Η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην φυσιολογία και σε κύρια παθογόνα της αμπέλου

Πουσαίου, Βασιλική

The effect of climate change on physiology and main pathogens of Vitis vinifera L

Πτυχιακή εργασία

Author

Πουσαίου, Βασιλική

Date

2024-07-17

Advisor

Μπερής, Ευάγγελος

Πτυχιακή Εργασία (1.149Mb)

Keywords

Κλιματική αλλαγή ; Φυσιολογία αμπέλου ; Εχθροί και ασθένειες αμπέλου ; Παθογόνοι μικροοργανισμοί ; Ελληνικός αμπελώνας ; Βιώσιμη αμπελουργία

Abstract

Στην παρούσα πτυχιακή εργασία εξετάζονται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην άμπελο και στους οργανισμούς που διαβιούν στο ευρύτερο περιβάλλον ενός αμπελώνα. Η κλιματική αλλαγή επιφέρει - μεταξύ άλλων - σημαντική αύξηση των μέσων τιμών θερμοκρασίας και διοξειδίου του Άνθρακα (CO2). Είναι δεδομένο ότι η οινοφόρος άμπελος (Vitis vinifera L.) είναι ένα ιδιαιτέρως ευπροσάρμοστο φυτό και ότι η ανάπτυξή του, καθώς και η παραγωγή του οίνου, επηρεάζονται άμεσα και σημαντικά από τις εδαφοκλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην εκάστοτε περιοχή. Μέσα από τη βιβλιογραφική επισκόπηση, παρέχεται μια θεμελιώδης κατανόηση των κυριότερων ασθενειών και εχθρών της αμπέλου στη λεκάνη της Μεσογείου. Εξετάζονται επίσης οι μηχανισμοί άμυνας του φυτού και οι τρόποι με τους οποίους η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη φυσιολογία της αμπέλου, την παραγωγή οίνου και την γεωγραφική κατανομή της καλλιέργειας. Η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει τα πρότυπα των ασθενειών των φυτών και την ανάπτυξη των αρθροπόδων με πιο σύνθετους τρόπους από ό,τι αναμενόταν. Στην πραγματικότητα, ενώ τόσο οι καλλιέργειες όσο και τα παθογόνα τους επηρεάζονται από τις κλιματικές μεταβλητές, ενδέχεται να επηρεάζονται από διαφορετικούς συνδυασμούς παραγόντων και να ανταποκρίνονται στην αλλαγή αυτών με διαφορετικούς ρυθμούς. Προκειμένου να διαχωριστούν αυτές οι επιδράσεις, θα πρέπει να αναβαθμιστεί η κατανόηση του συστήματος Περιβάλλον - ξενιστής - εχθρός/παθογόνο και να ληφθεί υπόψη η αλληλεπίδρασή τους. Μακροπρόθεσμος στόχος είναι να βελτιωθούν οι τρέχουσες εκτιμήσεις των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην πίεση των παρασίτων της αμπέλου. Εκτός από τις αλλαγές στους παθογόνους μικροοργανισμούς και τους εχθρούς της αμπέλου που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, έχει ιδιαίτερη σημασία η κατανόηση των ευρύτερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής για την αμπελοκαλλιέργεια, με στόχο την ενίσχυση της βιωσιμότητας του Μεσογειακού αμπελώνα.

Abstract

In the present thesis, the effects of climate change on the grapevine and the organisms inhabiting the broader environment of a vineyard are examined. Climate change brings about, among other factors, a significant increase in average temperature values and carbon dioxide (CO2). It is known that grapevine (Vitis vinifera L.) is a particularly adaptable plant and that its growth, as well as wine production, are directly and significantly influenced by the soil and climatic conditions prevailing in each region. Through the literature review, a fundamental understanding of the main diseases and pests of the grapevine in the Mediterranean basin is provided. The defense mechanisms of the plant and the ways in which climate change affects the physiology of the vine, wine production, and the geographical distribution of the cultivation are also examined. Climate change can affect plant disease patterns and arthropod development in more complex ways than expected. In fact, while both crops and their pathogens are affected by climatic variables, they may be influenced by different combinations of factors and they might respond to changes in these factors at different rates. To disentangle these effects, the understanding of the Environment - host - pest/pathogen system needs to be upgraded, taking their interaction into account. The long-term goal is to improve current estimates of the impacts of climate change on vineyard pest pressure. In addition to the changes in grapevine’s pathogens and pests caused by climate change, understanding the broader impacts of climate change on viticulture is crucial for enhancing the sustainability of the Mediterranean vineyard.