Βιολειτουργικά τρόφιμα: Τάσεις, προοπτικές και προαγωγή της υγείας

Τσιτσώνη, Ελένη

Biofunctional foods: Trends, prospects and health promotion

Πτυχιακή εργασία

Author

Τσιτσώνη, Ελένη

Date

2024-06-18

Advisor

Kanellou, Anastasia

Tsitsoni_20684147.pdf (1.298Mb)

ΔΗΛΩΣΗ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ-ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ-ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ-ΕΡΓΑΣΙΑΣ.pdf (82.91Kb)

Keywords

Λειτουργικά τρόφιμα ; Βιοδραστικά συστατικά ; Υπερτροφές ; Συμπληρώματα διατροφής ; Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα ; Τροφοφάρμακα ; Υποπροϊόντα ; Ενθυλάκωση

Abstract

Τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι έχουν αλλάξει την αντίληψη για τη διατροφή και δεν καταναλώνουν μόνο τρόφιμα που θα τους μειώσουν το αίσθημα πείνας αλλά θα τους παρέχουν και θρεπτικά συστατικά συμβάλλοντας στην προαγωγή της υγείας. Τα τρόφιμα που θα τους παρέχουν πέρα της διατροφικής αξίας και θετικά αποτελέσματα ονομάστηκαν λειτουργικά τρόφιμα. Τα λειτουργικά τρόφιμα μπορεί να είναι είτε φυσικά είτε επεξεργασμένα χρησιμοποιώντας τη τεχνική της ενθυλάκωσης βιοδραστικών συστατικών. Δεν πραγματοποιείται απευθείας τοποθέτηση των λειτουργικών συστατικών αλλά με μεθόδους ενθυλάκωσης και χρήσης βιοπολυμερών, καθώς είναι ευαίσθητα στις συνθήκες περιβάλλοντος. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα απόβλητα ή τα υποπροϊόντα βιομηχανιών τροφίμων αποτελούν πλούσια πηγή τέτοιων συστατικών και έτσι σκόπιμο θα ήταν να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία λειτουργικών τροφίμων. Στα βιοδραστικά συστατικά ανήκουν τα προβιοτικά-πρεβιοτικά, οι διαιτητικές ίνες, τα λιπαρά οξέα, τα καροτενοειδή, οι φυτοστερόλες, οι πολυφαινόλες, οι πρωτεΐνες-πεπτίδια, οι βιταμίνες και τα μέταλλα με σημαντικές επιδράσεις στην υγεία. Στην κατηγορία αυτών των τροφίμων περιλαμβάνονται και τρόφιμα για ειδικές διατροφικές χρήσεις. Για πολλούς επιστήμονες, κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών, η ομάδα αυτή περιλαμβάνει και νέες κατηγορίες τροφίμων, όπως τα τροφοφάρμακα. Στα τροφοφάρμακα που έχουν ως σκοπό, είτε την πρόληψη, είτε τη θεραπεία ασθενειών ανήκουν τα συμπληρώματα διατροφής, που έχουν κοινή μορφή. Μία νέα τάση αποτελούν τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα όπου πέρα των πλεονεκτημάτων που παρουσιάζουν, δεν έχουν γίνει αποδεκτά από τους καταναλωτές λόγω της μη καλής κατανόησης μεταφοράς ζωικών γονιδίων σε φυτικά προϊόντα και το αντίστροφο αλλά και των ανεπαρκών πληροφοριών για τις επιδράσεις τους στο μέλλον. Οι κατασκευαστές αποφεύγουν την αναγραφή στην ετικέτα, των τροφίμων που προέρχονται από γενετική τροποποίηση, επειδή μπορεί να επηρεαστεί η ζήτηση του προϊόντος. Τέλος, μία νέα τάση στην αγορά, είναι οι υπερτροφές που έχουν λάβει μεγάλη απήχηση, λόγω των εξαιρετικών τους ιδιοτήτων και της προαγωγής της υγείας. Οι υπερτροφές είναι είτε εγχώριες φυσικές τροφές είτε «εξωτικές» χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, που περιέχουν εξαιρετικά υψηλές συγκεντρώσεις συγκεκριμένων λειτουργικών συστατικών.

Abstract

In recent years, people have changed their perception of nutrition and not only consume foods that will reduce their hunger but also provide them with nutrients to help promote health. Foods that will provide them beyond the nutritional value and positive effects are called functional foods. Functional foods can be either natural or processed using the technique of bioactive ingredient encapsulation. No direct placement of functional ingredients is carried out but by encapsulation methods and the use of biopolymers as they are sensitive to environmental conditions. Many scientists argue that waste or by-products of food industries are a rich source of such ingredients and thus it would be appropriate to use them to create functional foods. Bioactive ingredients include probiotics-prebiotics, dietary fibre, fatty acids, carotenoids, carotenoids, phytosterols, polyphenols, protein-peptides, vitamins and minerals with important health effects. These foods also include foods for special dietary uses. For many scientists, particularly in the United States, this group includes new food categories, such as nutraceuticals. Food supplements, which have a common form, belong to the nutraceuticals that are intended to either prevent or treat disease. A new trend is that of genetically modified foods which, apart from their advantages, have not been accepted by consumers because of the poor understanding of the transfer of animal genes to plant products and vice versa and the lack of information on their future effects. Manufacturers avoid labelling foods derived from genetic modification because the demand for the product may be affected. Finally, a new trend on the market is superfoods, which have been very popular because of their excellent properties and health-promoting properties. Superfoods are either indigenous natural foods or "exotic" foods without human intervention, containing extremely high concentrations of specific functional ingredients.