Η αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών προσεγγίσεων που εστιάζουν στη συμμετοχή για παιδιά και εφήβους με αναπηρία
The effect of participation focused therapeutic interventions for children and adolescents with disabilities
Keywords
Συμμετοχή ; Θεραπευτική παρέμβαση ; Κινητική αναπηρία ; Παιδιά ; ΈφηβοιAbstract
Εισαγωγή: Η κινητική αναπηρία συνιστά τη πιο συνήθη μορφή αναπηρίας και αναφέρεται σε
οποιαδήποτε παθολογική κατάσταση προκαλεί σωματική δυσλειτουργία και περιορισμό της
κίνησης του ατόμου. Η κινητική αναπηρία στα παιδιά και τους εφήβους επηρεάζει σημαντικά
την φυσιολογική ανάπτυξη τους και συμβάλει στον περιορισμό της συμμετοχής τους σε
δραστηριότητες της καθημερινής ζωής στο σπίτι, στο σχολείο και στην κοινότητα. Από τη
δημοσίευση της Διεθνούς Ταξινόμησης της Λειτουργικότητας (ICF) το 2001, η ενίσχυση της
Συμμετοχής των παιδιών και των εφήβων με αναπηρία έχει αποτελέσει τον ύστατο
θεραπευτικό και εκπαιδευτικό στόχο και πρωταρχικό σκοπό της θεραπευτικής παρέμβασης.
Σκοπός: Σκοπός της συστηματικής ανασκόπησης είναι ο εντοπισμός των ερευνητικών
μελετών οι οποίες εξετάζουν την αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών παρεμβάσεων στη
βελτίωση της Συμμετοχής σε παιδιά και εφήβους με κινητική αναπηρία.
Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση σε 5 βάσεις δεδομένων, PubMed, Cochrane
Library, Science Direct, Scopus και Web of Science, για τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες
μελέτες από το 2001 έως σήμερα, οι οποίες περιλαμβάνουν θεραπευτική παρέμβαση σε
παιδιά με κινητική αναπηρία, ηλικίας 5 έως 18 ετών, και πρωτεύον ή δευτερεύον αποτέλεσμα
τη Συμμετοχή.
Αποτελέσματα: Εννέα τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες συμπεριλήφθηκαν στη
ανασκόπηση. Πέντε εξ αυτών μελετούσαν τη Συμμετοχή ως πρωτεύον αποτέλεσμα και
τέσσερεις ως δευτερεύον. Πέντε μελέτες ανέφεραν στα αποτελέσματά τους θετική επίδραση
από την θεραπευτική παρέμβαση στην Συμμετοχή κυρίως σε δραστηριότητες ελεύθερου
χρόνου και αναψυχής σε διάφορα περιβάλλοντα όπως το σπίτι και το σχολείο.
Αναγνωρίστηκε μόνο μια μελέτη που περιελάβανε θεραπευτική παρέμβαση ειδικά
διαμορφωμένη με στόχο την ενίσχυση της Συμμετοχής. Καμία μελέτη δεν αναγνώρισε
κάποια ιδιαίτερη σχέση μεταξύ βελτίωσης σε επίπεδο σωματικών δομών και λειτουργιών και
σε επίπεδο Συμμετοχής.
Συμπεράσματα: Υπάρχει μικρός αριθμός τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων μελετών που
μελετάνε τη Συμμετοχή ως θεραπευτικό αποτέλεσμα. Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις που είχαν
θετική επίδραση στη Συμμετοχή ήταν κατά κύριο λόγο αυτές που είτε ήταν σχεδιασμένες
αποκλειστικά για την βελτίωση της Συμμετοχής είτε ήταν πιο στοχοκατευθυνόμενες. Οι πιο
γενικευμένες παρεμβάσεις φαίνεται να μην έχουν σημαντικά αποτελέσματα στη Συμμετοχή.
Οι παρεμβάσεις που είχαν θετική επίδραση στη Συμμετοχή δεν έδειξαν αντίστοιχη βελτίωση
στις σωματικές δομές και λειτουργίες καθώς και το αντίστροφο, αναδεικνύοντας την έλλειψη
άμεσης σύνδεσης μεταξύ των δύο.
Abstract
Introduction: Motor disability is the most common form of disability and refers to any
pathological condition that causes physical dysfunction and limitation of the person's
movement. Motor disability in children and adolescents significantly affects their normal
development and contributes to restricting their participation in daily activities at home,
school and in the community. Since the publication of the International Classification of
Functioning, Disability and Health (ICF) in 2001, enhancing the participation of children and
adolescents with disabilities has been the ultimate therapeutic and educational goal and
primary purpose of therapeutic intervention.
Purpose: The purpose of the Systematic Review is to identify research studies that examine
the effectiveness of therapeutic interventions on improving participation in children and
adolescents with motor disabilities.
Method: A research in 5 databases has been conducted, PubMed, Cochrane Library, Science
Direct, Scopus and Web of Science, for randomized controlled trials from 2001 to present,
involving therapeutic intervention in children with motor disabilities, aged 5 to 18 years,
having primary or secondary outcome the participation.
Results: Nine randomized controlled trials were included in the review. Five of these studied
participation as a primary outcome and four as a secondary outcome. Five studies reported in
their results a positive effect of the therapeutic intervention on participation, mainly in leisure
and recreational activities in various settings such as home and school. Only one study was
identified that included a therapeutic intervention specifically designed to enhance
participation. None of the studies identified any particular relationship between improvement
in body structure and function and participation.
Conclusions: There is a small number of randomized controlled trials examining
participation as a treatment outcome. Therapeutic interventions that had a positive effect on
participation were primarily those that were either designed solely to improve participation or
were more goal-directed. More generalized interventions seem to have no significant effects
on participation. Interventions that had a positive effect on participation did not show a
corresponding improvement in physical structures and functions and vice versa, highlighting
the lack of a direct link between these two.