Ο ρόλος της επιμόρφωσης του διευθυντή στη διαχείριση συγκρούσεων σε σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
The role of school leader's training in conflict management in primary schools
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Κεσανλή, Ελευθερία
Μαζιώτη, Γεωργία
Date
2023-03-21Advisor
Πιερράκος, ΓεώργιοςKeywords
Ηγεσία ; Συγκρούσεις ; Διευθυντές σχολικών μονάδων ; Διαχείριση συγκρούσεων ; Επιμόρφωση ; Εκπαιδευτική ηγεσίαAbstract
Η σύγκρουση ως φαινόμενο αποτελεί ένα στοιχείο μιας οργανωμένης και εξελισσόμενης κοινωνίας, η οποία συμβαίνει φυσιολογικά μέσα στους οργανισμούς εφόσον είναι αποτέλεσμα της επικοινωνίας των ανθρώπων μεταξύ τους. Η σύγκρουση συνήθως αφορά διαφωνίες μεταξύ ατόμων η ομάδων και τα αίτια οφείλονται συνήθως σε διαφορετικές απόψεις ή αντιλήψεις. Ένα τέτοιο φαινόμενο φυσικά δεν θα μπορούσε να λείπει από μια σχολική μονάδα στην οποία συχνά κυριαρχούν συγκρούσεις μεταξύ εκπαιδευτικών, μαθητών, γονέων ή ακόμα και στελεχών διοίκησης. Τα αίτια των συγκρούσεων σε μια σχολική μονάδα ποικίλουν και οι συνέπειες μπορεί να είναι αρνητικές ή θετικές ανάλογα με τον τρόπο διαχείρισης από τον εκάστοτε διευθυντή. Η άσκηση αποτελεσματικής ηγεσίας από το διευθυντή επομένως είναι καταλυτικής σημασίας οπότε ο διευθυντής θα πρέπει να είναι εφοδιασμένος με τις κατάλληλες δεξιότητες και γνώσεις ώστε να τα καταφέρει. Θα ήταν σημαντικό, λοιπόν, να μπορεί να επιμορφώνεται συνεχώς σε θέματα διοίκησης και διαχείρισης συγκρούσεων παρόλο που το υπάρχον νομικό πλαίσιο δεν προβλέπει κάτι ανάλογο.
Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε σχολικές μονάδες του νομού Αττικής σχετικά με το βαθμό στον οποίο η συνεχής εκπαίδευση και επιμόρφωση των διευθυντών συμβάλλει στην αποτελεσματική διαχείριση των συγκρούσεων στο σχολικό περιβάλλον. Παράλληλα, διερευνώνται οι απόψεις των εκπαιδευτικών για τα συνηθέστερα αίτια συγκρούσεων στο σχολικό περιβάλλον, οι συνέπειες αλλά και οι τρόποι που συμβάλλουν στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη διαχείρισή τους. Ακόμα, διερευνώνται οι τομείς επιμόρφωσης των διευθυντών, τους οποίους οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ως σημαντικότερους για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των συγκρούσεων από τους διευθυντές. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 121 εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε σχολικές μονάδες της Αττικής. Για την ανάλυση των δεδομένων και την υλοποίηση της μελέτης χρησιμοποιήθηκε η ποσοτική μεθοδολογία και η στατιστική ανάλυση τους πραγματοποιήθηκε μέσω του στατιστικού προγράμματος SPSS. Οι απαντήσεις των εκπαιδευτικών καταδεικνύουν ως κυριότερες αιτίες των συγκρούσεων την κακή επικοινωνία και παρανόηση πληροφοριών καθώς και τις οργανωτικές αδυναμίες και την κατανομή των εργασιών με τις αρνητικές συνέπειες να υπερισχύουν. Επιπλέον, παρατηρούμε ότι η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών θεωρούν ότι ο διευθυντής θα πρέπει να διαχειρίζεται τις συγκρούσεις που προκύπτουν με μια διαλλακτική στάση και συζήτηση με τους εκπαιδευτικούς προκείμενου να βρεθεί από κοινού μια αποδεκτή λύση. Ακόμα, οι εκπαιδευτικοί στην πλειονότητά τους θεωρούν τα κριτήρια επιλογής των διευθυντών μετρίως ικανοποιητικά, ενώ θεωρούν πως η επιμόρφωσή τους είναι απαραίτητη σε θέματα διοικητικά, και κυρίως διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, διαχείρισης συγκρούσεων και βελτίωσης διαπροσωπικών σχέσεων και συνεργασίας.
Abstract
Conflict as a phenomenon is an element of an organized and evolving society, which occurs naturally within organizations since it is a result of people's communication with each other. Conflict is usually about differences between individuals or groups and the causes are usually due to different opinions or perceptions. Of course, such a phenomenon could not be absent from a school unit which is often dominated by conflicts between teachers, students, parents or even management officials. The causes of conflict in a school unit vary and the consequences can be negative or positive depending on how it is managed by the school leader. The effective school leadership is therefore of crucial importance so the school manager should be equipped with the appropriate skills and knowledge to succeed. It would be important, therefore, to be able to continuously train in matters of administration and conflict management, even though the existing legal framework does not provide for something similar. The purpose of this research is to investigate the opinions of primary education teachers in school units in Attica regarding the extent to which the continuous education and training of principals contributes to the effective management of conflicts in the school environment. At the same time, teachers' opinions on the most common causes of conflicts in the school environment, the consequences and the ways that contribute to their better and more effective management are investigated. Also, the areas of training for managers are investigated, which the teachers consider as most important for the more effective management of conflicts by school managers.
The research sample consisted of 121 Primary Education teachers in schools in Attica. For the analysis of the data and the implementation of the study, the quantitative methodology was used and their statistical analysis was carried out through the statistical program SPSS. The responses of the teachers demonstrate as the main causes of the conflicts the miscommunication and misunderstanding of information as well as the organizational weaknesses and the division of tasks with the negative consequences prevailing. In addition, we observe that the majority of teachers believe that the principal should manage the conflicts that arise with a negotiation attitude and discussion with the teachers in question in order to jointly find an acceptable solution. Furthermore, the majority of teachers consider the criteria for selecting managers to be moderately satisfactory, while they consider that their training is necessary in administrative matters, and especially in human resource management, conflict management and improving interpersonal relationships and cooperation.