Στάσεις, γνώσεις και αντιλήψεις των μαιών για το κάπνισμα (πρωτογενές, δευτερογενές και τριτογενές) στην εγκυμοσύνη και τη λοχεία και τις νεότερες πρακτικές διακοπής του καπνίσματος.
Attitudes, Knowledge and perceptions of midwives about smoking, (firsthand, secondhand and thirdhand) in pregnancy and postpartum period and latest smoking cessation practices.
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Δελακοβία, Ταξιαρχούλα
Date
2024-05-30Advisor
DIAMANTI, ATHINAKeywords
Εγκυμοσύνη ; Μαίες ; Περιγεννητική φροντίδα ; Εκπαίδευση ; Διακοπή καπνίσματος ; Εμβρυϊκή υγείαAbstract
Εισαγωγή: Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παραμένει ένα
σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας παγκοσμίως, με σημαντικούς κινδύνους
για την υγεία της μητέρας και του εμβρύου. Στην Ελλάδα, όπου τα ποσοστά
καπνίσματος είναι υψηλά, πρόσφατες έρευνες αναδεικνύουν το επίμονο κάπνισμα
κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ως σοβαρό ζήτημα. Οι μαίες, αναπόσπαστο μέρος
της περιγεννητικής φροντίδας, επηρεάζουν τις προσπάθειες διακοπής του
καπνίσματος μέσω της στάσης και των γνώσεών τους. Η κατανόηση των αντιλήψεων
τους σχετικά με τις αναδυόμενες στρατηγικές διακοπής καπνίσματος, είναι ζωτικής
σημασίας για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων.
Μεθοδολογία: Αυτή η μελέτη διενεργήθηκε μεταξύ Ελληνίδων μαιών ώστε να
διερευνήσει τις στάσεις, τις γνώσεις και τις αντιλήψεις τους σχετικά με το κάπνισμα
στην εγκυμοσύνη. Η έρευνα, που διεξήχθη από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον
Δεκέμβριο του 2023, χρησιμοποίησε ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο μεταξύ μαιών
σε κέντρα υγείας, νοσοκομεία και ιδιωτικά ιατρεία.
Αποτελέσματα: Εκατόν πενήντα μαίες ανταποκρίθηκαν πλήρως (88,2%). Οι
συμμετέχοντες ήταν κυρίως γυναίκες (97,3%), Έλληνες υπήκοοι (98,7%) και έγγαμες
(61,3%). Οι περισσότεροι κατείχαν πτυχίο πανεπιστημίου (54,4%), ενώ ορισμένοι
είχαν επίσης μεταπτυχιακές σπουδές (36,9%). Ένα σημαντικό ποσοστό (22%) είχε
λάβει εκπαίδευση διακοπής του καπνίσματος, ενώ το 77,3% επιθυμούσε τέτοια
εκπαίδευση. Όσες εκπαιδεύτηκαν παρουσίασαν υψηλότερες βαθμολογίες γνώσεων
σχετικά με τις επιπτώσεις του καπνίσματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Υπήρξε θετική συσχέτιση μεταξύ της γνώσης και των ισχυρότερων απόψεων σχετικά
με τις βλάβες του καπνίσματος, οδηγώντας σε περισσότερες πρακτικές διακοπής
καπνίσματος και αναγνώρισης του ρόλου των μαιών. Οι αντιλήψεις για τη συμβολή
των μαιών στη διακοπή του καπνίσματος συσχετίστηκαν με αυξημένες πρακτικές
προς αυτή την κατεύθυνση. Οι καπνίστριες έτειναν να υποτιμούν τους κινδύνους του
καπνίσματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η εκπαίδευση και η οικογενειακή
κατάσταση επηρέασαν τις αντιλήψεις για τη συμβολή των μαιών στη διακοπή του
καπνίσματος. Οι μεγαλύτερης ηλικίας μαίες έδιναν μεγαλύτερη σημασία στην
ενημέρωση και την παροχή βοήθειας στις έγκυες γυναίκες ώστε να διακόψουν το
κάπνισμα.
Αποτελέσματα: Αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν τον καίριο ρόλο της εκπαίδευσης
και των αντιλήψεων των μαιών στην προσέγγιση διακοπής του καπνίσματος κατά τη
διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Λέξεις-κλειδιά: εγκυμοσύνη; διακοπή καπνίσματος; μαίες; εμβρυϊκή υγεία.
περιγεννητική φροντίδα; εκπαίδευση
Abstract
Introduction: Smoking during pregnancy remains a significant global public health
concern, with substantial risks to maternal and fetal health. In Greece, where smoking
rates are high, recent surveys highlight persistent smoking during pregnancy as a
serious issue. Midwives, integral to perinatal care, influence smoking cessation efforts
through their attitudes and knowledge. Understanding their perspectives on emerging
cessation strategies is crucial for improving outcomes.
Methods: This study surveyed Greek midwives to explore their attitudes, knowledge,
and perceptions regarding smoking in pregnancy. Conducted from December 2022 to
December 2023, the survey utilized an online questionnaire among midwives in
health centers, hospitals, and private practices.
Results: One-hundred and fifty midwives provided full responses (88.2%).
Participants were predominantly female (97.3%), Greek nationals (98.7%), and
married (61.3%). Most held bachelor’s degrees (54.4%), with some also having
master's degrees (36.9%). A significant proportion (22%) had received smoking
cessation training, while 77.3% desired such education. Those who were educated
exhibited higher knowledge scores on smoking's effects during pregnancy.
Knowledge positively correlated with stronger opinions on smoking's harms, leading
to more cessation practices and recognition of midwives' role. Perceptions of
midwives' importance in cessation were associated with increased cessation practices.
Smokers tended to underestimate smoking's risks during pregnancy. Education and
marital status influenced perceptions of midwives' contribution to cessation. Older
midwives perceived greater importance in informing and assisting pregnant women to
quit smoking.
Conclusions: These findings underscore the pivotal role of education and perceptions
in midwives' approach to smoking cessation during pregnancy.
Keywords: pregnancy; smoking cessation; midwives; fetal health; perinatal care;education