Συγκριτική μελέτη για υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα

Abstract

Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σε διάφορες πτυχές των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των καταγραφών που σχετίζονται με την παρουσία υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα, τον τρόπο συσσώρευσης τους στην κάθε κατηγορία τροφίμου και των διαφόρων κινδύνων που ελλοχεύουν για την ανθρώπινη υγεία κατά την κατανάλωσή τους. Ως φυτοφάρμακα θεωρούμε όλα εκείνα τα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται με σκοπό την καταπολέμηση των εχθρών ή των ασθενειών που μπορούν να προσβάλλουν τους φυτικούς οργανισμούς αλλά και τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Φαίνεται ότι, η αλόγιστη χρήση τους και η θυσία στο βωμό της παραγωγής έχει οδηγήσει στη δημιουργία υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων, τα οποία εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα επηρεάζοντας έτσι την ασφάλεια των τροφίμων και εν τέλη η κατανάλωση τους δημιουργεί προβλήματα στην υγεία των ανθρώπων. Εξετάζονται τα τρόφιμα που εμφανίζουν ποσοστιαία τη μεγαλύτερη τιμή σε υπολείμματα φυτοφάρμακων τόσο εγχώρια όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το χρονικό διάστημα 2018 έως 2020 . Επίσης, συγκρίνονται οι κατηγορίες τροφίμων στις οποίες φαίνεται να υπάρχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων που υπερβαίνουν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια και ως εκ τούτου τον προσδιορισμό του βαθμού που έχουν ξεπεραστεί τα όρια αυτά καθώς και τα είδη φυτοφαρμάκων που πουλήθηκαν και καταναλώθηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό. Ακολουθεί, η σύγκριση ανάμεσα στα έτη 2020-2021-2022 σχετικά με τη συχνότητα κοινοποιήσεων στο σύστημα RASFF την ύπαρξη υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και σύγκριση των βάσεων από τις οποίες προήλθαν αυτές οι κοινοποιήσεις, οι χώρες των κοινοποιήσεων αυτών και οι κατηγορίες τροφίμων που εμφανίστηκαν περισσότερο. Εξετάζονται οι περιπτώσεις που τα φυτοφάρμακα και άλλες ξένες ουσίες στα τρόφιμα και στο πόσιμο νερό μαζί με τοξικούς ρύπους στον αέρα αποτελούν άμεση απειλή για την ανθρώπινη υγεία, ενώ συσσωρεύονται σταδιακά στο περιβάλλον και στο ανθρώπινο σώμα, προκαλώντας ασθένειες πολύ μετά την πρώτη έκθεση. Αναφέρονται περιπτώσεις που η χρήση των φυτοφαρμάκων έγινε με σκοπό εκούσιας επιμόλυνσης των τροφίμων, αλλά και ακούσιας. Παρουσιάζονται τα επίπεδα στα οποία μπορούν τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων να βλάψουν τον ανθρώπινο οργανισμό και τις πιθανές επιπτώσεις τους στην υγεία. Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν τις κυριότερες ομάδες τροφίμων στις οποίες εμφανίζονται πιο συχνά υπολείμματα φυτοφαρμάκων, με τα μυκητοκτόνα να καταγράφεται ως βασικό φυτοφάρμακο. Επιπλέον, η μόλυνση των οικοσυστημάτων, η βλάβη στην ανθρώπινη υγεία, η ασφάλεια των τροφίμων και η αναποτελεσματικότητα του MRL υποστηρίζουν την επείγουσα τροποποίηση των σημερινών γεωργικών προοπτικών.