Συμβολή της γονοτύπησης στη διερεύνηση περιστατικών ελονοσίας από Plasmodium vivax

Abstract

Οι επιδημιολογικές μελέτες που διεξάγονται σε ενδημικές και μη περιοχές για ελονοσία ανά τον κόσμο κρίνονται απαραίτητες από άποψη Δημόσιας Υγείας. Απώτερος στόχος παραμένει η διερεύνηση της μετάδοσης της νόσου στον άνθρωπο, μέσω των πέντε διαφορετικών ειδών πλασμωδίων που έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα. Η παρούσα πτυχιακή εργασία επιχείρησε να διερευνήσει περαιτέρω και να χαρακτηρίσει το γονοτυπικό προφίλ περιστατικών ελονοσίας από P. vivax. Χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 22 θετικά δείγματα για αυτό το είδος πλασμωδίου και αξιολογήθηκε η συμβολή της γονοτυπικής ανάλυσης. Τα συγκεκριμένα δείγματα είχαν αποσταλεί στο Κέντρο Αναφοράς Ελονοσίας του Τομέα Παρασιτολογίας, Εντομολογίας και Τροπικών Νοσημάτων της πρώην Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (νυν Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής) και ληφθεί από άτομα που προέρχονται κυρίως από ενδημικές χώρες και κατοικούν στην Πελοπόννησο. Τα δείγματα που μελετήθηκαν αφορούν σε 14 περιπτώσεις για το έτος 2016 και οκτώ περιπτώσεις για το έτος 2015, αντίστοιχα. Η επίτευξη της γονοτυπικής ανάλυσης των θετικών με P. vivax δειγμάτων πραγματοποιήθηκε στο εργαστήριο με εφαρμογή στοχευμένης μοριακής μεθόδου αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης. Πιο συγκεκριμένα, ακολουθήθηκε μοριακό πρωτόκολλο, η αρχή του οποίου βασίζεται στη μέθοδο της εμφωλεασμένης PCR (Nested PCR), μέσω της οποίας ενισχύεται μία καθορισμένη περιοχή του Msp3a γονιδίου του P. vivax, ένα γονίδιο αντίγονου υψηλής πολυμορφικότητας της επιφανειακής πρωτεΐνης 3α των μεροζωιτών του πλασμωδίου, που χρησιμοποιείται συχνά σε μελέτες γενετικής ποικιλομορφίας των πλασμωδίων. Η προτεινόμενη μεθοδολογία αποτελείται από δύο διαδοχικές αντιδράσεις PCR, με τη χρήση διαφορετικών ζευγών εκκινητών για κάθε αντίδραση (P1-P2 & N1-N2) και αποσκοπεί στην αύξηση της ευαισθησίας του τελικού προϊόντος αντίδρασης. Τα αποτελέσματα της εργασίας ανέδειξαν τον εντοπισμό τριών διακριτών γονοτύπων του P. vivax στο σύνολο των δειγμάτων που ελέγχθηκαν (A, B, C). Η πλειοψηφία των δειγμάτων κατηγοριοποιήθηκε ως έχοντα τον γονότυπο A. Επιπρόσθετα, αναδείχθηκε η αξία της εφαρμογής γονοτυπικής ανάλυσης στη διερεύνηση περιστατικών ελονοσίας από P. vivax, η οποία πρέπει να επεκτείνεται και στη μελέτη περισσότερων γονιδιακών περιοχών ώστε τα αποτελέσματα να έχουν ουσιαστική συμβολή στην επιδημιολογική συσχέτιση των περιστατικών.