Διερεύνηση των μεθοδολογιών συντήρησης που εφαρμόζονται σε σημαίες και λάβαρα και η θέση των Ελλήνων συντηρητών

Ραφαηλίδου, Μαρίνα

Investigation of the conservation methodologies applied for flags and banners and the position of Greek conservators

Πτυχιακή εργασία

Author

Ραφαηλίδου, Μαρίνα

Date

2023-10-06

Advisor

Karatzani, Anna

Πτυχιακή Εργασία (3.973Mb)

Keywords

Συντήρηση υφάσματος ; Σημαίες ; Λάβαρα ; Ζωγραφισμένα υφασμάτινα αντικείμενα

Abstract

Τα υφάσματα από την αρχαιότητα χρησιμοποιήθηκαν ως σύμβολα πλούτου και κοινωνικής θέσης, ή πατριωτικά, πολιτιστικά ή θρησκευτικά εμβλήματα. Ο συμβολισμός των υφασμάτων μπορεί να είναι πολυεπίπεδος, έτσι μια εθνική σημαία μπορεί να θεωρηθεί ένα σημαντικό σύμβολο ενός περήφανου και ανεξάρτητου έθνους, και οι στρατιώτες θα ρίσκαραν την ζωή τους για να σώσουν τις σημαίες της στρατιωτικής μονάδας τις οποίες κουβαλούν στη μάχη. Οι σημαίες και τα λάβαρα, συχνά δύσκολα στο χειρισμό λόγω του μεγάλου μεγέθους τους, ενέχουν προκλήσεις στον τρόπο με τον οποίο εξετάζονται, συντηρούνται και εκθέτονται. Η πολυπλοκότητα αυτών έγκειται κυρίως στην τεχνολογία κατασκευής και στα υλικά τους αλλά και στα διακοσμητικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται στα σύνθετα αυτά αντικείμενα, καθώς μπορεί να περιλαμβάνουν εκτός από το ύφασμα πληθώρα υλικών όπως μεταλλικά στοιχεία (κέντημα, κρόσσια, φύλλα χρυσού ή αργύρου) ή ζωγραφική επιφάνεια. Για να ανταπεξέλθουν επομένως στις απαιτήσεις τους, οι συντηρητές υφάσματος συνδυάζουν τεχνικές που εφαρμόζονται στη συντήρηση ζωγραφικών έργων, χαρτιού αλλά και μετάλλου. Σκοπός της πτυχιακής είναι η διερεύνηση και καταγραφή των μεθοδολογιών συντήρησης που εφαρμόζονται διεθνώς σε σημαίες και λάβαρα. Μέσα από βιβλιογραφική έρευνα γίνεται προσπάθεια να συγκεντρωθούν και να αποδελτιωθούν οι μεθοδολογίες που έχουν καταγραφεί διεθνώς και ταυτόχρονα, μέσω ερωτηματολογίου, γίνεται προσπάθεια να καταγραφούν οι μεθοδολογίες που εφαρμόζουν οι Έλληνες συντηρητές υφάσματος. Διαπιστώθηκε ότι οι μέθοδοι που επιλέγονται εξαρτώνται από το είδος του αντικειμένου, τα υλικά κατασκευής αλλά και τα υλικά διακόσμησης, και ότι στην Ελλάδα οι συντηρητές ακολουθούν τις μεθοδολογίες που εφαρμόζονται διεθνώς καθώς αρκετοί από αυτούς που ερωτήθηκαν έχουν ειδικευτεί σε πανεπιστήμια του εξωτερικού ή ενημερώνονται συχνά από τη διεθνή βιβλιογραφία.

Abstract

Textiles have been used as symbols of wealth and social status, or patriotic, cultural, or religious emblems since antiquity. The symbolism of textiles can be multi-level; thus, a national flag can be considered an important symbol of a proud and independent nation, and soldiers would risk their lives to save the flags of the military unit they carry into battle. Flags and banners, often difficult to handle due to their large size, entail challenges in how they are examined, conserved, and displayed. The complexity of these objects lies mainly in the manufacturing technology but also in their decorative elements as they may include, in addition to the fabric, a variety of materials such as metal elements (embroidery, fringes, gold or silver leaf) or a painted surface. To cope with these demands, textile conservators combine methodologies which applied also to the conservation of paintings, paper and metal. The aim of this thesis is to investigate and record the conservation methodologies applied internationally to flags and banners. Through bibliographic research, an attempt is made to collect and document the methodologies that have been used internationally. At the same time, through a questionnaire, an attempt is made to document the conservation methodologies applied by Greek textile conservators. It was found that the methods chosen, depend on the type of the object, the construction materials and the decoration, and, that in Greece the conservators follow the methodologies applied internationally as several of them studied and specialized in textile conservation at universities abroad and are informed by international literature.