Μετακλητοί δημόσιοι υπάλληλοι: μια κριτική επισκόπηση του θεσμού αναφορικά με τις διέπουσες τη στελέχωση, οργάνωση και λειτουργία της δημόσιας διοίκησης αρχές

Παπώτη, Μαρία

Non-permanent civil servants/political appointees: a critical overview of the institution regarding the principles governing the staffing, organization, and operation of the public administration

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Παπώτη, Μαρία

Date

2023-05-23

Advisor

Μακρίδης, Σάββας

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία (1.380Mb)

Keywords

Δημόσια διοίκηση ; Δημόσιοι υπάλληλοι ; Δημόσιος τομέας ; Μετακλητοί υπάλληλοι ; Μονιμότητα ; Αξιοκρατία ; Ισότητα ; Προσλήψεις προσωπικού ; ΑΣΕΠ ; Σύνταγμα ; Στελέχωση ; Διαφάνεια ; Πελατειακές σχέσεις ; Πατρωνία ; Δημοκρατία ; Αμεροληψία ; Αντικειμενικότητα

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται τον θεσμό-φαινόμενο των δημοσίων μετακλητών υπαλλήλων σε συνάρτηση προς τις αρχές που διέπουν τη στελέχωση, οργάνωση και λειτουργία της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Οι αρχές αυτές έχοντας συνταγματικό έρεισμα συνίστανται στις αρχές της αξιοκρατίας, της ισότητας, της διαφάνειας, της ουδετερότητας και είναι ενσωματωμένες σε ένα ευρύτερο θεσμικό πλαίσιο εχέγγυων που διασφαλίζουν μια υγιή, λειτουργική, παραγωγική, αποτελεσματική και αποδοτική δημόσια διοίκηση. Η ποιότητα της δημόσιας διοίκησης, η οποία είναι συναρθρωμένη με αυτά τα χαρακτηριστικά, προασπίζει το δημόσιο συμφέρον, συμβάλλει στην κοινωνική ανάπτυξη του κράτους, τονώνει το κοινό αίσθημα δικαίου και εμπεδώνει τους δημοκρατικούς θεσμούς και τη νομιμότητα σε ένα κράτος δικαίου. Η εξασφάλιση της ποιότητας της δημόσιας διοίκησης είναι πολυπαραγοντική συνάρτηση κι ένας από τους κρίσιμους και καθοριστικούς συντελεστές είναι ο ανθρώπινος. Η στελέχωση της δημόσιας διοίκησης επικαθορίζει την ίδια την οργάνωση και λειτουργία αυτής. Επομένως, η επάνδρωση του δημοσιοϋπαλληλικού σώματος πρέπει να υπόκειται σε αυστηρή εναρμόνιση προς τις θεμελιώδεις αρχές του διοικητικού δικαίου. Διεισδύοντας στην ελληνική πραγματικότητα της δημοσιοϋπαλληλικής στελέχωσης παρατηρούνται διαφοροποιήσεις ως προς τις μεθόδους με τις οποίες η στελέχωση λαμβάνει χώρα. Οι μετακλητοί υπάλληλοι είναι μια κατηγορία που αποκλίνει από τη βασική συνθήκη που χαρακτηρίζει την κατάσταση των λοιπών δημοσίων υπαλλήλων. Η ερευνητική προσέγγιση, μέσα από θεωρητική αλλά και πρακτική επισκόπηση, αναδεικνύοντας το ιδιαίτερο καθεστώς αυτής της κατηγορίας υπαλλήλων, διερευνά εντέλει, αναφορικά με το θεσμικό και ρεαλιστικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται, την ίδια την σκοπιμότητα της ύπαρξης αυτού που διατρέχει όλη την ιστορία της δημόσιας διοίκησης. Η πολιτική διάσταση του θεσμού είναι τόσο δεδομένη που χρησιμοποιείται μεθοδευμένα ως κύριος νομιμοποιητικός λόγος για την εδραίωσή του και μάλιστα με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Οι μετακλητοί υπάλληλοι εξαιρούνται από το σύνηθες καθεστώς πρόσληψης και δεν καταλαμβάνονται από τη μονιμότητα της υπαλληλικής κατάστασης των υπόλοιπων δημοσίων υπαλλήλων. Διαφεύγουν ωστόσο τελικά και της εφαρμογής των θεμελιωδών δημοκρατικών αρχών της αξιοκρατίας και της ισότητας, εγείροντας ουσιαστικά δημοκρατικά ζητήματα.

Abstract

This thesis deals with the institution-phenomenon of public non-permanent employees in relation to the principles that govern the staffing, organization, and operation of the Greek public administration. These principles, having a constitutional basis, consist of the principle of meritocracy, equality, transparency, neutrality and are integrated into a wider institutional framework of guarantees that ensure a healthy, functional, productive, effective, and efficient public administration. The quality of public administration that is integrated with these characteristics defends the public interest, contributes to the social development of the state, stimulates the common sense of law and consolidates democratic institutions and legitimacy in a state of law. Ensuring the quality of public administration is a multifactorial function and one of the critical and determining factors is the human factor. The staffing of the public administration determines its very organization and operation. Therefore, the manning of the civil service must be subject to strict harmonization with the fundamental principles. Penetrating the Greek reality of civil service staffing, differences are observed in terms of the methods by which it takes place. Transferred employees are a category that deviates from the basic condition that characterizes the situation of other public employees. The research approach, through a theoretical as well as a practical overview, highlighting the special status of this category of employees, ultimately investigates, in relation to the institutional and realistic context in which it is included, the very feasibility of the existence of what runs through the entire history of public administration. The political dimension of the institution is so given that it is methodically used as the main legitimizing reason for its consolidation and indeed with the specific characteristics. Transferred employees are excluded from the normal recruitment regime and are not covered by the permanence of the official status of the rest of the civil servants. However, they ultimately evade the application of the fundamental democratic principles of meritocracy and equality, raising essentially democratic issues.