Σύγχρονες τεχνολογίες και τάσεις για την αξιοποίηση παραπροϊόντων τροφίμων στη βιομηχανία των καλλυντικών
Modern technologies and trends for the use of food byproducts in the cosmetics industry
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Ραχούτη, Μαρία
Ημερομηνία
2024-09-24Επιβλέπων
Τσιάκα, ΘάλειαΛέξεις-κλειδιά
Παραπροϊόντα ; Καλλυντικά ; Βιοδραστικές ουσίες ; ΤρόφιμαΠερίληψη
Τις τελευταίες δεκαετίες οι ανησυχίες για τα προβλήματα που προκαλούν τα
παραπροϊόντα της αγροτικής βιομηχανίας στο περιβάλλον, έχουν οδηγήσει στην ανα-
ζήτηση νέων τρόπων αξιοποίησής τους στα πλαίσια της βιωσιμότητας και της κυκλικής
οικονομίας. Παραπροϊόντα όπως φλούδες, πυρήνες, μίσχοι, που απορρίπτονται από την
επεξεργασία των φρούτων και λαχανικών της αγροβιομηχανίας, αποτελούν πλούσια
πηγή βιοδραστικών ενώσεων με πολλά οφέλη για την υγεία και με ευρεία χρήση στη
βιομηχανία τροφίμων, καλλυντικών και φαρμάκων.
Οι πολυφαινόλες , τα φλαβονοειδή, οι βιταμίνες και άλλα, που αποτελούν τις
βιοδραστικές αυτές ενώσεις, είναι δευτερογενείς μεταβολίτες των φυτών και χρησιμο-
ποιούνται ως πρόσθετα, συντηρητικά, αντιοξειδωτικά, χρωστικές κ.α., στην παραγωγή
τροφίμων, καλλυντικών και φαρμάκων.Λόγω των ευεργετικών δράσεων των περιεχό-
μενων ενώσεων, τα αγροδιατροφικά παραπροϊόντα μπορούν να επαξιοποιηθούν και να
οδηγήσουν σε νέα καινοτόμα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας.. Το γεγονός
αυτό, όπως και η αυξημένη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών τα τελευταία χρόνια
για προϊόντα πιο ‘’υγιεινά’’ με οφέλη για την υγεία και φιλικά στο περιβάλλον, έχει
οδηγήσει στη δημιουργία των «cosmeceuticals” και των “nutricosmetics”. Τα πρώτα
αποτελούν θρεπτικά καλλυντικά προϊόντα, ενώ τα δεύτερα αποτελούν συμπληρώματα
διατροφής για τη φροντίδα του δέρματος. Στην αγορά υπάρχουν πολλές μεγάλες αλλά
και μικρότερες βιομηχανίες καλλυντικών που παράγουν «cosmeceuticals» με μεγάλη
απήχηση στο καταναλωτικό κοινό.
Για την εκχύλιση και την παραλαβή των βιοδραστικών ενώσεων από τα παρα-
προϊόντα της αγροβιομηχανίας χρησιμοποιούνται διάφορες συμβατικές και μη συμβα-
τικές τεχνικές εκχύλισης καθώς και συνδυασμός τους χρησιμοποιώντας οργανικούς και
‘’πράσινους’’ διαλύτες, όπως οι βαθέως ευτηκτικοί διαλύτες. Μετά την εκχύλιση και
παραλαβή τους, οι βιοδραστικές αυτές ενώσεις ταυτοποιούνται και ποσοτικοποιούνται
για τη μελέτη η βιοδραστικότητάς τους με τη χρήση διαφόρων αναλυτικών τεχνικών.
Επιπλέον, οι βιοδραστικές ενώσεις έχουν το μειονέκτημα της εύκολης βιοαποικοδόμι-
σηςμε αποτέλεσμα τη μείωση της βιοδιαθεσιμότητάς τους στο ανθρώπινο οργανισμό.
Τεχνικές, όπως η ενθυλάκωση και η γαλακτωματοποίηση, μπορούν να ξεπεράσουν τις
δυσκολίες αυτές, παρέχοντας ένα βέλτιστο και εξειδικευμένο σύστημα μεταφοράς των
εν λόγω βιοδραστικών ενώσεων σε καλλυντικά σκευάσματα, βοηθώντας στην ομαλή
7
απελευθέρωσή τους στο δέρμα κατά την εφαρμογή των σκευασμάτων αυτών. Οι τεχνι-
κές αυτές μπορούν να παρουσιάσουν βελτιωμένα αποτελέσματα με την εφαρμογή της
νανοτεχνολογίας, η οποία όμως βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης και α-
παιτείται περαιτέρω έρευνα για τη σωστή χρήση και εφαρμογής της.
Συμπερασματικά, η εκμετάλλευση των αγροδιατροφικών παραπροϊόντων από
τις βιομηχανίες καλλυντικών έχει σημειώσει μεγάλη αύξηση στις μέρες μας, και πραγ-
ματοποιείται ολοένα και περισσότερω με τη χρήση των ¨πράσινων¨ τεχνολογιών.
Περίληψη
In recent decades, concerns about the problems caused by the by-products of
the agricultural industry to the environment have led to the search for new ways to use
in the context of sustainability and the circular economy. By-products such as peels,
cores, stems, discarded from the processing of fruits and vegetables of the agro-industry
are a rich source of bioactive compounds with many health benefits and with a wide
use in the food, cosmetics and pharmaceutical industry.
Polyphenols, flavonoids, vitamins and others, which form these bioactive compounds,
are secondary metabolites of plants that are used as additives, preservatives,
antioxidants, pigments, etc., in the food, cosmetics and pharmaceuticals production.
Due to their high added value, they have introduced new terms in these industries. Consumer΄s
are focusing in 'Cosmeceuticals' and 'Nutrcosmetics' in recent years because of
their preference of products with health benefits and that are environmentally friendly.
The first are high valued cosmetic products, while the second are high added value
nutritional supplements both with significant health and beauty benefits. Many large
and smaller cosmetic industries on the market produce 'cosmeceuticals' with a strong
consumer appeal.
Many various conventional and non-conventional techniques and their combination,
are used for the extraction and recovery of bioactive compounds from agroindustrial
by-products using organic and ''green'' solvents. After extraction and recovery,
the bioactive compounds are quantified and identified and is studied their bioactivity
using many techniques and their combination. Bioactive compounds have the
disadvantage of being readily biodegradable resulting in a decrease in their bioavailability.
Techniques such as encapsulation and emulsification can overcome these difficulties
by providing an optimal and specific delivery system for these bioactive compounds
in cosmetic formulations, helping their smooth release to the skin while the
application of these formulations. Nanotechnology (nano-encapsulation, nano-emulsions)
is still at an early stage of development and further research and understanding
of the application and the use of these techniques is needed. Future developments in the
cosmetic industry include the exploitation of marine wealth as a search for new valuable
bioactive compounds.
In conclusion, the exploitation of agrofood by-products by the cosmetic industries
is in a great increase nowdays, focusing in the use of ‘’green’’ technologies.