Τρόποι αξιοποίησης αποβλήτων αινοποίησης - Νομοθεσία και πρόσφατες ερευνητικές μελέτες
Ways of winemaking waste utilization - Legislation and research studies
Πτυχιακή εργασία
Συγγραφέας
Μουτζούρη, Εμμανουέλα -Χριστίνα
Ημερομηνία
2024-07-19Επιβλέπων
Ευαγγέλου, ΑλεξάνδραΛέξεις-κλειδιά
Οινοπαραγωγή ; Οίνος ; Απόβλητα ; Νομοθεσία ; Κυκλική οικονομίαΠερίληψη
Ο αμπελοοινικός τομέας τα τελευταία χρόνια έρχεται αντιμέτωπος με ανησυχίες και
προβληματισμούς που αφορούν την επίδραση των διεργασιών στο περιβάλλον μέσω της παραγωγής,
επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων και υποπροϊόντων. Ταυτοχρόνως, οι καταναλωτές
προβληματίζονται σχετικά με την επίδραση των προϊόντων που καταναλώνουν στο περιβάλλον στα
πλαίσια της γενικευμένης ευαισθητοποίησης καθώς και των πολιτικών για την προστασία του
περιβάλλοντος. Τα παραγόμενα απόβλητα κατά την διαδικασία οινοποίησης παράγονται σε όλα της
τα στάδια. Κατά την παραλαβή των σταφυλιών κι επεξεργασία τους παράγονται φύλλα-μίσχοι , στην
συνέχεια στην διεργασία πίεσης των σταφυλιών παράγονται τα στέμφυλα, κατά την διεργασία της
ζύμωσης παράγονται οι οινολάσπες και μετέπειτα τα υγρά απόβλητα από τον καθαρισμό του
εξοπλισμού που χρησιμοποιείται.
Ο τομέας της οινοπαραγωγής διακρίνεται από εξέλιξη και άνθιση τα τελευταία χρόνια. Ο αριθμός
των οινοποιείων παρουσιάζει αύξηση, ενώ ταυτόχρονα η ποικιλία των οίνων αυξάνεται επίσης όπως
και η ποσότητά τους. Αυτή η ανάπτυξη όμως συνοδεύεται και από αύξηση της ποσότητας των
παραγόμενων αποβλήτων και υποπροϊόντων τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις μπορούν να
δημιουργήσουν προβλήματα στο περιβάλλον μέσω της επεξεργασίας και διάθεσής τους. Εντοπίζεται
μία πληθώρα από διεργασίες επεξεργασίας των αποβλήτων για να καταστούν λιγότερο επιβλαβή στο
περιβάλλον και να ληφθούν προϊόντα υψηλής αξίας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο στην
οινική βιομηχανία όσο και σε άλλες βιομηχανίες. Η διεργασία της κομποστοποίησης, αναερόβιας
χώνευσης και πυρόλυσης χρησιμοποιούνται σε μεγαλύτερο βαθμό καθώς οδηγούν στην παραλαβή
κομπόστ και βιοεξανθρακώματος, προϊόντα τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν στους αμπελώνες
σαν εδαφοβελτιωτικά. Άλλα χρήσιμα προϊόντα που μπορούν να ληφθούν είναι τα οργανικά οξέα (τα
οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν μέσα οξίνισης στην βιομηχανία τροφίμων), τα φαινολικά
συστατικά που λόγω των αντιοξειδωτικών τους ενώσεων (και οι ανθοκυάνες σαν χρωστικές)
μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην βιομηχανία τροφίμων και τέλος οι μαννοπρωτείνες και βγλυκάνες που αποτελούν ενώσεις οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν πρόσθετα βελτίωσης της υφής
και θρεπτικής αξίας των τροφίμων. Με αυτό τον τρόπο, τα απόβλητα της διεργασίας οινοποίησης
μπορούν να επεξεργαστούν μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις αλλά και οδηγώντας στην
παραλαβή διαφόρων χρήσιμων προϊόντων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στον αγροδιατροφικό
τομέα.
Περίληψη
In recent years, the wine sector has been confronted with concerns and issues regarding the impact
of processes on the environment through the production, processing and disposal of waste and byproducts. At the same time, consumers are concerned about the impact of the products they consume
on the environment in the context of general awareness and environmental protection policies.
The waste produced during the winemaking process is produced in all its stages. During the receipt
of the grapes and their processing, leaves-stems are produced, then in the process of pressing the
grapes, the pips are produced, during the fermentation process, the wine lees are produced and later
the liquid waste from the cleaning of the equipment used.
The sector of wine production is characterized by development and flowering in recent years. The
number of wineries is increasing, while at the same time the variety of wines is also increasing as
well as their quantity. This development, however, is also accompanied by an increase in the amount
of waste and by-products produced, which in several cases can create problems for the environment
through their processing and disposal.
A multitude of waste treatment processes are identified to make them less harmful to the environment
and to obtain high value products that can be used both in the wine industry and in other industries.
The process of composting, anaerobic digestion and pyrolysis are used to a greater extent as they
lead to the receipt of compost and biochar, products that can be applied to the vineyards as soil
conditioners. Other useful products that can be obtained are organic acids (which can be used as
acidifying agents in the food industry), phenolic components that due to their antioxidant compounds
(and anthocyanins as pigments) can be used in the food industry and finally the mannoproteins and
β-glucans which are compounds which can be additives to improve the texture and nutritional value
of food.
In this way, the waste of the winemaking process can be treated reducing the environmental impact
but also leading to the receipt of various useful products that can be used in the agro-food sector.