Διοικητική δεοντολογία στη δημόσια  διοίκηση - Νομικοί και ηθικοί κανόνες

Βαρδάκη, Κλεάνθη

Public administration ethics - Legal and ethical standards

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Βαρδάκη, Κλεάνθη

Date

2023-05-24

Advisor

Σαλμόν, Ιωάννης

Vardaki_2089.pdf (1.553Mb)

Keywords

Δημόσια διοίκηση ; Δεοντολογία ; Δημόσιος τομέας ; Νομικοί κανόνες ; Ηθικοί κανόνες ; Ηθική ; Ηθικές αξίες ; Ηθικές αρχές ; Ηθικά διλήμματα ; Ηθική ηγεσία ; Κώδικας ηθικής ; Κώδικας δεοντολογίας ; Κράτος δικαίου ; Χρηστή διοίκηση

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, έχει σκοπό να μελετήσει τη διοικητική δεοντολογία στο δημόσιο τομέα και το ρόλο των ηθικών και νομικών κανόνων, που διέπουν τις δράσεις της Δημόσιας Διοίκησης και αποτελούν σημαντική πτυχή των δημοσίων σχέσεων, τόσο σε διοικητικό όσο και σε οργανωτικό επίπεδο. Η δυναμική της ανάπτυξη και η αυξανόμενη δημόσια ανησυχία, για τις ηθικές πτυχές της Δημόσιας Διοίκησης, καθορίζουν τη συνάφεια των θεμάτων που θα μελετηθούν παρακάτω. Η διοικητική δεοντολογία, αναφέρεται σε διάφορους τρόπους και κανόνες συμπεριφοράς των δημοσίων υπαλλήλων, αποτελώντας τη βάση της δεοντολογίας που πρέπει να ακολουθηθεί. Τα μέτρα αυτά είναι απαραίτητα, για τη λειτουργία του κράτους και της διασφάλισης της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την Πολιτεία. Όπως και άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες, η δεοντολογική πρακτική στη Δημόσια Διοίκηση, αναπτύσσεται μέσω νομικών κανόνων και ηθικών πρακτικών, που ενισχύουν αλλά και υπερβαίνουν τις διοικητικές απαιτήσεις. Το κύριο δεοντολογικό πρότυπο στη Δημόσια Διοίκηση, θα πρέπει να είναι το δημόσιο συμφέρον, καθώς ο κύριος στόχος του είναι η κάλυψη των δημοσίων αναγκών και η υπεράσπιση των συμφερόντων πολιτών και οργανισμών και θεωρείται καθοριστικός παράγοντας, για του εάν η συμπεριφορά στη Δημόσια Διοίκηση είναι ηθική ή όχι. Σε μια σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία, η συμπεριφορά των κρατικών θεσμών και των αξιωματούχων, ρυθμίζεται και περιορίζεται από δικονομικούς και ουσιαστικούς νόμους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα, για την άσκηση των εξουσιών και της διακριτικής τους ευχέρειας, που αποτελεί θεμελιώδες χαρακτηριστικό του κράτους δικαίου. Οι δράσεις αυτών των υπηρεσιών και των εργαζομένων περιορίζονται επίσης από το καθήκον τους να προστατεύουν το δικαίωμα κάθε πολίτη στα βασικά και ανθρώπινα δικαιώματα. Τα δικαιώματα που προκύπτουν από την εφαρμογή των αρχών του Διοικητικού Δικαίου, θεωρούνται επίσης ατομικά δικαιώματα, όπως η αναλογικότητα, η χρηστή διοίκηση και η δικαιολογημένη εμπιστοσύνη. Επιπλέον άλλα εργαλεία, όπως οι κώδικες δεοντολογίας και οι δηλώσεις αρχών, δεν επιβάλλουν νομική υποχρέωση. Περιλαμβάνουν όμως αξιώσεις που προστατεύονται από τη νομοθεσία, αλλά δεν περιορίζονται από αυτήν, ούτε υπόκεινται σε επιβολή κυρώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ερευνάται η σημασία της διοικητικής δεοντολογίας, παρουσιάζοντας τις βασικές κατευθύνσεις που επικρατούν και των προτύπων της, στη Δημόσια Διοίκηση. Θα αναλυθούν, η ουσία και τα κυριότερα χαρακτηριστικά της, καθώς και παράγοντες που επηρεάζουν στην εφαρμογής της, μελετώντας τα κυριότερα στοιχεία, προσδιορίζοντας έτσι το σημαντικό ρόλο της. Μελετώνται ακόμα οι νομικοί κανόνες και το κανονιστικό και διοικητικό πλαίσιο που διαμορφώνουν και καθορίζουν την πορεία και τις δράσεις των οργανισμών, καθώς επίσης θα αναλυθεί και η ιδιαίτερη σημασία που δίνεται στον ρόλο της ηγεσίας και του ανθρώπινου δυναμικού στην ηθική κουλτούρα των ελληνικών δημόσιων οργανισμών. Στην εργασία θα διερευνηθούν και οι ηθικές προκλήσεις της Δημόσιας Διοίκησης σήμερα και πως αυτές οι προκλήσεις αντιμετωπίζονται από τους δημόσιους οργανισμούς. Μέσα από την παράλληλη μελέτη των νομικών και ηθικών κανόνων, ακόμα αναμένεται να μελετηθεί τι είναι η ηθική, τι είναι νόμος, ποια είναι η διαφορά τους, που διαφέρει η διοικητική δεοντολογία από άλλα πρότυπα συμπεριφοράς, από πού προέρχονται τα ηθικά πρότυπα, με τις πηγές προέλευσής τους να είναι η φιλοσοφία και οι κύριες θεωρίες της περί ηθικής, όπου θα γίνει εκτενής αναφορά για το θέμα αυτό. Με την ολοκλήρωση της εργασίας, απώτερος στόχος είναι μέσα από τις προτάσεις που θα γίνουν για μελέτη και περαιτέρω έρευνα, να είναι η βελτίωση και ο εναρμονισμός των ενεργειών της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης, για την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών που μπορούν να ενισχύσουν το κράτος δικαίου και την χρηστή διοίκηση, προάγοντας παράλληλα τις ηθικές αρχές και την ηθική συμπεριφορά παρέχοντας υπηρεσίες στο κοινό.

