Η σημασία και οι συμβολισμοί των παραμυθιών στην προσχολική ηλικία. Πώς επιδρούν τα παραμύθια στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών;

Μερκούρη, Μαρία

The importance and symbolism of fairy tales in preschool age. How do fairy tales affect the holistic and all-around development of children?

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Μερκούρη, Μαρία

Date

2022-10

Advisor

Σιδηροπούλου, Μαρέττα
Παναγιωτακοπούλου, Ιωάννα - Σταματίνα

Μεταπτυχιακή εργασία (1.046Mb)

Keywords

Παραμύθια ; Συμβολισμοί ; Εκπαίδευση

Abstract

Εισαγωγή: Τα παραμύθια κατέχουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη παιδαγωγικών και εκ-παιδευτικών στόχων. Βοηθούν τα παιδιά να προσεγγίσουν τη γνώση, να μάθουν ευχάριστα, αβίαστα και διασκεδαστικά. Διεγείρουν τη φαντασία τους, τρέφουν τη μνήμη τους, οξύνουν την αντίληψη και την κρίση τους. Μέσα από τις εικόνες των παραμυθιών τα παιδιά οδηγούνται σε ένα μαγικό κόσμο, τέρπονται, διασκεδάζουν, αλλά ταυτόχρονα διδάσκονται και εξερευνούν τα προσωπικά τους βιώματα. Η ταύτιση τους με τις πράξεις και τις αντιδράσεις των ηρώων δημιουργούν πρότυπα συμπεριφοράς και τους δίνουν την ευκαιρία να εντοπίσουν και να επιλύσουν ψυχολογικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να αποτελέσει εργαλείο στους παιδαγωγούς της προσχολικής εκπαίδευσης, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα παραμύθια ως παιδαγωγικό μέσο. Μέθοδος: Βιβλιογραφική ανασκόπηση που εμπεριέχει συγκεντρωμένες τις πιο αντιπροσωπευτικές μελέτες του θέματος, δίνοντας προσοχή στις πιο πρόσφατες από αυτές ,και παρουσιάζονται με το σύστημα ΑΡΑ. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως βιβλιογραφική ανασκόπηση στο Google Scholar και στο internet archive. Πιο συγκεκριμένα, δίνεται η σημασία των συμβόλων των παραμυθιών στην εκπαιδευτική πράξη, χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές οι οποίες περιλαμβάνουν τα σύμβολα των παραμυθιών. Μέσα από την παρουσίαση και ανάλυση διάφορων ερευνών αποδεικνύεται η παιδαγωγική αξία του παραμυθιού και η συμβολή του στη νοητική, γλωσσική, κοινωνική και ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, όπως επίσης και η συμβολή του στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας. Στο πρώτο μέρος της εργασίας, δηλαδή στο πρώτο κεφάλαιο, με τίτλο Τα παραμύθια, το οποίο περιλαμβάνει επτά υποκεφάλαια, δίνονται διάφοροι ορισμοί του παραμυθιού όπως αυτοί δόθηκαν από διάφορους μεγάλους μελετητές των κλασσικών παραμυθιών, καθώς και ιστορικά στοιχεία, τα οποία δείχνουν την πορεία του παραμυθιού από την προφορική μορφή του ως τις σημερινές δημιουργίες. Στην συνέχεια παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά των παραμυθιών, όπως επίσης και η θεματολογία και τα είδη των παραμυθιών. Δίνεται επίσης και η κατηγοριοποίηση των παραμυθιών, όπως αυτά χωρίστηκαν από διάφορους με-λετητές. Στη συνέχεια γίνεται μια ανάλυση των συμβόλων και των συμβολισμών των παραμυθιών και την σημασία τους για την εκπαίδευση των παραμυθιών, δίνοντας έμφαση στη χρήση της μεταφοράς. Το δεύτερο μέρος της εργασίας, δηλαδή το δεύτερο κεφάλαιο, με τίτλο Τα παραμύθια στην εκπαίδευση, και το οποίο περιλαμβάνει πέντε υποκεφάλαια, ασχολείται με τα παραμύθια στην εκπαίδευση και την λειτουργία τους ως εκπαιδευτικά μέσα. Αρχικά παρουσιάζεται η χρήση του παραμυθιού στην εκπαίδευση και ο ρόλος του στην εκπαιδευτική διαδικασία. Έπειτα αναλύεται η παιδαγωγική αξία του παραμυθιού. Τα κεφάλαια που ακολουθούν αφορούν την συμβολή του παραμυθιού στη νοητική, γλωσσική, κοινωνική και ψυχολογική ανάπτυξη των παιδιών, όπως επίσης και τη βοήθεια που προσφέρουν στην έκφραση της δη-μιουργικότητας των παιδιών. Στο τρίτο κεφάλαιο, το οποίο έχει τίτλο Χρησιμοποίηση παραμυθιών στην εκπαίδευση, θα γίνει αναφορά σε διάφορες τεχνικές ως προς την αφήγηση των παραμυθιών, ενώ στη συνέχεια πρόκειται να γίνει μια παρουσίαση των ενδεικτικών δραστηριοτήτων, οι οποίες περιέχουν τη χρήση των παραμυθιών. Αποτελέσματα: Στο τέλος θα γίνει μια συζήτηση επί των θεμάτων που αναλύθηκαν στην παρούσα διπλωματική εργασία, καθώς πρόκειται να σχολιαστούν τα ευρήματα και τα εκ νέου ζητήματα τα οποία προέκυψαν από αυτήν. Συμπεράσματα: Μαζί με την συζήτηση πρόκειται να δοθούν και τα συμπεράσματα τα οποία προέκυψαν από την διεκπεραίωση της εργασίας, τα οποία θα αποδείξουν αν πέτυχε το σκοπό της, καθώς επίσης και μέλλει να αποτελέσουν αντικείμενο για περαιτέρω έρευνα.

