Η αποτελεσματικότητα της φωτοβιοδιαμόρφωσης στη διαχείριση των διαβητικών ελκών
The efficacy of photobiomodulation in the management of diabetic ulcers
Keywords
Diabetic foot ; Diabetic ulcer ; Phototherapy ; Low-level laser therapy ; Photobiomodulation ; LedAbstract
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή: Η φωτοβιοδιαμόρφωση αποτελεί ένα τύπο φωτοθεραπείας, η οποία είναι άμεσα
συνδεδεμένη με τη φυσιολογία της επούλωσης και έχει αποδειχθεί ότι προάγει την επούλωση
χρόνιων ελκών καθώς επιδρά θετικά στην αγγειογένεση, την ανοσολογική απόκριση, τη
παραγωγή κολλαγόνου και επιδεικνύει αναλγητικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Σκοπός: Η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της φωτοβιοδιαμόρφωσης στην αντιμετώπιση
και θεραπεία των διαβητικών ελκών, συγκριτικά με τη διαχείριση των διαβητικών ελκών με τη
κλασσική αντιμετώπιση.
Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στην ηλεκτρονική
βάση δεδομένων Pub Med. Τα άρθρα που ελήφθησαν υπόψιν αφορούσαν ασθενείς με διαβητικό
έλκος και εξετάστηκαν ως προς την αποτελεσματικότητα της φωτοβιοδιαμόρφωσης. Κριτήρια
εισαγωγής ήταν μελέτες δημοσιευμένες στην Αγγλική ή την Ελληνική γλώσσα, την περίοδο 2012
– 2022 με πλήρες διαθέσιμο κείμενο και βασίστηκαν σε πειραματικά δεδομένα που αφορούσαν
ενήλικες.
Αποτελέσματα: Μέσω της αναζήτησης προέκυψαν επτά (7) άρθρα σχετικά με το σκοπό της
παρούσας συστηματικής ανασκόπησης. Τέσσερα (4) άρθρα αφορούσαν τυχαιοποιημένες κλινικές
δοκιμές ελέγχου και τρία (3) αφορούσαν διπλά τυφλές τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές ελέγχου.
Από τις μελέτες αυτές προκύπτει ότι η φωτοβιοδιαμόρφωση φαίνεται να συμβάλει στη μείωση
του μεγέθους των διαβητικών ελκών σε ποσοστό από 37,3% έως και 83%. Οι παράμετροι των
συσκευών φωτοβιοδιαμόρφωσης που φάνηκε να βελτιώνουν τον ρυθμό επούλωσης ήταν: φως
μήκους κύματος 633-660nm (ερυθρό) και 808-850nm (κοντά στο υπέρυθρο), ενεργειακής
πυκνότητας 2,4-8,8J/cm2
. Κάποιες μελέτες δείχνουν μείωση πόνου, ενώ δεν αναφέρθηκαν
επιπλοκές στους ασθενείς.. Ωστόσο, ο αριθμός των διαθέσιμων μελετών ήταν αρκετά μικρός, ενώ
οι περιορισμοί των μελετών όπως το μικρό δείγμα των ασθενών και η έλλειψη τυποποιημένων
πρωτοκόλλων και παραμέτρων που αφορούν τη PBM περιορίζουν την δυνατότητα γενίκευσης
των αποτελεσμάτων.
Συμπεράσματα: Ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά λέιζερ που επιλέχθηκαν, στο σύνολο των
μελετών η φωτοβιοδιαμόρφωση φάνηκε να είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση και
θεραπεία των διαβητικών ελκών σε σύγκριση με τη κλασσική αντιμετώπιση μόνο. Ωστόσο, οι
περιορισμοί των μελετών δείχνουν ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα.
Abstract
ABSTRACT
Introduction: Photobiomodulation, a type of phototherapy, is associated to the physiology of
healing and has been shown to promote healing of chronic ulcers as it positively affects
angiogenesis, immune response, collagen production, and exhibits pain-relief and anti inflammatory properties.
Objective: The study aims to investigate the efficacy of photobiomodulation in terms of
management and treatment of diabetic ulcers, compared to that of diabetic ulcers with conventional
treatment.
Methods: A systematic review was conducted in the Pub Med database. The articles under
consideration concerned diabetic ulcer patients and were examined for the efficacy of
photobiomodulation. Inclusion criteria were studies published in English or Greek, in the period
2012 – 2022, providing accessibility to full text and based on experimental data involving adult
humans.
Results: The search identified seven (7) articles relevant to the purpose of this systematic review.
Four (4) articles involved randomized control clinical trials and three (3) involved double-blind
randomized control clinical trials. These studies show that photobiomodulation appears to reduce
the size of diabetic ulcers by 37.3% to 83%. The parameters of the photobiomodulation devices
that appeared to improve the healing rate were: 633-660nm (red) and 808-850nm (near-infrared)
wavelength light, with an energy density of 2.4-8.8J/cm2
. Some studies demontrated a reduction
in pain, while no patient complications were reported. However, the number of available studies
was quite small, while study limitations such as the small sample of patients and the lack of
standardized protocols and parameters regarding PBM limit the generalization possibility of the
results.
Conclusions: Despite the variations in photobiomodulation parameters, most studies found that
PBM treatment for diabetic foot ulcers improved the healing rate compared to standard wound
care. However, the identified limitations in the studies suggest the need for further research.