Abstract

This postgraduate thesis aims to study administrative ethics in the public sector and the role of ethical and legal rules, which govern the actions of the public administration and are an important aspect of public relations, both at the administrative and organizational level. Its dynamic development and the growing public concern about the ethical aspects of public administration determine the relevance of the issues that will be studied below. Administrative ethics refers to various ways and rules of behavior of public servants, constituting the basis of the ethics that must be followed. These measures are necessary for the functioning of the state and the assurance of citizens’ trust in the State. Like other professional activities, ethical practice in Public Administration is developed through legal norms and ethical practices that reinforce but also exceed administrative requirements. The main ethical standard in Public Administration should be the public interest, as its main objective is to meet public needs and defend the interests of citizens and organizations, and is considered a determining factor in whether behavior in Public Administration is ethical or not. In a modern democratic society, the behavior of state institutions and officials is regulated and limited by procedural and substantive laws. This is especially true for the exercise of powers and discretion, which is a fundamental feature of the rule of law. The actions of these agencies and officials are also limited by their duty to respect the rights of individual citizens, including human and fundamental rights. Individual rights also include rights arising from the application of the principles of administrative law, such as proportionality, good administration and legitimate expectations. Furthermore, other tools, such as codes of conduct and statements of Principles, are not legally binding. But they embody important values and standards that are also enshrined in law but are not burdened with restrictions that are necessarily linked to legally binding rules and can be used to impose sanctions. In this context, the importance of Administrative Ethics is researched, presenting the main directions that prevail and the standards in Public Administration. The substance and its main characteristics will be analyzed, as well as factors influencing its application, studying the main elements, thus determining its important role. The legal rules and the regulatory and administrative framework, which shape and determine the course and actions of Greek public organizations, are studied. Also, the work will explore the ethical challenges of Public Administration today and how these challenges are faced by public organizations. The special importance given to the role of leadership and human resources, in the ethical culture of Greek public organizations will also be analyzed. Through the parallel study of legal and ethical norms, it is still expected to study what is ethics, what is law, what is their difference, how does administrative ethics differ from other standards of behavior, where do ethical standards come from, with the sources origin being philosophy and its main theories on ethics, where an extensive report will be made on this subject. With the completion of the work, the ultimate goal is, through the proposals that will be made for study and further research, to improve and harmonize the actions of the Greek public administration, to draw up policies capable of promoting moral values and behavioral standards, as well as the correct application of legal rules, which relate to and strengthen good administration and the Rule of Law, providing its services to citizens.