Οι πράσινες υποδομές στον αστικό ιστό. Μελέτη περίπτωσης η πόλη της Αθήνας

Abstract

Στην εποχή που ο εκσυγχρονισμός και η πρόοδος στην τεχνολογία και στις επιστήμες βρίσκεται στο ζενίθ της, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος που μας περιβάλλει είναι σίγουρα στο ναδίρ. Ο πολίτης των πόλεων έρχεται σε επαφή με το φυσικό περιβάλλον μέσω του αστικού πρασίνου. Είναι ο χώρος όπου οι κάτοικοι επωφελούνται από παροχές που δεν μπορεί να τους προσφέρει το δομημένο περιβάλλον. Το αστικό κλίμα και τα οικοσυστήματα απειλούνται από την έλλειψη πράσινων υποδομών γεγονός που επηρεάζει άμεσα την εικόνα μιας πόλης και επιβαρύνει καθοριστικά τις συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων της. Η παρούσα διπλωματική διερευνά στον ρόλο των πράσινων υποδομών στον αστικό ιστό των πόλεων μέσα από το πρίσμα της πόλης των Αθηνών, λαμβανομένη ως Μελέτη Περίπτωσης. Με γνώμονα τη θεώρηση της αναπόσπαστης συνύπαρξης του πρασίνου με τον αστικό ιστό, εκ της οποίας απορρέει το ασφαλές περίβλημα της ψυχικής υγείας των πολιτών, γίνεται σύντομη διαχρονική αναφορά στους Πράσινους Χώρους και στα γενικά χαρακτηριστικά τους. Στην συνέχεια πραγματοποιείται βιβλιογραφική έρευνα του νομικού πλαισίου που διέπει τους χώρους πρασίνου τόσο σε ελληνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εν συνεχεία παρουσιάζεται ενδελεχώς η Περίπτωση της Αθήνας.

Η παρούσα μελέτη εξελίχθηκε συντάσσοντας ένα ερωτηματολόγιο το οποίο διενεμήθη μέσω διαδικτύου σε τυχαίο δείγμα με την προϋπόθεση ή της κατοικίας ή της εργασίας εντός του Δήμου Αθηναίων, είτε της επισκεψιμότητας σε χώρους πρασίνου του Δήμου. Προηγήθηκε πιλοτική έρευνα μέσω ερωτηματολογίου και με το πέρας της αρχικής έρευνας επακολούθησε νεότερη με τροποποίηση της δειγματοληψίας που έλαβε χώρα μέσω των δημοτικών διαμερισμάτων του Δήμου Αθηναίων. Τα αποτελέσματα έδειξαν υψηλή συσχέτιση της επισκεψιμότητας των ερωτηθέντων στους χώρους πρασίνου με τον τόπο κατοικίας τους. Παραλλήλως επηρεάζεται η συχνότητα μετάβαση στους εν λόγω χώρους τόσο από τον χρόνο όσο και από τον τρόπο μετάβασης σ αυτούς, που συνήθως είναι αντιστρόφως ανάλογα ποσά. Προκειμένου να έρθουν σε επαφή με τη φύση οι κάτοικοι μιας περιοχής είναι πρόθυμοι να μετακινηθούν, με κάποιες επιμέρους μεταβολές που σχετίζονται με τα δημογραφικά τους στοιχεία. Εν κατακλείδι, τα οφέλη του πρασίνου στην υγεία, τις κοινωνικές σχέσεις, την ευεξία και την αποβολή του άγχους είναι κοινώς αποδεκτά. Γενικεύοντας, το αστικό πράσινο είναι η αμεσότερη επαφή του σύγχρονου πολίτη των αστέων με το φυσικό περιβάλλον και η επαφή με αυτό βελτιώνει αναντίρρητα και αποκλειστικά την ποιότητα ζωής των χρηστών.