Ανίχνευση αντιβιοτικών στα γάλατα του εμπορίου
Detection of antibiotics in packaged milks
Πτυχιακή εργασία
Author
Δούκα, Αικατερίνη
Θεοδωρόπουλος, Θεόδωρος
Date
2022-07Advisor
HOUHOULA, DIMITRAKeywords
Γάλα ; Αντιβιοτικά ; Μαστίτιδα ; Καταναλωτής ; Βακτήριο ; Παθογόνα ; Ανίχνευση ; Γάλατα του εμπορίου ; ElisaAbstract
Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούσαν ανέκαθεν αλλά και συνεχίζουν να
αποτελούν μία βασική τροφή για την διατροφή του ανθρώπου. Αυτό συμβαίνει διότι το γάλα
παρουσιάζει ιδιαίτερα θρεπτικά χαρακτηριστικά που συμβάλλουν θετικά στην υγεία του
καταναλωτή. Η ποιότητα του γάλακτος που τελικά φτάνει στον καταναλωτή εξαρτάται από
πολλούς παράγοντες. Ένας βασικός παράγοντας είναι η υγεία των γαλακτοφόρων ζώων από
τα οποία και παραλαμβάνεται το νωπό γάλα. Πολλές φορές οι συνθήκες διαβίωσης των ζώων
και η διατροφή τους μπορεί να επηρεάζουν την υγεία τους και κατ΄ επέκταση και την
ποιότητα του γάλακτος που παράγουν. Στα πλαίσια της διατήρησης της καλής υγείας των
ζώων για τη καταπολέμηση των ασθενειών τους και ειδικά της μαστίτιδας, χορηγούνται στα
ζώα αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά αποτελούν έναν εξωγενή αντιμικροβιακό παράγοντα που
μπορεί, εν δυνάμει, να μολύνει το γάλα καθώς ένα μέρος αυτών εκκρίνεται στο γάλα. Η
ύπαρξη αντιβιοτικών ή υπολειμμάτων αυτών στο γάλα είναι σπουδαία υπόθεση, καθώς τα
αντιβιοτικά μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες στον άνθρωπο, προβλήματα στην
παρασκευή ζυμωμένων τροφίμων και τέλος ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών παθογόνων
βακτηρίων. Για αυτούς τους λόγους, τα τελευταία χρόνια δίνεται μεγάλη σημασία στην
παρακολούθηση των αντιβιοτικών στο γάλα μέσω εκπαίδευσης των κτηνοτρόφων ως προς
την χρήση τους, αλλά και ως προς την ανίχνευσή τους. Πραγματοποιούνται συνεχείς έλεγχοι
από τους παραγωγούς του γάλακτος, αλλά και από την βιομηχανία τροφίμων τόσο στις
πρώτες ύλες όσο και στα τελικά προϊόντα. Τέλος, η καθιέρωση αυστηρότερου νομοθετικού
πλαισίου έχει μεριμνήσει για τα όρια ανίχνευσης υπολειμμάτων αντιβιοτικών στο γάλα. Στα
πλαίσια της συγκεκριμένης εργασίας, καθώς, όπως προαναφέρθηκε το φαινόμενο ύπαρξης
αντιβιοτικών στο γάλα μπορεί να προκαλέσει πληθώρα επιπτώσεων τόσο στον άνθρωπο όσο
και στην βιομηχανία τροφίμων, μελετήθηκε πειραματικά, με την μέθοδο Elisa, η ανίχνευση
αντιβιοτικών σε γάλατα του εμπορίου. Παραλήφθηκαν, από την αγορά γάλατα που
βρίσκονται στα ράφια των supermarkets και προορίζονται για πώληση, με σκοπό να
αναλυθούν στο Πολυδύναμο εργαστήριο του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας
Τροφίμων και να διαπιστωθεί η ύπαρξη αντιβιοτικών. Συμπερασματικά, καταλήξαμε πως
κανένα από τα γάλατα που μελετήθηκαν περιείχαν αντιβιοτικά σε συγκεντρώσεις πολύ
μικρότερες από αυτές των ορίων της νομοθεσίας.
Abstract
Milk and dairy products have always been and continue to be a staple food for humans. This
is because milk has very nutritious properties that contribute positively to the health of the
consumer. The total quality of milk depends on many factors. A key factor is the health of
dairy animals from which raw milk is received. The living conditions of the animals and their
diet can often affect their health and, consequently, the quality of the milk they produce. In
the context of maintaining animals in good health, in order for them to fend off their diseases
and especially mastitis, they are administered antibiotics. Antibiotics are an exogenous
antimicrobial agent that can potentially contaminate milk, since some of them are often
excreted in milk. The presence of antibiotics or their residues in milk is a serious problem, as
antibiotics can cause allergies in humans, complications in the preparation of dairy fermented
foodstuffs and the development of resistant strains in pathogenic bacteria. For these reasons,
in recent years great emphasis is given to the monitoring of antibiotics in milk through training
of stock breeders in terms of their use and their detection. Continuous monitoring is applied
to both the raw materials and the final products by milk producers and by the food industry,
while a strict legal framework has been established to ensure that antibiotic residues in milk
are within the limits imposed by the regulation. In the context of this work, detection of
antibiotics in commercial milk was studied with the Elisa method. We received trade milks
from supermarket shelves, in order for them to be analyzed in the Multipurpose Laboratory
of the Department of Food Science and Technology and to determine the presence of
antibiotics. We concluded that none of the milks studied contained antibiotics in a
detectable concentration.