώς, αποτελώντας σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στις περισσότερες βιβλιογραφίες, οι κύστεις τόσο του παρασιτικού πρωτοζώου Giardia lamblia, όσο και οι ωοκύστεις του Cryptosporidium spp., κατέχουν την πρώτη θέση αιτιολογικού παράγοντα για την πρόκληση υδατογενούς παρασιτικής λοίμωξης. Επίσης, υπάρχουν κι άλλα είδη παρασιτικών πρωτόζωων που μεταδίδονται με το νερό και προκαλούν λοιμώξεις, όπως είναι η Naegleria fowleri, η Acanthamoeba sp., η Entamoeba histolytica και το Toxoplasma gondii, αλλά έχουν ενοχοποιηθεί και παρασιτικά μετάζωα τα οποία μεταδίδονται με το νερό, όπως είναι η Ascaris lumbricoides, ο Trichuris trichiura, ο Enterobius vermicularis, αλλά και μερικά που χρησιμοποιούν ενδιάμεσους ξενιστές του υδάτινου περιβάλλοντος για να ολοκληρώσουν το βιολογικό τους κύκλο, όπως το Schistosoma sp και η Fasciola hepatica. Το κοινό σημείο των παραπάνω πρωτόζωων και μετάζωων είναι ο τρόπος μετάδοσης, που είναι το νερό, όμως έχει βρεθεί ότι οι (ωο)κύστεις τους μπορούν να μεταδοθούν και με την κατανάλωση ωμού κρέατος ή των μη πλυμένων λαχανικών. Επιπλέον, τα χαμηλά επίπεδα ατομικής υγιεινής έχουν σχετιστεί άμεσα με τη μετάδοση των (ωο)κύστεων των παρασίτων, με αποτέλεσμα την πρόκληση λοίμωξης. Σχετικά με την μετάδοση μέσω του νερού, πρέπει να αναφερθεί ότι η μόλυνση ενός πληθυσμού από παράσιτα μπορεί να γίνει είτε με άμεση κατανάλωση πόσιμου νερού από μολυσμένο σύστημα ύδρευσης ή από κατανάλωση μολυσματικών (ωο)κύστεων από ύδατα αναψυχής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, παρουσιάζουν ορισμένες θρησκευτικές τελετές, όπως το ablution ή οι διαδικασίες της Αγιουβέρδας, οι οποίες περιλαμβάνουν τη χρήση νερού για ρινική πλύση, με τον κίνδυνο μετάδοσης αμοιβάδων, λόγω χρήσης μολυσμένων υδάτων. Η παρούσα βιβλιογραφική πτυχιακή εργασία, εστιάζει στα παράσιτα που μεταδίδονται υδατογενώς και αναφέρεται σε πρότυπα ποιότητας που χρησιμοποιούνται για την ορθή διαχείρισή τους, που αποσκοπούν στην προάσπιση της δημόσιας υγείας. Ωστόσο, το πρόβλημα με τις υδατογενείς επιδημίες είναι παγκόσμιας κλίμακας, με την επίπτωση να είναι ιδιαίτερα υψηλή στις αναπτυσσόμενες χώρες. Έτσι, κρίνεται επιτακτική ανάγκη η διερεύνηση των υδατογενών επιδημιών παρασιτικής αιτιολογίας σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και η διαχείρισή τους για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Abstract

In the past few years, the main cause of waterborne outbreaks is water- borne parasites, posing a major public health problem. Specifically, in the most recent literature, the cysts of both the parasitic protozoan Giardia lamblia and the oocysts of Cryptosporidium spp. are responsible for the most water- borne outbreaks. There are also other species of water-borne parasitic protozoa that cause infections, such as Naegleria fowleri, Acanthamoeba sp., Entamoeba histolytica and Toxoplasma gondii, but also there are water- borne parasitic metazoa that have been implicated in water- borne outbreaks, for example Ascaris lumbricoides, Trichuris trichiura, Enterobius vermicularis and others that use intermediate vectors in the aquatic environment, in order to complete their biological cycle, such as Schistosoma sp and Fasciola hepatica. The common point of the protozoa and metazoan above is their transmission, which is water, but it has been found that their (oo)cysts can also be transmitted by consuming raw meat or unwashed vegetables. In addition, low levels of personal hygiene have been directly linked to the transmission of parasitic (oo)cysts, resulting in infection. Regarding water transmission, it should be noted that the infection of a population with parasites can be done either by direct consumption of drinking water from a contaminated water supply system or by consumption of infectious (oo)cysts from recreational waters. Furthermore, of particular interest are certain religious ceremonies, such as ablution or Ayurvedic procedures, which involve the use of water for nasal washing, with the risk of transmitting amoebae due to the usage of contaminated water. This dissertation focuses on water-borne parasites and refers to quality standards used for their proper management, aimed at protecting public health. However, the problem with water- borne outbreaks is global, with the impact being particularly high in developing countries. Thus, there is an urgent need to investigate the waterborne parasitic outbreaks in a worldwide scale and manage them to protect public health.