Διοξίνες στα τρόφιμα. Παρουσία και διατροφική έκθεση
Dioxins in food. Occurrence and dietary exposure
Περίληψη
Το θέμα της παρούσης εργασίας πραγματεύεται τις διοξίνες στα τρόφιμα. Οι διοξίνες είναι έμμονοι οργανικοί ρύποι που αποτελούν προϊόντα καύσης και έχουν την ιδιότητα να μεταφέρονται σε μακρινές αποστάσεις με αποτέλεσμα να βιοσυσσωρεύονται στα τρόφιμα. Η κατανάλωση τροφίμων με μεγάλο ποσοστό διοξινών εμφανίζει τοξική επίδραση στον ανθρώπινo οργανισμό. Οι ενώσεις αυτές, σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορούν να προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των καταναλωτών και γι’ αυτό τον λόγο κρίνεται σημαντική η πραγματοποίηση μελετών για την διερεύνηση της παρουσίας τους στα τρόφιμα και της διατροφικής έκθεσης σε αυτές. Με βάση κάποιες πρόσφατες έρευνες, τα αποτελέσματα όσον αφορά την παρουσία των διοξινών στα τρόφιμα δείχνουν διάφορες τιμές ανάλογα με το είδος των εξεταζόμενων τροφίμων καθώς και τις συνθήκες στις οποίες πραγματοποιήθηκαν οι μελέτες. Συνολικά τα επίπεδα των διοξινών, φουρανίων και των παρόμοιων πολυχλωριωμένων διφαινυλίων που ποσοτικοποιήθηκαν, κυμαίνονταν μεταξύ 0,013- 92,35 pg WHO TEQ/g λίπους για όλα τα είδη τροφίμων. Τα ψάρια είχαν τιμές 0,013-13,7 pg WHO TEQ/g νωπού βάρους, το κρέας 0,064-92,35 pg WHO TEQ/g λίπους και τα αυγά 0,182-43,01 pg WHO TEQ/g λίπους. Μερικά τρόφιμα δεν ξεπέρασαν τους νομοθετικούς περιορισμούς, ενώ άλλα τους παραβίασαν είτε κατά πολύ είτε κατά λίγο. Επιβεβαιώθηκε επίσης, πως τα προϊόντα ζωικής προελεύσεως ( ψάρια, κρέας και αυγά ), εμφανίζουν μεγαλύτερη επιβάρυνση σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες τρόφιμων. Όσον αφορά την διατροφική έκθεση, οι τιμές εκτιμώμενης εβδομαδιαίας πρόσληψης, κυμαίνονται από 2,13 έως 8,65 pg WHO-TEQ/kg σωματικού βάρους / εβδομάδα ενώ το όριο ανεκτής εβδομαδιαίας πρόσληψης, είναι ίσο με 2 pg WHO-TEQ/kg σωματικού βάρους / εβδομάδα. Τα παιδιά είναι η πιο ευάλωτη ομάδα του πληθυσμού στις τοξικές επιδράσεις των διοξινών. Συνεπώς, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου είναι μεγαλύτερη για τα παιδιά, σε σχέση με τις υπόλοιπες ηλιακές ομάδες.
Περίληψη
The subject of this paper deals with dioxins in food. Dioxins are persistent organic pollutants that are products of combustion and have the ability to be transported over long distances and as a result they bioaccumulate in food. Eating foods with a high percentage of dioxins is toxic to the human body. These compounds, in high concentrations, can cause adverse effects on the health of consumers and for this reason it is considered important to carry out studies to investigate the occurrence in food and the extent of dietary exposure. Based on some recent research, the results regarding the presence of dioxins in food show different values depending on the type of food examined and the conditions under which the studies were carried out. Overall levels of dioxins, furans and similar polychlorinated biphenyls ranged between 0.013-92.35 pg WHO TEQ/g fat for all food types. Fish had values of 0.013-13.7 pg WHO TEQ/g wet weight, meat 0.064-92.35 pg WHO TEQ/g fat and eggs 0.182-43.01 pg WHO TEQ/g fat. Some foods did not exceed the legal limits, while others exceeded them either by a lot or by a little. It was also verified, that products of animal origin (fish, meat and eggs) show a greater burden of dioxins compared to the rest of the food categories. In terms of dietary exposure, the values of estimated weekly intake range from 2.13 to 8.65 pg WHO- TEQ/kg body weight/week with a tolerable weekly intake limit equal to 2 pg WHO-TEQ/kg body weight/week. Children are the most vulnerable population group to the toxic effects of dioxins. Therefore, the possibility of cancer occurrence is greater for children, compared to the rest of the population groups.