Διατροφική παρακολούθηση εξ αποστάσεως: Διερεύνηση των αλλαγών στην επαγγελματική πρακτική και στη διατροφική αξιολόγηση, Ελλήνων διαιτολόγων, μετά την εποχή του COVID-19
Telenutrition: changes in nutritional practice and in nutritional assesment among greek dieticians in the Covid-19 era
Λέξεις-κλειδιά
Telenutrition ; Covid-19 pandemic ; Nutritional assesment ; Dieticians ; Nutritional practices ; Διατροφική παρακολούθηση εξ αποστάσεως ; Τηλε-διατροφή ; Πλεονεκτήματα ; Μειονεκτήματα ; Διατροφικές συνήθειεςΠερίληψη
Εισαγωγή: Η πανδημία του COVID-19, έκανε απαραίτητη τη χρήση της τηλε-υγείας και της τηλε-ιατρικής από όλους τους επιστήμονες υγείας. Η διατροφική παρακολούθηση εξ αποστάσεως, ή αλλιώς τηλε-διατροφή, χρησιμοποιούνταν ήδη πριν τη νόσο COVID-19, για την αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος. Επιπροσθέτως, χρησιμοποιούνταν για την διαχείριση και την απώλεια βάρους τόσο ενήλικων ατόμων, όσο και παιδιών. Η πανδημία, κατέστησε απαραίτητη τη χρήση των μέσων τηλε-διατροφής από τους επαγγελματίες διαιτολόγους και υπάρχουν πολυάριθμες πρόσφατες μελέτες, (μετά το 2020) που δείχνουν την αυξημένη χρήση και την αποτελεσματικότητα της εξ αποστάσεως παρακολούθησης για τη διαιτητική αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων και την απώλεια βάρους. Επιπροσθέτως είναι αξιοσημείωτα και τα ερευνητικά δεδομένα που αναδεικνύουν το οικονομικό όφελος της εξ αποστάσεως διατροφικής διαχείρισης.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής, είναι να διερευνήσει τις αλλαγές στην επαγγελματική πρακτική των Ελλήνων διαιτολόγων, αλλά και στη διατροφική αξιολόγηση, μετά την πανδημία του COVID-19.
Μεθοδολογία: Η πιλοτική μελέτη που πραγματοποιήθηκε, είναι ποσοτική συγχρονική (cross-sectional). Ο πληθυσμός της μελέτης, είναι Έλληνες διαιτολόγοι, με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Στη μελέτη συμμετείχαν 40 εθελοντές. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω της συμπλήρωσης ανώνυμων ηλεκτρονικών ερωτηματολογίων από τους διαιτολόγους, οι οποίοι συμμετείχαν εθελοντικά μετά από τη συγκατάθεση τους, στην αρχή συμπλήρωσης του ερωτηματολογίου. Τα άτομα που συμμετείχαν, προσεγγίστηκαν μέσω του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων, μέσω διαιτολογικών γραφείων και μέσω πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, πιο συγκεκριμένα μέσω σελίδων στο Facebook, όπου είναι εγγεγραμμένοι Έλληνες διαιτολόγοι. Η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων έγινε κατά την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου, του 2024. Αφού συλλέχθηκαν τα δεδομένα, πραγματοποιήθηκε η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων με το λογισμικό IBM SPSS (έκδοση 28). Πραγματοποιήθηκε περιγραφική και επαγωγική στατιστική. Για τη διερεύνηση διαφοροποιήσεων ανάλογα με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά χρησιμοποιήθηκαν independent t-tests και one-way ANOVA. Για τη διερεύνηση των αλλαγών στην επαγγελματική πρακτική και στη διατροφική αξιολόγηση, πραγματοποιήθηκε απλή γραμμική παλινδρόμηση.
