Ευέλικτη και άτυπη εργασία: η οπτική της ασφάλισης και η συμβολή του ελεγκτικού μηχανισμού του e-ΕΦΚΑ
Flexible and informal work: the perspective of insurance and the contribution of the audit mechanism of e-EFKA
Keywords
Εργασιακή ευελιξία ; Άτυπες εργασιακές σχέσεις ; Μερική απασχόληση ; Προσωρινή απασχόληση ; Ευελισφάλεια ; Flexicurity ; Workplace flexibility ; Atypical forms of employmentAbstract
Η παρούσα έρευνα αποσκοπεί στην μελέτη των ευέλικτων/άτυπων μορφών απασχόλησης καθώς αποτελούν πλέον δομικό στοιχείο του νέου τρόπου οργάνωσης της σύγχρονης επιχείρησης. Η κρίση στο πεδίο της απασχόλησης συνοδεύεται από μέτρα που ενισχύουν την ευελιξία και σε μεγάλο βαθμό συνεπάγονται την μετεξέλιξη των εργασιακών σχέσεων μέσω της ελαστικοποίησης ωραρίων και της άρσης των αυστηρών προδιαγραφών των θέσεων εργασίας σε σύγκριση με τη συμβατική απασχόληση. Στα πλαίσια αυτά, αρχικά προσδιορίζεται το θεωρητικό υπόβαθρο της έννοιας της άτυπης εργασίας και των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων τόσο στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά κυρίως στο επίπεδο της Ελληνικής επικράτειας. Εξετάζονται οι κυρίαρχες μη συμβατικές μορφές καθώς φαίνεται να αποτελούν δομικό στοιχείο οργάνωσης της αγοράς αλλά και ως μέσο αποφυγής απώλειας των θέσεων εργασίας. Στη συνέχεια, εξετάζονται μία σειρά από τροποποιήσεις και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως αποτυπώθηκαν στο ελληνικό εργατικό και ασφαλιστικό δίκαιο και συνέβαλαν στην διεύρυνση των επισφαλών μορφών εργασίας. Για την εξαγωγή καλύτερων συμπερασμάτων αναφορικά με τα ευέλικτα σχήματα απασχόλησης, επελέγη ο ελεγκτικός μηχανισμός του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), ως φέρων την ευθύνη για τον ορθότητα τήρησης της κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας μέσω επιτόπιων, ειδικών, τακτικών, έκτακτων ελέγχων.
Διανεμήθηκαν ερωτηματολόγια στους ελεγκτές της συγκεκριμένης υπηρεσίας του φορέα ώστε να διαπιστωθεί η συχνότητα εμφάνισης της μη τυπικής απασχόλησης, καθώς εάν και σε ποιο βαθμό τηρούνται οι συμφωνηθέντες όροι εργασίας και οι δυνατότητες αποκατάστασης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων με μη σταθερή απασχόληση.
Abstract
This research aims to study flexible/informal forms of employment as they are now a building block of the new way of organizing modern business. The employment crisis is accompanied by measures that enhance flexibility and largely involve the evolution of industrial relations by flexible working hours and the lifting of strict job standards compared to conventional employment. In this context, the theoretical background of the concept of informal work and flexible labor industrial relations is initially defined both at the level of the European Union and, above all at the level of the Greek territory. Dominant unconventional forms are considered as they appear to be a building block of market organization but also as a means of avoiding job losses. A number of amendments and institutional reforms are then considered, as reflected in Greek labor and insurance law and have contributed to the expansion of precarious forms of work. In order to draw better conclusions, with regard to flexible employment schemes, the regional control audit mechanism of the Electronic National Social Security Fund (e-EFKA) was selected, which has the responsibility for compliance with social security legislation through on-the-spot, specific, regular, exceptional checks. Questionnaires were distributed to the auditors of the agency's specific department to determine the incidence of non-formal employment, and whether and to what extent the agreed working conditions agreed upon and the possibilities of restoring the insurance rights of non-stable workers are respected.