Από λιμάνια σε κόμβους Logistics - Πως η συνδεσιμότητα με την ενδοχώρα αυξάνει την ανταγωνιστικότητα των λιμένων

Τσουκαλά, Πηνελόπη

From ports to Logistics hubs - How connectivity with the hinterland increases the competitiveness of ports

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Τσουκαλά, Πηνελόπη

Date

2024-10-11

Advisor

Tsotsolas, Nikos

Πτυχιακή Εργασία (1.619Mb)

Keywords

Λιμάνια ; Μεταφορές ; Logistics ; Θαλάσσιες μεταφορές ; Ενδοχώρα ; Συνδεσιμότητα ; Ανταγωνιστικότητα ; Διατροπικές μεταφορές ; Διατροπικότητα ; Προσβασιμότητα ; Απόσταση ; Ανταγωνισμός ; Λιμενική βιομηχανία

Abstract

Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) είναι πάντα στο επίκεντρο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) για την ανάπτυξη των τομέων του εμπορίου, της τεχνολογίας, των επενδύσεων και της βιώσιμης ανάπτυξης. Κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης του 1992, οι λιμένες κατατάχθηκαν σε 3 διαφορετικές κατηγορίες – Γενιές Λιμένων. Πρόσφατα διατυπώθηκε και η άποψη για την ύπαρξη της Τέταρτης Γενιάς λιμένων, των οποίων το βασικό χαρακτηριστικό είναι η συνεργασία – οι «γέφυρες» δηλαδή που δημιουργούνται μεταξύ ενός λιμένα και άλλων στοιχείων που λειτουργούν γύρω του και μαζί του. Οι λιμένες Τέταρτης γενιάς λειτουργούν ουσιαστικά ως κρίκοι της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics), και στηρίζονται στη χρήση χώρου – της ενδοχώρας δηλαδή, συστημάτων τεχνολογίας αλλά και εφαρμοσμένης καινοτομίας, ειδικά όσων αφορά τις δυνατές μεταφορικές δραστηριότητες. Στη σημερινή εποχή ειδικά, είναι κατανοητό πως η λιμενική λειτουργία έχει μετατραπεί σε μια πολυσύνθετη και ιδιαίτερη διαδικασία, καθώς πλέον τα λιμάνια για να είναι ανταγωνιστικά και βιώσιμα, έχουν εξελιχθεί να είναι δυναμικοί κόμβοι της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας που έχουν μάλιστα και τη δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη. Με τη συγκεκριμένη διπλωματική εργασία θα γίνει μια προσπάθεια να γίνει κατανοητή η σημαντικότητα της ύπαρξης μιας οργανωμένης ενδοχώρας για έναν λιμένα, η σημασία της καλύτερης δυνατής σύνδεσης αυτής με το λιμένα αλλά και με το δίκτυο του κόμβου που δημιουργείται στο πλαίσιο της μεταφορικής δραστηριότητας αλλά και ο ρόλος που τελικά κατέχει η σύνδεση αυτή του λιμένα και της ενδοχώρας σε όρους ανταγωνιστικότητας. Στο πλαίσιο αυτό θα γίνει μια αναφορά στη σημαντική υπάρχουσα βιβλιογραφία ώστε να μην υπάρξουν παρερμηνείες των εννοιών που θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια, θα διερευνηθεί εκτενώς η σημασία της σύνδεσης της ενδοχώρας με τον λιμένα της και θα γίνει και μια προσπάθεια σύγκρισης κάποιων χρήσιμων κριτηρίων και παραμέτρων, του μεγαλύτερου και σημαντικότερου λιμένα της Ευρώπης – του Ρότερνταμ – με το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας – τον Πειραιά, αλλά και με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Τέλος, θα συζητηθεί πως μια συνεργασία των ελληνικών αυτών λιμένων, θα μπορούσε να μετατρέψει τη χώρα σ’ έναν σημαντικό, μεγαλύτερο κόμβο logistics, ο οποίος θα καθιστούσε ολόκληρη τη χώρα στο σύνολό της, πιο ανταγωνιστική σε θέματα μεταφορών. Η περιορισμένη έκταση της εργασίας είναι σχεδόν βέβαιο πως δεν θα καλύψει πλήρως το εν λόγω ζήτημα, αλλά ίσως αποτελέσει ένα χρήσιμο πρώτο βήμα για μια μελλοντική, πιο αναλυτική και βαθύτερη έρευνα.

Abstract

The United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) is always at the heart of the United Nations (UN) for the development of the trade, technology, investment and sustainable development sectors. During the 1992 Conference, ports were classified into 3 different categories – Port Generations. More recently, it has been suggested that there is a Fourth Generation of ports, whose main characteristic is cooperation – the "bridges" that are built between a port and other element that operate around and with it. Fourth Generation Ports essentially function as links in the logistics chain, and are based on the use of space – the hinterland, technology systems and applied innovation, especially in terms of potential transport activities. In today's era in particular, it is understandable that the port function has become a complex and special process, as nowadays, in order to be competitive and sustainable, ports have evolved to be dynamic hubs of the global supply chain that even have the potential for further growth and development. This thesis will make an attempt to make understandable the importance of having an organized hinterland for a port, the importance of the best possible connection of this hinterland to the port and to the network of the hub created in the context of transport activity, and the role that this connection between the port and the hinterland ultimately plays, in terms of competitiveness. In this context, a reference will be made to the important existing literature in order to avoid misinterpretation of the concepts that will be used in the following, the importance of the connection between the hinterland and its port will be extensively explored and an attempt will be made to compare some useful criteria and parameters, of the largest and most important port in Europe – Rotterdam – with the largest port in the country – Piraeus, and with the port of Thessaloniki. Finally, it will be discussed how a cooperation between these Greek ports could turn the country into a major logistics hub, which would make the country, as a whole, more competitive in terms of transport. The limited scope of the paper will almost certainly not fully cover this issue, but it may be a useful first step for a future, more detailed and deeper research.