Αποτελέσματα: Τα δεδομένα της μελέτης έδειξαν, ότι το 79,49% του δείγματος, είναι γυναίκες διαιτολόγοι, ενώ μόνο το 20,51% άντρες, κυρίως μεταξύ 20-39 ετών, με ποσοστό 82,05% και το 17,95%, ήταν μεταξύ 40-59 ετών. Επιπλέον, ότι το 66,67% του δείγματος, ήταν διαιτολόγοι από την Κεντρική Ελλάδα, με το 64,1% των επαγγελματιών, να κατέχουν μεταπτυχιακές σπουδές, με μέσο όρο επαγγελματικής εμπειρίας τα 8,5 χρόνια. Η ομάδα στόχος κατά τις εξ αποστάσεως συνεδρίες, ήταν κατά 84,62% άτομα, κατά 2,56% ομάδες και κατά 12,82% αμφότερα άτομα και ομάδες. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τη διατροφική παρακολούθηση εξ αποστάσεως είναι κυρίως (56,41%) οπτικοακουστικά και ακουστικά μέσα με κυρίαρχα, το Viber και το Whats app. Ένα ακόμη σημαντικό εύρημα της εύρημα της μελέτης μας, ήταν ότι τα πάνω από τα 2/3 του δείγματος μας, πραγματοποιούσε και συνεδρίες εξ αποστάσεως εκτός Ελλάδας. Επιπροσθέτως, ένα μικρό ποσοστό των διαιτολόγων (28,21%), ανέφερε ότι χρησιμοποιεί κατά την εξ αποστάσεως διαιτητική παρακολούθηση όλα τα εργαλεία για τη διατροφική αξιολόγηση και εκτίμηση της κατάστασης των ασθενών. Η αύξηση της χρήσης των μέσω τηλε-διατροφής, ήταν εμφανής, καθώς πριν τον COVID-19 το 40% των ατόμων πραγματοποιούσε συνεδρίες εξ αποστάσεως, ενώ σήμερα το 95 % των διαιτολόγων πραγματοποιεί την τηλε-διατροφή. Όσον αφορά τα πλεονεκτήματα της εξ αποστάσεως παρακολούθησης, η τηλεδιασκέψεις, συνέβαλαν 100%, στην ευελιξία κατά τον προγραμματισμό των διαιτολογικών συνεδριών. Επιπλέον, το 10,26%, ανέφερε ότι βελτιώθηκε η συμμόρφωση των ασθενών στο διαιτολόγιο, αλλά αξιοσημείωτη είναι η μείωση του κόστους κατά την μετακίνηση τόσο των διαιτολόγων, όσο και των διαιτώμενων (74,36%). Εν συνεχεία, το 38,46% των επαγγελματιών υγείας, ανέφερε ότι οι εξ αποστάσεως συνεδρίες, μείωσαν τις ακυρώσεις στα ραντεβού με τους ασθενείς τους. Η μελέτη μας, κατέδειξε και ορισμένες δυσκολίες στην διατροφική αξιολόγηση εξ αποστάσεως, με το 15,38%, από τους ειδικούς, να σημειώνει δυσκολία στη δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ διαιτολόγου και διαιτώμενου, ενώ το 51,28% ανέφερε, ότι υπάρχουν άτομα τρίτης ηλικίας που δεν είναι εξοικειωμένα με τα ηλεκτρονικά μέσα και δεν επιθυμούν την εξ αποστάσεως παρακολούθηση. Τέλος, το 41,03%, κατέγραψε, ότι υπάρχουν διαιτώμενοι που δεν ενδιαφέρονται καθόλου για τις εξ αποστάσεως συνεδρίες.
Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι η διατροφική παρακολούθηση εξ αποστάσεως αυξήθηκε πολύ μετά την περίοδο του COVID-19. Επιπλέον, ένα ακόμη εύρημα, είναι ένα μικρό ποσοστό των διαιτολόγων πραγματοποιούσε τις εξ αποστάσεως συνεδρίες και σε ομάδες, κάτι που δεν συνηθίζεται στις δια ζώσης συνεδρίες. Ακόμη, όσον αφορά τη διατροφική αξιολόγηση, ένα σχετικά μικρό ποσοστό των διαιτολόγων, φαίνεται να δύναται να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία διατροφικής αξιολόγησης. Επιπλέον, η μελέτη ανέδειξε τα πλεονεκτήματα της εξ αποστάσεως παρακολούθησης, που συνέβαλε 100%, στην ευελιξία κατά τον προγραμματισμό των διαιτολογικών συνεδριών. Επιπλέον, ένα μικρό ποσοστό του δείγματος, ανέφερε ότι βελτιώθηκε η συμμόρφωση των ασθενών στο διαιτολόγιο, αλλά αξιοσημείωτη ήταν και η μείωση του κόστους κατά την μετακίνηση τόσο των διαιτολόγων, όσο και των διαιτώμενων Εν συνεχεία, οι επαγγελματίες υγείας, ανέφεραν, ότι οι εξ αποστάσεως συνεδρίες, μείωσαν τις ακυρώσεις στα ραντεβού με τους ασθενείς τους. Από την άλλη, έγιναν εμφανή και τα μειονεκτήματα της τηλε-διατροφής, με το μεγαλύτερο ποσοστό των διαιτολόγων, να αντιμετωπίζει δυσκολίες στην διατροφική αξιολόγηση εξ αποστάσεως. Από την άλλη, μόνο λιγότεροι από τους ειδικούς, δυσκολεύτηκαν στη δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ διαιτολόγου και διαιτώμενου, ενώ συμπεριλήφθηκαν τα άτομα τρίτης ηλικίας που δεν είναι εξοικειωμένα με τα ηλεκτρονικά μέσα και η ύπαρξη ασθενών που δεν ενδιαφέρονταν για τη χρήση της τηλε-διατροφής. Παρόλα αυτά, χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος σε μεγαλύτερα δείγματα για την αποσαφήνισή τους και τη βελτίωση της κλινικής πρακτικής αλλά και των προγραμμάτων δημόσιας υγείας.
