Ελληνικά ιδρυματικά αποθετήρια και πνευματική ιδιοκτησία
Greek institutional repositories and intellectual property
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Λυγνού, Αικατερίνη
Date
2021-03-11Advisor
Kyprianos, KonstantinosKeywords
Ιδρυματικά αποθετήρια ; Πνευματική ιδιοκτησία ; Εκκαθάριση πνευματικών δικαιωμάτων ; Ανοικτή πρόσβαση ; Institutional repositories ; Intellectual property ; Copyright clearance ; Open accessAbstract
Τα ιδρυματικά αποθετήρια δημιουργήθηκαν έχοντας ως στόχο να συλλέγουν, να διατηρούν και να διαθέτουν την επιστημονική παραγωγή του ακαδημαϊκού ιδρύματος. Αυτές οι τρεις λειτουργίες των ιδρυματικών αποθετηρίων βρίσκονται αρκετές φορές αντιμέτωπες με τους περιορισμούς των πνευματικών δικαιωμάτων. Σκοπός αυτής της εργασία ήταν να καταγράψει και να παρουσιάσει πώς οι ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες, που διαθέτουν ιδρυματικά αποθετήρια, διαχειρίζονται τις προκλήσεις που τους θέτουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι περισσότερες ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες διαθέτουν ιδρυματικό αποθετήριο και προσφέρουν ελεύθερη πρόσβαση στο περιεχόμενό του. Όσον αφορά τον τομέα των πνευματικών δικαιωμάτων, από την έρευνα παρατηρούμε ότι τα ελληνικά ιδρυματικά αποθετήρια αντιμετωπίζουν προκλήσεις σχετικά με τα θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας, τις οποίες όμως μοιράζονται ισόποσα με τους δημιουργούς που καταθέτουν στο αποθετήριο. Οι δημιουργοί έχουν την κύρια ευθύνη για την απόθεση της εργασίας τους στο αποθετήριο αλλά και για την εκκαθάριση των πνευματικών δικαιωμάτων. Το κυριότερο πρόβλημα που επισημαίνεται από τις βιβλιοθήκες αλλά και τους δημιουργούς είναι η αδυναμία κατανόησης των εννοιών της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η επικοινωνία με μεταξύ των βιβλιοθηκών μπορεί να θέσει τις βάσεις για τη δημιουργία κοινής πολιτικής και αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν από τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Abstract
The institutional repositories were created aiming in collecting, maintaining and possessing the scientific production of an academic institution. These three functions of institutional repositories often face the problem of copyright restrictions. The purpose of this thesis was to record and present how Greek academic libraries, which have institutional repositories, manage the challenges related to intellectual property.
The results of the research showed that the majority of the academic libraries have an institutional repository and offer open access to its content. As far as the copyright sector is concerned, research shows that Greek institutional repositories face the same challenges related to intellectual property issues as the authors who deposit a work in the repository. The authors are the ones who have not only the primary responsibility of depositing the work in the repository, but also the responsibility of copyright clearance process. The main problem highlighted, by both libraries and authors, is mainly the inability to understand the concepts of intellectual property. Communication between libraries can set the basis for the creation of a common policy and treatment of the concerns that arise in Greek institutional repositories, due to the restrictions that the laws of intellectual property rights pose.