Αξιολόγηση λιπιδικού προφίλ εθελοντών με μεταβολικά σύνδρομα μετά την κατανάλωση λειτουργικού σνακ μανιταριών με χρήση υγρής χρωματογραφίας – φασματομετρίας μάζας

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, τα λειτουργικά τρόφιμα διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και διαχείριση των μεταβολικών συνδρόμων, τα οποία περιλαμβάνουν διαταραχές όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η υπέρταση, η δυσλιπιδαιμία κ.λπ. Επιπλέον, τα μανιτάρια χρησιμοποιούνται ευρέως σε εμπορικά προϊόντα λειτουργικών τροφίμων, όπως σνακ, πρωτεϊνικές μπάρες, σκόνες και τσίχλες, λόγω της περιεκτικότητάς τους σε βιοδραστικές ενώσεις (β- γλυκάνες, πρωτεΐνες, λιπαρά οξέα, φαινολικές ενώσεις κ.λπ.) Από την άλλη πλευρά, η ταυτοποίηση λιπιδικών ενώσεων αποτελεί το πρώτο βήμα της λιπιδομικής (η μελέτη των λιπιδικών ενώσεων) ανάλυσης, που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στις διαιτητικές παρεμβάσεις που σχετίζονται με τα μεταβολικά σύνδρομα, λόγω (α) της ικανότητάς της να παρέχει λεπτομερή εικόνα του μεταβολισμού των λιπιδίων και (β) να αξιολογεί την επίδραση της διατροφής σε σημαντικούς βιολογικούς δείκτες λιπιδίων. Έτσι, ο στόχος της παρούσας μελέτης είναι (i) ο προσδιορισμός και η αξιολόγηση του λιπιδικού προφίλ σε αντιπροσωπευτικά δείγματα (Quality controls, QCs) πλάσματος αίματος εθελοντών με μεταβολικά σύνδρομα που έλαβαν λειτουργικό σνακ μανιταριών εμπλουτισμένο με αντιοξειδωτικές ενώσεις και βιταμίνη D2, στα πλαίσια μιας τρίμηνης διατροφικής παρέμβασης (t=0, t=3 μήνες) και (ii) η σύγκρισή του με το λιπιδικό αποτύπωμα των δειγμάτων ελέγχου (άτομα με μεταβολικά σύνδρομα που δεν έλαβαν το σνακ μανιταριών), χρησιμοποιώντας μη στοχευμένη υγρή χρωματογραφία-φασματομετρία μάζας (LC-MS), με τελικό στόχο την μελέτη της επίδρασης του λειτουργικού σνακ και ειδικότερα των αντιοξειδωτικών ενώσεων στο προφίλ των λιπιδιών. Πιο συγκεκριμένα, παρασκευάστηκαν 3 QCs δείγματα (QC0=δείγμα εθελοντών στην αρχή της παρέμβασης (t=0), QC1=δείγμα εθελοντών που δεν έλαβαν το λειτουργικό σνακ στο τέλος της παρέμβασης (t=3), QC2=δείγμα εθελοντών που έλαβαν το λειτουργικό σνακ στο τέλος της παρέμβασης (t=3)). H ταυτοποίηση των λιπιδίων μεσαίας πολικότητας πραγματοποιήθηκε μέσω της υγρής χρωματογραφίας μικροροών συζευγμένης με τετραπολικό ανιχνευτή χρόνου πτήσης μαζών (microLC-TTOF) και μέσω της πλατφόρμας Lipid Maps. Έτσι, ανιχνεύθηκαν στα τρία QC 27 χαρακτηριστικά λιπίδια, τα οποία εντάσσονται σε κατηγορίες λιπιδίων, όπως τα γλυκερολιπί- δια (GPs), σφιγγολιπίδια (SPs) και τα γλυκερολιπίδια (GLs). Παρατηρήθηκε πως τα επίπεδα των GPs δεν παρουσίασαν σημαντική διαφορά στα άτομα που κατανάλωσαν το λειτουργικό σνακ μανιταριών, καθώς παρέμεναν υψηλά, όπως είναι στα άτομα με Μεταβολικά Σύνδρομα, ενώ σημαντική διαφορά φάνηκε στα επίπεδα των SPs, τα οποία είναι υψηλά σε άτομα με Μεταβολικό Σύνδρομο και έπειτα από την κατανάλωση του λειτουργικού σνακ παρατηρήθηκε εμφανής πτώση. Συνοψίζοντας, το λειτουργικό σνακ μανιταριών φαίνεται να εμφανίζει θετική επίδραση στο προφίλ συγκεκριμένων ομάδων λιπιδίων, που σχετίζονται με τα μεταβολικά σύνδρομα, ανοίγοντας το δρόμο για παρεταίρω διερεύνση της σχέσης των λιπιδίων με τη διατροφή και την υγεία.