Διερεύνηση στάσεων και αντιλήψεων των πολιτών για τον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας

Σακελλαρίου, Φωτεινή

Investigation of citizens' attitudes and perceptions about the electronic health record

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Σακελλαρίου, Φωτεινή

Date

2021-05-06

Advisor

Latsou, Dimitra

mschc_19091.pdf (1.198Mb)

Keywords

Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας ; Αρχείο υγείας πολιτών ; Πληροφοριακά συστήματα ; Ελλάδα ; Πληροφοριακά συστήματα υγείας ; Τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνίας ; Electronic health record

Abstract

Εισαγωγή και Σκοπός: Η ανάπτυξη της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψη προσφέρει μεγάλες δυνατότητες για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και τη μείωση των οργανωτικών δαπανών του ΕΣΥ. Το θεωρητικό μέρος αυτής της έρευνας επικεντρώνεται στη χρήση των ΤΠΕ στον τομέα υγείας στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στη χρήση Ηλεκτρονικών Φακέλων υγείας στα πλαίσια ενός άρτιου συστήματος πληροφοριών για την υγεία. Αναφέρεται επίσης στη σχετική βιβλιογραφία σχετικά με την υιοθέτηση ΤΠΕ σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες στην Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία. Παρέχεται περιγραφή της υιοθέτησης ΤΠΕ και των βημάτων που έχουν γίνει προς την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας στην Ελλάδα, ενώ διατυπώνονται ορισμένες πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση της χρήσης του ΗΦΥ στην Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία από την υιοθέτηση τέτοιων συστημάτων στο άλλες χώρες. Στο ερευνητικό μέρος της παρούσας εργασίας αναπτύσσονται και αναλύονται τα δεδομένα σχετικά με την αντίληψη και τις απόψεις των πολιτών ως προς την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας στην Ελλάδα. Μεθοδολογία: Το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε, προέκυψε από συνδυασμό 2 ερωτηματολογίων. Το ένα είναι των Tummers και Van de Walle (Tummers & Van de Walle, 2012) και το δεύτερο είναι των Jorge Tavares και Tiago Oliveira (Tavares & Oliveira, 2016). Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο με 8 ενότητες, οι οποίες διερευνούν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων, τις γνώσεις ως προς την εφαρμογή του ΗΦΥ, την δυνατότητα πρόσβασης, τα κοινωνικά οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση του ΗΦΥ, τα οφέλη για τον ασθενή, τις ανησυχίες για την προστασία προσωπικών δεδομένων, την πρόθεση συμπεριφοράς απέναντι στη χρήση του ΗΦΥ και την αντιλαμβανόμενη ευκολία-δυσκολία στη χρήση του ΗΦΥ. Αποτελέσματα: Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 120 ερωτηθέντες, οι περισσότεροι εκ των οποίων γυναίκες, από 36 έως 45 ετών, απόφοιτοι ΑΕΙ ή ΤΕΙ που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, το μεγαλύτερο μέρος του δείγματος των ερωτηθέντων είναι Έλληνες, με δημόσια ασφάλιση και έκαναν χρήση του Φακέλου πριν την πανδημία. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες γνωρίζουν τι είναι ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας, ωστόσο δεν ξέρουν με ποιον τρόπο μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτόν. Ακόμη, είναι ουδέτεροι ως προς το ότι έχει υπάρξει σωστή ενημέρωση επί του θέματος και πως χρησιμοποιούν συχνά το διαδίκτυο για να αναζητήσουν πληροφορίες για την υγεία τους. Επιπλέον, συμφωνούν σε υψηλότερο βαθμό πως διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους και γνώσεις για να έχουν πρόσβαση στον Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας, ενώ είναι ουδέτεροι ως προς το ότι μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από τους οικείους τους σε περίπτωση κάποιου προβλήματος. Συμπεράσματα: Η δημιουργία και εφαρμογή ενός εθνικού συστήματος ηλεκτρονικών πληροφοριών υγείας και του Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας στην Ελλάδα απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση, βελτιωμένη διακυβέρνηση δραστηριοτήτων διαλειτουργικότητας και μια εκπαιδευμένη κοινότητα. Διαθέτοντας Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας στη χώρα, θα είναι πολύ πιο πιθανό να προσαρμοστεί η ιατρική περίθαλψη για τις κλινικές ανάγκες κάθε ατόμου και να δοθεί η δυνατότητα στους επαγγελματίες υγείας και στους πολίτες να λάβουν ενημερωμένες αποφάσεις, ενώ ταυτόχρονα να διευκολύνουν την επανεξέταση, με υποστήριξη καλύτερης ανάλυσης της υγείας ενός πληθυσμού και των απειλών που υπάρχουν για εκείνους. Επιπλέον, η θέσπιση ενός εθνικού πλαισίου διαλειτουργικότητας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων των κλάδων εξαιρετικής σημασίας και λεπτομερειών, όπως η ιατρικός κλάδος και το ΕΣΥ όπου αποτελούν συστήματα που απαιτούν μεγάλη ακρίβεια.

Abstract

Backround and purpose: The development of information and communication technology (ICT) in the healthcare sector, provides enormous openings to improve service quality and reduce NHS organizational costs. Within the field described in the existing literature, the focus of this research is the use of ICT in the Greek health system, and more specifically, the use of electronic medical records in the context of an integrated health information system. There has also been reference drawn from relevant literature on ICT adoption in other developing countries like the USA, Europe and Australia. A description of the adoption of ICT and the steps that have been taken towards the implementation of the Electronic Health Record in Greece is provided as well, while some information on the current status of the use of EHR in Greece is given, taking into account the experience of adopting such systems in other countries. Within the part of research of the present work, the data on the perception and opinions of the citizens regarding the implementation of the Electronic Health Record in Greece are developed and analyzed, and finally the conclusions of the research present the answers to the research questions that have been stated. Methodology: The research tool used resulted from a combination of 2 questionnaires. One is by Tummers and Van de Walle (Tummers & Van de Walle, 2012) and the second is by Jorge Tavares and Tiago Oliveira (Tavares & Oliveira, 2016). A questionnaire with 8 modules was used, which examines the demographic characteristics of the respondents, the knowledge regarding the application of EHR, the accessibility, the social benefits resulting from the use of EHR, the benefits for the patient, the concerns for protection personal data, the intention to behave towards the use of the EHR and the perceived ease-difficulty in using the EHR. Results: The survey involved a total of 120 respondents, most of whom were women, from 36 to 45 years old, graduates of universities or technical colleges working in the private sector. In addition, most of the sample of respondents are Greeks, with public insurance and have used the electronic health record before the pandemic. Most respondents know what an Electronic Health Record is, but they do not know how to access it. Additionally, they are neutral if there has been enough and complete information on the subject and that they often use the network to search for information about their health. In addition, they agree to a high degree that they have the necessary resources and knowledge to access the Electronic Health Record, while they are neutral if that they can ask for help from their relatives in case of a problem. Conclusion: The creation and implementation of a national electronic health information system and the Electronic Health Record in Greece requires strong political will, improved governance of interoperability activities and an educated community. Having an Electronic Health Record in the country will lead to adaptation of medical care to the clinical needs of each individual and enable health professionals and citizens to make informed decisions while facilitating review, with better analysis support about the health of a population but also being aware about threats that might exist.