Ο ρόλος της εκπαιδευτικής ρομποτικής και των εικαστικών στην εξέλιξη του βαθμού συγκέντρωσης μαθητών με ΔΕΠΥ προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας

Αντωνοπούλου, Παναγιώτα

The role of educational robotics and arts in the development of pre-school and early school aged students with ADHD and their degree of attention

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Αντωνοπούλου, Παναγιώτα

Date

2024-02-15

Advisor

Νταλιάνης, Κλήμης

Διπλωματική Εργασία (1.883Mb)

Keywords

ΔΕΠ-Υ ; Εκπαιδευτική ρομποτική

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία συντάχθηκε με αφόρμηση προβληματισμούς και σκέψεις που υπάρχουν πάντα στο μυαλό μου τόσο από τη συνδιαλλαγή μου με τους μαθητές μου όσο και από ζητήματα που προκύπτουν στην κοινωνία μας γενικότερα. Θέλησα να ερευνήσω κατά πόσο και αν η χρήση των νέων τεχνολογιών και συγκεκριμένα η διεπιστημονική μέθοδος STEAM, βοηθά τους μαθητές με ΔΕΠ-Υ να βελτιώσουν διάφορες δεξιότητες, οι οποίες είναι χρήσιμες τόσο για τους ίδιους όσο και για τον μαθητικό πληθυσμό στο σύνολό του. Ως αντιπροσωπευτικά εκπαιδευτικά μέσα της διεπιστημονικής προσέγγισης STEAM χρησιμοποίησα την εκπαιδευτική ρομποτική και τα εικαστικά, που είναι δύο τομείς που με ενδιαφέρουν προσωπικά και προσπαθώ να εντάσσω πάντα στα σχέδια μαθημάτων μου. Σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας είναι να αναλύσουμε τα βασικά χαρακτηριστικά της νευροαναπτυξιακής διαταραχής ΔΕΠ-Υ σε μαθητές προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας και να ανακαλύψουμε αν μια νέα εκπαιδευτική προσέγγιση, όπως αυτή του STEAM, μπορεί να τους βοηθήσει να βελτιώσουν κάποιες δεξιότητες, όπως η συγκέντρωση, η προσοχή, η παρατηρητικότητα κ.α. συγκριτικά με την παραδοσιακή διδασκαλία. Η μέθοδος την οποία χρησιμοποίησα για να εξάγω το δυνατόν ασφαλέστερα συμπεράσματα ήταν η ποσοτική έρευνα με τη χρήση ερωτηματολογίων σε 68 εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που έχουν ασχοληθεί με την εκπαιδευτική ρομποτική και τα εικαστικά. Στα αποτελέσματα της έρευνας φάνηκε ότι τόσο η ρομποτική όσο και τα εικαστικά αποτελούν πολύ ωφέλιμες δραστηριότητες για παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Οι εκπαιδευτικοί υποστήριξαν ότι βελτιώνουν σε μεγάλο βαθμό τη συγκέντρωση και την παρατηρητικότητα των μαθητών με ΔΕΠ-Υ, και ενισχύουν σε μεγάλο βαθμό τη δημιουργική τους σκέψη, και μάλιστα σε αρκετά μεγαλύτερο βαθμό συγκριτικά με την παραδοσιακή διδασκαλία. Επιπρόσθετα, βρέθηκε ότι οι παρατηρήσεις των εκπαιδευτικών δεν σχετίζονταν ανάλογα με το πόσο εξοικειωμένοι ήταν οι ίδιοι στις ΤΠΕ και τα εικαστικά, και ότι δεν σχετίζονταν το είδος των εκπαιδευτικών πακέτων ρομποτικής που χρησιμοποιούνται με τα αποτελέσματα. Το συμπέρασμα που μπορούμε να εξάγουμε είναι ότι η εκπαιδευτική πραγματικότητα οφείλει να ακολουθεί τους ρυθμούς εξέλιξης της κοινωνίας και να εντάσσει καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές που θα ωφελούν τόσο τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες όσο και τους μαθητές της τυπικής εκπαίδευσης. Το επίκεντρο της προσοχής είναι απαραίτητο να είναι στραμμένο σε κάθε μαθητή ξεχωριστά και στις ιδιαίτερες ανάγκες ή ιδιαιτερότητές του, προκειμένου να μπορεί να εξελίσσεται ως άτομο στις επιταγές της σύγχρονης κοινωνίας.

Abstract

The present dissertation was written based on reflections and thoughts that are always present in my mind, both from my interactions with my students and from issues that arise in our society in general. I wanted to investigate to what extent the use of new technologies, spe-cifically the interdisciplinary STEAM method, can help students with ADHD to improve various skills that are useful both for themselves and for the student population as a whole. As repre-senting educational tools of the interdisciplinary STEAM approach, I used educational robotics and visual arts, which are two areas that personally interest me and that I always try to incorpo-rate into my lesson plans. The purpose of this dissertation is to analyze the fundamental characteristics of Atten-tion Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) in preschool and primary school students and to dis-cover if a new educational approach, such as STEAM, can help them improve certain skills such as concentration, attention, observation, etc., compared to traditional teaching methods. The method I used to draw the safest possible conclusions was quantitative research us-ing questionnaires administered to 68 primary education teachers who have experience with educational robotics and visual arts. The results of the research showed that both robotics and visual arts are very beneficial activities for children with ADHD. The teachers claimed that it greatly improves the concentra-tion and observation of students with ADHD, and greatly enhances their creative thinking, and indeed to a much greater extent compared to traditional teaching. In addition, it was found that teachers' observations were not related to how familiar they were with ICT and visual arts, and that the type of robotics educational packages used was not related to outcomes. The conclusion we can draw is that the educational reality must follow the pace of socie-tal development and incorporate innovative educational practices that will benefit both stu-dents with special educational needs and mainstream students. The focus should be on each student individually and their specific needs or characteristics, in order for them to evolve as in-dividuals in line with the demands of modern society.