Μελέτη Περίπτωσης της Συντήρησης και Αποκατάστασης τμήματος του Κεραμικού Γλυπτού «Μάνα Φορέας Πνεύματος» του Σταύρου Παπασάββα.
Case Study of Conservation and Restoration of a part of the Ceramic Sculpture "Mother Spirit Bearer" by Stavros Papasavvas.
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Νικολαΐδη, Μυρτώ
Ημερομηνία
2022-05-31Επιβλέπων
Λαμπρόπουλος, ΒασίλειοςΛέξεις-κλειδιά
Γλυπτό ; Κεραμικό ; Συντήρηση ; Παπασάββας, ΣταύροςΠερίληψη
Ο Σταύρος Παπασάββας ήταν ένας σύγχρονος Έλληνας γλύπτης και ζωγράφος, ο οποίος απέδιδε με έναν ιδιαίτερα ξεχωριστό τρόπο τις μορφές στις συνθέσεις που επέλεγε να δημιουργήσει. Το έργο το οποίο μελετήθηκε στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι το σύγχρονο κεραμικό γλυπτό του εν λόγω καλλιτέχνη, με το όνομα «Μάνα Φορέας Πνεύματος». Το γλυπτό βρέθηκε στο χώρο παλαιάς κατοικίας του Σταύρου Παπασάββα μετά από αρκετά έτη ταφής στον εξωτερικό χώρο του κτήματος. Τα ανευρεθέντα θραύσματα συλλέχθηκαν και καθαρίστηκαν από τον ίδιο τον καλλιτέχνη, ο οποίος αποπειράθηκε να προσφέρει κάποιες εργασίες συντήρησης στο έργο του. Μετά τον θάνατό του, το έργο παραδόθηκε από την ιδιοκτήτρια και σύζυγο του καλλιτέχνη στο εργαστήριο συντήρησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, με σκοπό τη μελέτη και τη συντήρησή του. Η φωτογραφική τεκμηρίωση των θραυσμάτων βρίσκεται στο Παράρτημα Α, στο τέλος της εργασίας. Λόγω του ατυχούς γεγονότος της έλλειψης μεγάλου μέρους του γλυπτού, η απόδοση της μορφής του δεν υλοποιήθηκε με επιτυχία. Οι διαδικασίες συντήρησης που πραγματοποιήθηκαν ήταν περιορισμένες. Τα θραύσματα καθαρίστηκαν με διάφορες μεθόδους και παράλληλα ομαδοποιήθηκαν με βάση την αντιστοιχία των μοτίβων που εμφανίζονται σε αυτά. Επίσης πραγματοποιήθηκαν φυσικοχημικές αναλύσεις SEM και XRD για τη μελέτη του πηλού. Πραγματοποιήθηκε επιπροσθέτως μια αξιοσημείωτη προσπάθεια εύρεσης νέων θραυσμάτων, η οποία στέφθηκε με επιτυχία, κατόπιν επιφανειακής ανασκαφής στον χώρο ταφής του γλυπτού. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, προτείνεται η περεταίρω εξερεύνηση του χώρου, για την εύρεση νέων και βασικών θραυσμάτων και μελών του γλυπτού. Τα θραύσματα τα οποία βρέθηκαν κατά τη νέα ανασκαφή, ήρθαν να προστεθούν στο σύνολο των υπολοίπων. Επίσης κατασκευάστηκε μια ειδικά σχεδιασμένη βάση προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις των θραυσμάτων, η οποία στηρίζει κάποια τμήματα από την κορυφή του γλυπτού. Το εγχειρίδιο συναρμολόγησης της βάσης συνοδεύει την εργασία και παρατίθεται στο Παράρτημα Γ. Τέλος, τα θραύσματα παραδόθηκαν αποθηκευμένα και ομαδοποιημένα στην ιδιοκτήτρια.
Περίληψη
Stavros Papasavvas was a contemporary Greek artist who had a very unique method in producing his forms. The piece of art studied in this thesis is titled “Mother, a Bearer of Spirit”. This ceramic sculpture was found at one of the artist’s old homes, after several years of burial. Its fragments were collected by the artist and his spouse. Stavros Papasavvas attempted some restoration tasks on his damaged artwork. Following his death, his artwork was delivered by his wife to the conservation and
restoration laboratory of the University of West Attica in an effort of it to be restorated. The photographic documentation for these fragments is cited at the end of this thesis. Due to the unfortunate fact that a considerable part of the sculpture is missing, the attempted restoration didn’t quite succeed and the restoration tasks carried out were limited. Nevertheless, all fragments were refined and grouped, according to their motifs and shapes. Additionally, two physicochemical analyses(SEM and XRD) were carried out, on the clay itself. Later, a remarkable effort to find new fragments proved quite successful, following a surface excavation at the sculpture’s old burial site. Therefore, a new excavation is recommended to be carried out, in order to retrieve basic fragments and part of the sculpture. Also, a special wooden base was constructed in order to support specific parts of the
sculpture. The manual for the construction of this base accompanies this thesis. All fragments have been returned back to their owner, the spouse of Stavros Papasavvas.