Περιβαλλοντική εκπαίδευση: Ανάλυση και αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης και προτάσεις αναβάθμισης

Μόκα, Ιωάννα; Παναγάκου, Καλή

Environmental education: Analysis and evaluation of the current condition and upgrade proposals

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Μόκα, Ιωάννα

Παναγάκου, Καλή

Date

2024-03-26

Advisor

Spyridakos, Athanasios

Πτυχιακή Εργασία (844.1Kb)

Keywords

Περιβαλλοντική εκπαίδευση ; Περιβαλλοντικό αποτύπωμα ; Κλιματική κρίση ; Οικολογικός γραμματισμός ; Ιστορική εξέλιξη

Abstract

Αυτή η εργασία εμβαθύνει στο πολύπλευρο πεδίο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, παρακολουθώντας την ιστορική της εξέλιξη, διερευνώντας θεωρητικά πλαίσια, αναλύοντας τις τρέχουσες τάσεις και πρακτικές και αντιμετωπίζοντας προκλήσεις και κριτικές. Η μελέτη περιλαμβάνει μια ενδελεχή αξιολόγηση των υφιστάμενων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών, διερευνώντας τις παιδαγωγικές μεθόδους, το σχεδιασμό του προγράμματος σπουδών και το περίπλοκο τοπίο των πρακτικών αξιολόγησης. Η ενσωμάτωση της τεχνολογίας στην περιβαλλοντική εκπαίδευση εξετάζεται εξονυχιστικά, αποκαλύπτοντας ευκαιρίες για τη βελτίωση των μαθησιακών εμπειριών και την ουσιαστική εμπλοκή των μαθητών. Ξεδιπλώνεται η ιστορική διαδρομή της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, αναδεικνύοντας την εξέλιξή της από τις πρώτες προσπάθειες διατήρησης μέχρι τη σύγχρονη έμφαση στην αειφορία. Τα θεωρητικά πλαίσια παρέχουν μια εννοιολογική βάση, καθοδηγώντας τις εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και διαμορφώνοντας το φιλοσοφικό υπόβαθρο των προγραμμάτων. Οι τρέχουσες τάσεις και πρακτικές αντικατοπτρίζουν τη δυναμική φύση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, αναδεικνύοντας καινοτόμες παιδαγωγικές μεθόδους και την ενσωμάτωση αναδυόμενων τεχνολογιών. Οι προκλήσεις και οι κριτικές στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης εξετάζονται κριτικά, προτρέποντας σε επαναξιολόγηση των υφιστάμενων πρακτικών και μεθοδολογιών. Η μελέτη υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη ενσωμάτωσης της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στις ευρύτερες εκπαιδευτικές πολιτικές, ευθυγραμμίζοντας τους στόχους του προγράμματος σπουδών με τις παγκόσμιες επιταγές της αειφορίας. Μια επισκόπηση των υφιστάμενων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών προσφέρει μια παγκόσμια προοπτική για τα επιτυχημένα μοντέλα και τους τομείς που χρήζουν βελτίωσης, ενημερώνοντας τη συνεχιζόμενη συζήτηση για την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Διερευνώνται οι παιδαγωγικές μέθοδοι και προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται στην περιβαλλοντική εκπαίδευση, δίνοντας έμφαση στο ρόλο τους στη διαμόρφωση περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένων πολιτών. Ο σχεδιασμός του προγράμματος σπουδών και το περιεχόμενο, όταν διαμορφώνονται με διεπιστημονικές προοπτικές και εφαρμογές στον πραγματικό κόσμο, αναδεικνύονται σε καίρια συστατικά της αποτελεσματικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Οι πρακτικές αξιολόγησης, που κυμαίνονται από αυθεντικές αξιολογήσεις έως διαχρονικές μελέτες, παρέχουν διαφοροποιημένες γνώσεις σχετικά με τον αντίκτυπο και την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Η ενσωμάτωση της τεχνολογίας αναδεικνύεται ως βασικό θέμα, με τις πλατφόρμες ηλεκτρονικής μάθησης, την εικονική πραγματικότητα και τις εκπαιδευτικές εφαρμογές να αποκαλύπτουν συναρπαστικές δυνατότητες για τον εμπλουτισμό των μαθησιακών εμπειριών. Παρουσιάζονται προτάσεις για την αναβάθμιση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, δίνοντας έμφαση στις διεπιστημονικές και βιωματικές μαθησιακές προσεγγίσεις, στην ενσωμάτωση των αναδυόμενων τεχνολογιών, στις αναθεωρήσεις των προγραμμάτων σπουδών, στις κοινοτικές συνεργασίες και στη βελτίωση της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών. Η μελέτη αυτή καταλήγει σε μια πρόταση για την αναβάθμιση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, εξετάζοντας τη σκοπιμότητα, τις πιθανές προκλήσεις, τις στρατηγικές εφαρμογής και τους μηχανισμούς αξιολόγησης και παρακολούθησης. Εντοπίζοντας κενά και αδυναμίες στις τρέχουσες πρακτικές και πραγματοποιώντας ανάλυση SWOT, η μελέτη συμβάλλει στη συνεχή βελτίωση και εξέλιξη της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Οι προτεινόμενες αναβαθμίσεις αποσκοπούν στην καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης και βιώσιμων συμπεριφορών, τοποθετώντας την περιβαλλοντική εκπαίδευση ως μετασχηματιστική δύναμη στη διαμόρφωση ενημερωμένων και περιβαλλοντικά υπεύθυνων παγκόσμιων πολιτών.

