Ηθική και δεοντολογία στη δημόσια διοίκηση

Γκαϊδόγιαννη, Παναγιώτα

Ethics and deontology in the public administration

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Γκαϊδόγιαννη, Παναγιώτα

Date

2024-06

Advisor

Σαλμόν, Ιωάννης

Διπλωματική εργασία (1.286Mb)

Keywords

Ηθική ; Δεοντολογία ; Δημόσια διοίκηση ; Διαφθορά ; Εταιρική κοινωνική ευθύνη

Abstract

Το ζήτημα της ηθικής και της δεοντολογίας στη δημόσια διοίκηση απασχολεί όλο και πιο έντονα τα τελευταία έτη τις διοικήσεις πλήθους κρατών αλλά και διεθνείς οργανισμούς και θεσμούς, όπως είναι για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Ένωση, στα πλαίσια της αντιμετώπισης μιας σειράς από προβλήματα που αναφέρονται είτε στην ύπαρξη φαινομένων διαφθοράς, είτε στην κακοδιοίκηση, είτε ακόμη και στην ύπαρξη ενός μη αποτελεσματικού διοικητικού περιβάλλοντος. Επομένως, πρόκειται για ένα θέμα το οποίο παρουσιάζει παγκόσμια αναγνωρισιμότητα και παράλληλα εμφανίζει και έναν παγκόσμιο χαρακτήρα ως προς την ανάγκη επίλυσής του. Ο σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας αφορά στη μελέτη των ζητημάτων της ηθικής και της δεοντολογίας σε συνάρτηση με τον πραγματικό ρόλο που η σύγχρονη δημόσια διοίκηση έχει αλλά και με την ιδιαίτερη θέση που οι εργαζόμενοι σε αυτή κατέχουν. Μέσα από την προσέγγιση και τους προβληματισμούς που υπάρχουν ως προς τα βασικά ερωτήματα που τίθενται στο πλαίσιο της συγκεκριμένης διπλωματικής εργασίας, το γενικό συμπέρασμα που εξάγεται είναι πως η διοικητική ηθική αποτελεί ένα μέγεθος που μεταβάλλεται συνεχώς και καθώς αυτό αλλάζει ακολουθεί και τις γενικότερες κοινωνικές, οικονομικές αλλά και πολιτικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα. Επίσης, η διοικητική ηθική παρουσιάζει και μια διττή διάσταση μιας και από μόνη της η ηθική που ο κάθε εργαζόμενος μπορεί να έχει δεν δύναται να λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς την παράλληλη ηθική υποστήριξη από το σύνολο του διοικητικού συστήματος. Μια σειρά από ηθικές αξίες όπως είναι για παράδειγμα η αξιοπιστία, η συνέπεια, η αντικειμενικότητα, η υπευθυνότητα, η ισότητα, η αποτελεσματικότητα και η αξιοκρατία, όταν απουσιάζουν οδηγούν και σε ένα ηθικό έλλειμμα. Για το λόγο αυτό χρειάζεται η αποτύπωσή τους με σαφήνεια σε έναν κώδικα ηθικής και δεοντολογίας που θα καθοδηγεί τους εργαζόμενους στη δημόσια διοίκηση και τη γενικότερη διοικητική δράση, ειδικά όταν υπάρχουν κρίσιμες περιπτώσεις που απαιτούν τη λήψη ορθολογικών αποφάσεων καθώς και την αποφυγή της εμφάνισης καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων. Ο ρόλος που η διοικητική ηθική έχει είναι πολύ σημαντικός, προκειμένου να εκπληρωθεί η αποστολή της δημόσιας διοίκησης στο σύνολό της και παράλληλα να νομιμοποιηθεί και η δημόσια εξουσία της, εντός ενός σύγχρονου και αξιοκρατικού διοικητικού περιβάλλοντος με τους πολίτες να είναι αυτοί που θα κατέχουν την προεξέχουσα θέση. Στις ημέρες μας η ηθική και η δεοντολογία, οι επιμέρους ηθικές αξίες, καθώς και η έννοια του δημόσιου συμφέροντος, εμφανίζουν πολύ μεγαλύτερη σημασία σε σχέση με το παρελθόν και πλέον αποτελούν σημαντικά συνεκτικά κομμάτια του συνόλου της αλυσίδας που αφορά στη δημόσια διοίκηση.

Abstract

The issue of ethics in public administration has increasingly concerned the authorities of many countries in recent years, but also international organizations and institutions, such as the European Union, in the context of dealing with a series of problems that refer to either the existence of corruption phenomena, either in mismanagement, or even in the existence of an ineffective administrative environment. Therefore, it is an issue that presents global recognition and at the same time shows a global character in terms of the need to solve it. The purpose of this thesis concerns the study of the issues of ethics and deontology in relation to the real role that the modern public administration has, but also to the special position that the employees in it hold. Through the approach and the concerns that exist regarding the basic questions posed in the context of this specific thesis, the general conclusion that is drawn is that administrative ethics is a quantity that changes constantly and as it changes it follows the more general social, economic but also political developments taking place. Also, administrative ethics presents a dual dimension, since the ethics that each employee may have cannot function effectively without the parallel moral support from the entire administrative system. A series of moral values such as reliability, consistency, objectivity, responsibility, equality, efficiency and meritocracy, when absent lead to a moral deficit. For this reason, it is necessary to capture them clearly in a code of ethics and deontology, which will guide employees in public administration, especially when there are critical cases that require rational decisions to be made, as well as to avoid the occurrence of situations conflict of interest. The role that administrative ethics has, is very important, in order to fulfill the mission of the public administration as a whole, and at the same time, to legitimize its public authority, within a modern and meritorious administrative environment, with the citizens being the ones which will occupy the prominent position. Nowadays, morality and ethics, individual moral values, as well as the concept of public interest, show a much greater importance than in the past and are now important coherent parts of the whole chain related to public administration.