Abstract

Introduction: Fairy tales have an important part in achieving pedagogical and educational goals. Through them, children are able to approach knowledge, and also to learn in a pleas-ant, effortless and fun way. They stimulate their imagination, nourish their memory, sharp-en their perception and judgment. Through the symbols of fairy tales, children are led into a magical world, indulge, have fun, but at the same time learn and explore their personal ex-periences. Their identification with the actions and reactions of the heroes creates patterns of behavior and gives them the opportunity to identify and resolve psychological difficul-ties they face. Purpose: The purpose of this work is to be useful for preschool teachers, who can use fairy tales as a pedagogical instrument. Method: A comprehensive bibliographic review of representative studies and sources on the subject matter, focusing on the most recent ones and are presented under the APA bib-liography format. Google Scholar and internet archive (archive.org) were extensively uti-lised. Μore specifically,this research emphasizes to the significance of the symbols of fairy tales in the educational practice, using various techniques that include the symbols of fairy tales. Through the presentation and analysis of various researches, the pedagogical value of the fairy tale and its contribution to the mental, linguistic, social and psycho-emotional devel-opment of children is demonstrated, as well as its contribution to the cultivation of creativi-ty. In the first part of the work, the first chapter, with the title Fairy Tales, includes seven sub-chapters, which includes various definitions of the fairy tale as given by various great scholars of classical fairy tales, as well as historical data, which show the course of the fairy tale’s oral form to today's creations. Next, the main characteristics of fairy tales are pre-sented, as well as the theme and types of fairy tales. The categorization of the fairy tales, follows, as they were divided by various scholars. In the next and final sub chapters, there is an analysis of the symbols and symbolism of fairy tales and their importance for the education of fairy tales, emphasizing in the use of metaphor speech. The second part of the paper, which includes the second chapter, with the title Fairy tales in education, includes five sub-chapters, that deal with fairy tales in education and their function as educational tools. At first, there is going to be presented the use of the fairy tale in education and its role in the educational process. The pedagogical value of the fairy tale and its analysis follows to the next sub-chapter. The chapters that follow concern the contribution of the fairy tale to the mental, linguistic, social and psychological development of children, as well as the help they offer to the expression of children's creativity. In the third chapter, which is entitled the art of storytelling and the uses of fairy tales in ed-ucation, is a reference to various techniques in the telling of fairy tales, while then there will be a presentation of indicative activities, which contain the use of fairy tales. Results: At the end of this paper, the issues of this thesis will be analyzed and the findings and the new issues that stem from this work will be commented upon. Discussion: The results will be directly related to the purpose of this paper, as they provide food for thought for further research on different uses of fairy tales in education.