Abstract

This comprehensive thesis delves into the multifaceted realm of environmental education, tracing its historical development, exploring theoretical frameworks, analyzing current trends and practices, and addressing challenges and critiques. The study encompasses a thorough evaluation of existing programs and initiatives, investigating pedagogical methods, curriculum design, and the intricate landscape of evaluation practices. The integration of technology in environmental education is scrutinized, revealing opportunities to enhance learning experiences and engage learners in meaningful ways. The historical trajectory of environmental education unfolds, highlighting its evolution from early conservation efforts to the contemporary emphasis on sustainability. Theoretical frameworks provide a conceptual foundation, guiding educational approaches and shaping the philosophical underpinnings of programs. Current trends and practices reflect the dynamic nature of environmental education, showcasing innovative pedagogical methods and the integration of emerging technologies. Challenges and critiques within environmental education are critically examined, prompting a reevaluation of existing practices and methodologies. The study emphasizes the imperative of integrating environmental education into broader educational policies, aligning curricular objectives with global sustainability imperatives. An overview of existing programs and initiatives offers a global perspective on successful models and areas for improvement, informing the ongoing discourse on environmental education. The pedagogical methods and approaches employed in environmental education are explored, emphasizing their role in shaping environmentally conscious citizens. Curriculum design and content, when crafted with interdisciplinary perspectives and real-world applications, emerge as pivotal components of effective environmental education. Evaluation practices, ranging from authentic assessments to longitudinal studies, provide nuanced insights into the impact and effectiveness of environmental education programs. The integration of technology emerges as a key theme, with e-learning platforms, virtual reality, and educational apps unveiling exciting possibilities for enriching learning experiences. Proposals for upgrading environmental education are presented, emphasizing interdisciplinary and experiential learning approaches, the integration of emerging technologies, curriculum revisions, community partnerships, and the enhancement of teacher education. This study culminates in a proposal for upgrading environmental education, considering feasibility, potential challenges, implementation strategies, and evaluation and monitoring mechanisms. By identifying gaps and weaknesses in current practices and conducting a SWOT analysis, the study contributes to the continuous improvement and evolution of environmental education. The proposed upgrades aim to cultivate ecological consciousness and sustainable behaviors, positioning environmental education as a transformative force in shaping informed and environmentally responsible global citizens.