Μεταβολικά σύνδρομα και λειτουργικά τρόφιμα: προσδιορισμός δεικτών φλεγμονής (ισοπροστανίων) με χρήση χρωματογραφικών τεχνικών σε δείγματα κλινικών μελετών

Σαντορινάκη, Ηλιάνα

Metabolic syndromes and functional foods: determination of inflammation markers (isoprostanes) using chromatographic techniques in clinical samples

Πτυχιακή εργασία

Author

Σαντορινάκη, Ηλιάνα

Date

2023-02-17

Advisor

Τσιάκα, Θάλεια

Πτυχιακή εργασία (3.426Mb)

Keywords

Λειτουργικά τρόφιμα ; Μανιτάρια ; Μεταβολικά σύνδρομα ; Οξειδωτικό στρες ; Φλεγμονή ; Ισοπροστάνια ; Υγρή χρωματογραφία ; Φασματομετρία μάζας ; Ενζυμική ανοσοδοκιμασία (ELISA)

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, τα λειτουργικά τρόφιμα βρίσκονται στο επίκεντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος λόγω των βιοδραστικών συστατικών τους και των ευεργετικών, για την ανθρώπινη υγεία, δράσεων που παρουσιάζουν. Τα μανιτάρια και διάφορα προϊόντα τους, συνιστούν τρόφιμα με πληθώρα λειτουργικών συστατικών. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος των λειτουργικών τροφίμων στην αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων που προκαλούν διάφορα μεταβολικά σύνδρομα, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η υπέρταση, η δυσλιπιδαιμία, κ.ά. Επιπλέον, τα ισοπροστάνια, που ανήκουν στα ενδογενή λιπίδια και παράγονται, μέσω διατροφής, από ω-6 λιπαρά οξέα, αποτελούν χαρακτηριστικούς βιοδείκτες οξειδωτικού στρες και φλεγμονής. Για αυτό το λόγο, επιλέγονται ως κατάλληλες υπό μελέτη ενώσεις σε διατροφικές κλινικές μελέτες που περιλαμβάνουν εθελοντές με μεταβολικά σύνδρομα. Σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι ο προσδιορισμός ισοπροστανίων, σε δείγματα πλάσματος αίματος εθελοντών με μεταβολικά σύνδρομα, που έχουν λάβει λειτουργικό σνακ μανιταριών με χρήση υγρής χρωματογραφίας-φασματομετρίας μάζας, (liquid chromatography-mass spectrometry, LC-MS) και ανοσοενζυμικής μεθόδου ΕLISA (Enzyme Linked Immunosorbent Assay). Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκε ανάπτυξη και επικύρωση της μεθόδου LC-MS με σκοπό τον προσδιορισμό ισοπροστανίων σε δείγματα εθελοντών. Λόγω της χαμηλής ευαισθησίας της μεθόδου LC-MS, το περιεχόμενο των ισοπροστανίων στο πλάσμα των εθελοντών προσδιορίστηκε με τη μέθοδο ELISA. Τέλος, έγινε στατιστική αξιολόγηση και σύγκριση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν, ώστε να μελετηθεί η επίδραση της διατροφής (λειτουργικό σνακ μανιταριού) στις συγκεντρώσεις ισοπροστανίων και στην εμφάνιση οξειδωτικού στρες και φλεγμονής.

Abstract

In recent years, functional foods are at the center of research interest due to their bioactive components and their beneficial effects on human health. Mushrooms and their various products, are foods with a plethora of functional ingredients. The role of functional foods is particularly important in the treatment of pathological conditions that cause various metabolic syndromes, such as obesity, diabetes, hypertension, dyslipidemia, etc. In addition, isoprostanes, which belong to endogenous lipids and are produced, through diet, from ω-6 fatty acids, are characteristic biomarkers of oxidative stress and inflammation. For this reason, they are selected as suitable compounds of interest in nutritional clinical studies involving volunteers with metabolic syndromes. The purpose of this thesis is the determination of isoprostanes using the liquid chromatography-mass spectrometry (LC-MS) and ELISA (Enzyme Linked Immunosorbent Assay) techniques in blood plasma samples of volunteers with metabolic syndromes, who have received a functional mushroom snack. In particular, the LC-MS method was developed, validated and applied to volunteer samples for the determination of isoprostanes. Due to the low sensitivity of the LC-MS method, the content of isoprostanes in the plasma of the volunteers was determined by the ELISA method. Finally, a statistical evaluation and comparison of the results that occurred was made, in order to study the effect of nutrition (functional mushroom snack) on isoprostanes concentrations and on the occurrence of oxidative stress and inflammation.