Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον αμπελοοινικό τομέα

Αλέπη, Κωνσταντίνα

The effects of climate change on the grape-wine sector

Πτυχιακή εργασία

Author

Αλέπη, Κωνσταντίνα

Date

2021-02-26

Advisor

Μπανίλας, Γεώργιος

Alepi_131005.pdf (1.907Mb)

Keywords

Κλιματική αλλαγή ; Αμπελοοινικός τομέας ; Υπερθέρμανση ; Αμπελοκαλλιέργεια ; Φαινόμενο του θερμοκηπίου ; Άμπελος ; Οίνος ; Ποικιλίες ; Καλλιεργητικές τεχνικές

Abstract

Η παρούσα πτυχιακή εργασία έχει σαν θέμα τις επιπτώσεις που η κλιματική αλλαγή έχει προκαλέσει ή δύναται να προκαλέσει στον αμπελοοινικό τομέα. Η ανθρώπινη δραστηριότητα αποτελεί το κύριο αίτιο της επιτάχυνσης της κλιματικής μεταβολής, και κυρίως της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η ανεξέλεγκτη καύση ορυκτών καυσίμων, για μεταφορά, θέρμανση, παραγωγή ενέργειας, λειτουργία βιομηχανικών μονάδων, αποτελεί τον κύριο παράγοντα που συμβάλλει στην αύξηση της συγκέντρωσης των αερίων του θερμοκηπίου άρα και της ενίσχυσης του φαινομένου του θερμοκηπίου. Η γεωργική δραστηριότητα, άρα και η αμπελοκαλλιέργεια επηρεάζονται σημαντικά από την κλιματική μεταβολή. Η μεταβολή της θερμοκρασίας και η έλλειψη διαθέσιμου νερού έχει οδηγήσει ή θα οδηγήσει στις επόμενες δεκαετίες, σε μετατόπιση των περιοχών όπου καλλιεργείται το αμπέλι σε περιοχές πιο κοντά στους πόλους, τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο ημισφαίριο. Προβλήματα στην αμπελοκαλλιέργεια, πιθανολογείται ότι θα προκαλέσει και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας η οποία απειλεί με εξαφάνιση μέρους της καλλιεργήσιμης έκτασης αμπέλου. Επίσης, η κλιματική αλλαγή έχει προκαλέσει μεταβολή της χημικής σύστασης των σταφυλιών επιδρώντας έτσι στον οργανοληπτικό χαρακτήρα των οίνων, γεγονός που είναι ευνοϊκό για ορισμένες περιοχές και αρνητικό για ορισμένες άλλες, κυρίως για τις παραδοσιακές περιοχές παραγωγής ποιοτικού οίνου. Το φυτό επίσης της αμπέλου έρχεται αντιμέτωπο με ασθένειες και έντομα που αντέχουν σε αυξημένες θερμοκρασίες. Η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων απαιτούν από τους αμπελοκαλλιεργητές και τους οινολόγους να επιδείξουν ετοιμότητα, προσαρμοστικότητα και τεχνογνωσία απέναντι στα νέα δεδομένα. Οι προσαρμοστικές στρατηγικές που πρέπει να ασκήσουν περιλαμβάνουν κινήσεις όπως η αντικατάσταση παλαιών ποικιλιών με νέες, η μετακίνηση της καλλιέργειας σε μεγαλύτερο υψόμετρο, η υιοθέτηση νέων οινοποιητικών τεχνικών.

Abstract

The subject of this thesis is the effects that climate change has caused or may cause on the wine industry. The human activity is the main cause of the acceleration of climate change, and especially of global warming. The uncontrolled burning of fossil fuels, for transportation, heating, energy production, operation of industrial units, is the main factor that contributes to the increase of the concentration of greenhouse gases and therefore for the strengthening of the greenhouse effect. Agricultural activities, and therefore viticulture, are significantly affected by climate change. The increase of temperature and the lack of available water has led or will lead in the coming decades, to a shift in the areas where the vineyard is grown in areas closer to the poles, both in the northern and southern hemispheres. Problems in viticulture are likely to be caused by rising sea levels, which threaten the extinction of part of the arable land. Also, climate change has caused a change in the chemical composition of grapes, thus affecting the organoleptic nature of wines, which is favorable for some areas and negative for others, especially for traditional wine production areas. The grape plant also faces diseases and insects that can withstand high temperatures. Dealing with these problems requires viticulturists and oenologists to demonstrate readiness, adaptability and know-how towards new data. The adaptive strategies they need to implement include moves such as replacing old varieties with new ones, moving the crop to a higher altitude, and adopting new winemaking techniques.