Συμμετοχή ασθενών στη λήψη αποφάσεων της θεραπείας

Τσουρίδη, Ουρανία

Patients' engagement in decision making concerning their treatment course

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Τσουρίδη, Ουρανία

Date

2023-03-15

Advisor

Latsou, Dimitra

Tsouridi_21051.pdf (1.185Mb)

Keywords

Συμμετοχή ασθενών ; Λήψη αποφάσεων ; Ικανοποίηση ασθενών ; Συμμόρφωση

Abstract

Εισαγωγή: Η συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων που αφορούν την πορεία της θεραπείας τους, αποτελεί ένα ζήτημα με πλήθος πτυχών και δεν θεωρείται καθιερωμένη τακτική στα συστήματα υγείας. Διεθνείς οργανισμοί, όπως ο ΔΥΟ αλλά και ερευνητές, έχουν επισημάνει τα οφέλη που μπορεί να παρουσιάσει μια τέτοια πρακτική, αφού ο ασθενής καθίσταται πιο ενήμερος για ό,τι αφορά τη θεραπεία του και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις, με το πλέον σημαντικό όφελος να θεωρείται η καλύτερη συμμόρφωσή τους προς τις οδηγίες των ιατρών. Σκοπός: Να απαντηθούν επαρκώς και με σαφήνεια, μια σειρά ερωτημάτων που αφορούν τη συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων και συνδέονται με τα πιθανά οφέλη στα οποία μπορεί να οδηγήσει, τις τεχνικές με τις οποίες συμβαίνει, τους παράγοντες που τη διευκολύνουν, καθώς και τα πιθανά εμπόδια που συναντώνται κατά την προσπάθεια εφαρμογής της. Υλικό & μέθοδος: Διενεργήθηκε συστηματική ανασκόπηση, στην οποία αξιοποιήθηκαν οι πληροφορίες από 15 πρόσφατες μελέτες - η πλειοψηφία τους ήταν από το 2017 και μετά - με προσδιορισμό εκ των προτέρων, των κριτηρίων αποκλεισμού/επιλογής. Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των μελετών σημείωνε πως η συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων απουσιάζει, στο σύνολο των πτυχών που του αφορούν, ξεκινώντας από τις αποφάσεις των ιατρών, την κατασκευή συσκευών υποστήριξης της υγείας ή ακόμη και τις φαρμακευτικές εταιρείες. Η συνήθης πρακτική ενσωμάτωσης των ασθενών σε διαδικασίες συν-απόφασης, είναι τα ερωτηματολόγια και οι ομάδες συζητήσεων, τα οποία δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικά. Με την εισαγωγή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων, βελτιώνεται η ικανοποίησή τους, η συμμόρφωση στις οδηγίες των ιατρών, ακόμη και δείκτες θνητότητας ορισμένων παθήσεων. Οι πτυχές της συμμετοχής είναι πολλές, με αποτέλεσμα η ερευνητική κοινότητα να διασπείρει τις προσπάθειές της και ως εκ τούτου, να δυσχεραίνεται η διενέργεια στοχευμένων μελετών. Η ασθενοκεντρική φροντίδα, αποτελεί μια κατάσταση που ακόμα έχει αρκετό δρόμο να διανύσει. Συμπεράσματα: Η συμμετοχή ασθενών στη λήψη αποφάσεων δε συμβαίνει με μεγάλη συχνότητα, αν και έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να συνδράμει πολλαπλώς τόσο στα αποτελέσματα σχετικά με την υγεία όσο και στην ικανοποίηση ασθενών.

Abstract

Introduction: Patients’ engagement in decision making concerning their treatment course, is a multi-faceted matter, and healthcare systems haven’t systematically applied it yet. International organizations, such as WHO, as well as numerous researchers, have underlined the benefits such a practice could lead to, since patients tend to be more informed regarding their treatments and the possible side effects. A better compliance to the doctors’ instructions, considered being one of the most important benefits. Purpose: To adequately and clearly answer a series of questions concerning patients’ engagement in decision making, connecting them to possible benefits to which it could lead to, techniques that take place, the facilitators as well as the possible obstacles encountered during its implementation efforts. Material & method: A systematic review was conducted, utilizing information derived from 15 recent studies (quantitative as well as qualitative) - their majority is dated from 2017 onwards - determining a priori, the exclusion/selection criteria. Results: The majority of the studies pointed out that patients’ engagement in decision making is absent, in every aspect concerning healthcare, starting from doctors’ decisions, manufacturing devices that support healthcare or even pharmaceutical companies. The most common practices of integrating patients into co-decision processes are questionnaires and forums, which aren’t that effective in any situation. By integrating patients in decision making, their satisfaction, their adherence towards physician’s advices/orders, and even mortality rates of specific diseases, can be improved. Aspects of patients’ engagement are numerous, leading to a disperse of research community efforts, thus making it difficult to conduct targeted studies. Patient-centered care constitutes a situation which has yet a long way to go. Conclusion: Patients’ engagement in decision making isn’t a frequent phenomenon, although it has been proven that can contribute multiply to both results concerning patients’ health and their perceived satisfaction by the services received.