Περίληψη
Introduction: The pandemic of COVID-19, has necessitated the use of telehealth and telemedicine by all health scientists. Remote nutritional monitoring, or telenutrition, was already being used before COVID-19 to treat chronic diseases such as diabetes, cardiovascular disease and cancer. In addition, they were used for weight management and weight loss in both adults and children. The pandemic, has essentialized the use of telenutrition media by dietetic professionals and there are numerous recent studies, (post 2020) showing the increased use and effectiveness of remote monitoring for dietary management of chronic diseases and weight loss. In addition, there is notable research data highlighting the economic benefit of remote dietary management.
Aim: The aim of this thesis is to investigate the changes in the professional practice of Greek dietitians and in nutritional assessment after the pandemic of COVID-19.
Methodology: The pilot study conducted is quantitative cross-sectional. The population of the study is Greek dietitians, licensed dietitians. The study involved 40 volunteers. Data were collected through the completion of anonymous electronic questionnaires by the dietitians, who participated voluntarily after giving their consent at the beginning of the questionnaire. The individuals who participated were approached through the Panhellenic Association of Dietitians-Nutritionists, through dietetic offices and through social networking platforms, more specifically through Facebook pages where Greek dietitians are registered. The questionnaires were completed during the period July-August, 2024. After the data were collected, statistical processing of the data was performed using IBM SPSS software (version 28). Descriptive and inferential statistics were performed. Independent t-tests and one-way ANOVA were used to investigate differences according to demographic characteristics. Simple linear regression was performed to investigate changes in professional practice and nutritional assessment.
Results: The study data showed that 79.49% of the sample, 79.49% were female dietitians, while only 20.51% were male, mostly between 20-39 years old, with 82.05% and 17.95% were between 40-59 years old. Moreover, that 66.67% of the sample, were dietitians from Central Greece, with 64.1% of the professionals, holding a postgraduate degree, with an average of 8.5 years of professional experience. The target group during the distance sessions was 84.62% individuals, 2.56% groups and 12.82% both individuals and groups. The methods used for remote nutrition monitoring are mainly (56.41%) audiovisual and audio media with predominantly, Viber and Whats app. Another important finding of our study finding was that more than 2/3 of our sample also conducted remote sessions outside the country. In addition, a small percentage of dietitians (28.21%), reported using all tools for nutritional assessment and evaluation of patients' condition during remote dietary monitoring. The increase in the use of telenutrition media was evident, as before COVID-19, 40% of individuals were conducting remote sessions, whereas today 95% of dietitians conduct telenutrition. Regarding the advantages of remote monitoring, teleconferencing, contributed 100%, to flexibility when scheduling dietary sessions. In addition, 10.26%, reported an improvement in patients' compliance with the dietary regime, but notable was the reduction in costs when moving both dietitians and dieters (74.36%). Next, 38.46% of health professionals reported that remote sessions reduced cancellations of appointments with their patients. Our study also showed some difficulties in remote dietary assessment, with 15.38% of the specialists noting difficulty in establishing a trusting relationship between dietitian and dieter, while 51.28% reported that there are elderly people who are not familiar with electronic media and do not wish to be followed up remotely. Finally, 41.03% recorded that there are dieters who are not interested in remote sessions at all.
Conclusions: The present study concluded that remote nutritional monitoring increased greatly after the COVID-19 period. In addition, another finding is that a small percentage of dietitians also conducted the distance consultations in groups, which is not common in face-to-face consultations. Furthermore, in terms of nutritional assessment, a relatively small percentage of dietitians seem to be able to use all the nutritional assessment tools. Furthermore, the study highlighted the advantages of remote monitoring, which contributed 100%, to flexibility in scheduling dietetic sessions. In addition, a small percentage of the sample, reported that the patients' compliance with the dietary plan improved, but also a notable reduction in costs when moving both dietitians and dieters Subsequently, health professionals, reported that the remote sessions, reduced cancellations of appointments with their patients. On the other hand, the disadvantages of tele-nutrition became apparent, with the majority of dietitians, experiencing difficulties in remote dietary assessment. On the other hand, only fewer of the experts had difficulty in establishing a trusting relationship between dietician and dieter, and included elderly people unfamiliar with electronic media and the existence of patients who were not interested in using telenutrition. However, further testing in larger samples is needed to clarify the data and improve clinical practice and public health programmes.
Αριθμός σελίδων
100Σχολή
Σχολή Δημόσιας ΥγείαςΑκαδημαϊκό Τμήμα
Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας ΥγείαςΤίτλος Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών
Δημόσιας ΥγείαςΓλώσσα
Ελληνικά
Εκτός από όπου επισημαίνεται κάτι διαφορετικό, το τεκμήριο διανέμεται με την ακόλουθη άδεια:
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές