Μελέτη της οπτικής συμπεριφοράς σύνθετων χρωματικών στρωμάτων με τη βοήθεια των απεικονιστικών τεχνικών

Χρηστίδη, Ερμιόνη-Μάγια

Study of the optical behavior of complex color layers with the help of imaging techniques

Πτυχιακή εργασία

Author

Χρηστίδη, Ερμιόνη-Μάγια

Date

2024-10-10

Advisor

ALEXOPOULOU, ATHINA GEORGIA

cons18676016_ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΣΤΡΩΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ.pdf (6.913Mb)

Keywords

Απεικονιστικές τεχνικές ; Χρωστικές ; Συντήρηση ; Πρότυποι πίνακες αναφοράς

Abstract

Η ανάλυση των χρωστικών σε έργα τέχνης είναι μείζονος σημασίας για τη συντήρηση έργων τέχνης, καθώς οδηγεί σε λεπτομερή χαρακτηρισμό των υλικών και επομένως είναι σημαντική για τη χρονολόγηση και την πιστοποίηση, καθώς και για πιθανή συντήρηση ή αποκατάσταση τους. Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας μελετήθηκε η οπτική συμπεριφορά μιγμάτων χρωστικών με τη βοήθεια των απεικονιστικών τεχνικών. Αυτό έγινε δυνατό με την κατασκευή δύο πρότυπων πειραματικών πινάκων οι οποίοι περιλαμβάνουν ένα σύνολο μιγμάτων χρωματικών στρωμάτων κατασκευασμένων είτε από ελαιοχρώματα σε σωληνάρια, είτε από χειροποίητα μίγματα που κατασκευάστηκαν με τη βοήθεια χρωστικών σε σκόνη με οργανικό φορέα (λινέλαιο). Η επιλογή των χρωστικών βασίστηκε στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία και εστιάστηκε σε χρωστικές των νεωτέρων χρόνων (1835 έως το 1935) οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν από Έλληνες αλλά και ξένους ζωγράφους. Οι πρότυποι πίνακες κατασκευάστηκαν με υπόστρωμα τον βιομηχανικά προετοιμασμένο καμβά, που βιβλιογραφικά συμπίπτει με τα αντίστοιχα υποστρώματα που χρησιμοποιήθηκαν από καλλιτέχνες της εποχής. Στόχος της εργασίας ήταν να μελετηθεί η οπτική συμπεριφορά των μιγμάτων σε σχέση με τις καθαρές χρωστικές και να εξαχθούν συμπεράσματα ως την επίδραση της καθαρής χρωστικής στις οπτικές ιδιότητες του μίγματος. Με τον τρόπο αυτό καλύπτεται ένα μέρος του κενού στη διεθνή βιβλιογραφία, η οποία αν και πλούσια στην καταγραφή των οπτικών ιδιοτήτων των καθαρών χρωστικών, εν τουτοις, δεν συμπεριλαμβάνει επαρκή δεδομένα για την οπτική συμπεριφορά των χρωματικών στρωμάτων, όταν αυτά αποτελούνται από μίγματα χρωστικών. Απώτερος στόχος ήταν, να δημιουργηθεί ένα αρχείο με στοιχεία ταυτοποίησης των επιλεγμένων χρωστικών και των μιγμάτων τους, το οποίο είναι απαραίτητο για την ταυτοποίηση μιγμάτων αγνώστων χρωστικών. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε περιλαμβάνει την εφαρμογή των πλέον σύγχρονων μη καταστρεπτικών μεθόδων και ιδιαίτερα των απεικονιστικών τεχνικών, που αποτελούν σήμερα την αιχμή του του δόρατος στη διερεύνηση των έργων τέχνης.

Abstract

The analysis of pigments in works of art is of major importance for the conservation of works of art, as it leads to a detailed characterization of materials and is therefore important for dating and certification, as well as for possible conservation or restoration. In the context of this thesis, the optical behavior of pigment mixtures was studied with the help of imaging techniques. This was made possible by constructing two prototype panels which include a set of mixtures of color layers made either from oil paints in tubes or from handmade mixtures made with the help of powder pigments with organic medium (linseed oil). The selection of pigments was based on Greek and international bibliography and focused on pigments of the modern times (1835 to 1935) which were used by Greek and foreign painters. The prototype panels created were constructed with industrially prepared canvas as a substrate, which bibliographically coincides with the corresponding substrates used by artists of the time. The aim of this thesis was to study the visual behavior of mixtures in relation to pure pigments and to draw conclusions on how the pure pigment effects the optical properties of the mixture. This fills part of the gap in the international literature, which, although rich in recording the optical properties of pure pigments, does not include sufficient data on the visual behavior of color layers, when they consist of pigment mixtures. The ultimate goal was to create a file with identification data of the selected pigments and their mixtures, which is necessary for the identification of mixtures of unknown pigments. The methodology followed includes the application of the latest non-destructive methods and especially the imaging techniques, which are today the cut-edge of the investigation of works of art.