Καταγραφή και Αξιολόγηση των Επεμβάσεων Συντήρησης στα Ψηφιδωτά Δάπεδα της Κύπρου: Προβλήματα και Προβληματισμοί

Λουκαΐδου, Άντρεα

Recording and Evaluating the Preservation Works of the Mosaic Floor of Cyprus: Problems and Concerns

Πτυχιακή εργασία

Author

Λουκαΐδου, Άντρεα

Date

2022-09-28

Advisor

Χλουβεράκη, Στεφανία

Πτυχιακή εργασία (2.120Mb)

Keywords

Ψηφιδωτά δάπεδα ; Κύπρος ; Πάφος ; Κούριο ; Συντήρηση ; Επεμβάσεις συντήρησης ; Αποσπάσεις ; Καταχώσεις ; Στέγαστρα

Abstract

Ο σκοπός αυτής της εργασίας είναι η καταγραφή των επεμβάσεων συντήρησης στα ψηφιδωτά δάπεδα της Κύπρου, μέσα από βιβλιογραφική και διαδικτυακή έρευνα, επίσκεψη σε Αρχαιολογικούς Χώρους και μελέτη των αρχείων του Κράτους που αφορούν στις δράσεις του Τμήματος Αρχαιοτήτων της Κύπρου Παγκύπρια και ειδικότερα των αρχείων του Κουρίου και της Πάφου. Αρχικά γίνεται αναφορά στο Νομικό Πλαίσιο κάτω από το οποίο εργάζεται το Τμήμα Αρχαιοτήτων και επιχειρείται μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία της Κύπρου. Έπειτα περιγράφονται τα κυριότερα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται στη συντήρηση των ψηφιδωτών δαπέδων. Παρουσιάζεται το θεωρητικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο στηρίζονται οι ενέργειες και εργασίες συντήρησης και αναφέρονται παραδείγματα αποκαταστάσεων. Η εργασία αναφέρει τα προβλήματα που παρουσιάζουν τα ψηφιδωτά λόγω των παλαιότερων επεμβάσεων καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συντηρητές σήμερα λόγω των παλαιότερων τακτικών και της ελλιπούς τεκμηρίωσης που παρατηρείτο κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα μιας και δεν ήταν ανεπτυγμένη η επιστήμη της συντήρησης. Επίσης, γίνεται αναφορά στο Πρόγραμμα του Τμήματος Αρχαιοτήτων για τη Συντήρηση των Ψηφιδωτών Δαπέδων το οποίο εφαρμόζεται στην Κύπρο από το 2003. Το Πρόγραμμα αυτό είναι εναρμονισμένο με τις σύγχρονες τάσεις και αντιλήψεις στον τομέα της συντήρησης και παρακολουθεί τις εξελίξεις στο χώρο αυτό εφαρμόζοντας και τα διεθνή πρωτόκολλα. Στη συνέχεια συζητούνται τα προβλήματα, αναφέρονται κάποιοι προβληματισμοί και γίνονται κάποιες εισηγήσεις. Καταληκτικά φαίνεται ότι στην Κύπρο εφαρμόζεται ό,τι και στις άλλες χώρες και επισημαίνεται η επίσπευση της ψηφιοποίησης του μεγάλου όγκου των αρχείων η οποία θα βοηθήσει την εξελικτική πορεία του τομέα της συντήρησης των ψηφιδωτών.

Abstract

The purpose of this paper is to record the conservation interventions on the mosaic floors of Cyprus, through bibliographic and online research, visits to Archaeological Sites and the study of the State archives concerning the actions of the Department of Antiquities of Cyprus, all over Cyprus and particularly the archives of Kourio and Paphos. The paper refers to the Legal Framework followed by the Department of Antiquities and makes a brief historic review of Cyprus. It describes the main materials that were used and are used for the conservation of the floor mosaics. The theoretical background on which conservation actions and works are based is presented and examples of restorations are cited. The paper analyses the problems and damage of mosaic floors due to earlier interventions and the problems faced by conservators today, as a result of the older conservation techniques and the incomplete documentation observed during the 20th century when the science of conservation was not developed. Reference is also made to the Program of the Department of Antiquities for the Maintenance of Floor Mosaics which has been implemented in Cyprus since 2003. This Program is harmonized with modern trends and perceptions and monitors the developments in the field of conservation by applying international protocols. The paper then discusses the problems of conservation of mosaic floors and raises some concerns. Following that, certain suggestions are made as to how conservation of mosaic floors can be improved. It is observed that the Cyprus Department of Antiquities uses the same procedures and techniques for mosaic conservation as other countries. Finally, the paper highlights the need for the acceleration of the digitization of the large volume of archives which will help the evolution in the field of mosaic conservation.