Ποιότητα ζωής ασθενών χρηστών φαρμακευτικής κάνναβης
Patients quality of life who are using medical cannabis
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Τσαμπούλα, Ηλιάνα
Date
2021-07-20Advisor
Zartaloudi, AfroditiKeywords
Φαρμακευτική κάνναβη ; Ποιότητα ζωής ; SF-36Abstract
Περίληψη
Εισαγωγή: Η φαρμακευτική κάνναβη χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων
διαφόρων χρόνιων παθήσεων που ταλαιπωρούν τους πάσχοντες στην καθημερινότητά τους. Η
βελτίωση των συμπτωμάτων συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων
αυτών. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της ποιότητας ζωής ασθενών
που λαμβάνουν φαρμακευτική κάνναβη για ιατρικούς λόγους. Υλικό & Μέθοδος: Σε 100
ασθενείς που λαμβάνουν φαρμακευτική κάνναβη χορηγήθηκαν (α) ερωτηματολόγιο
κοινωνικοδημογραφικών και κλινικών χαρακτηριστικών, (β) η κλίμακα SF-36 Health Survey
(SF-36) για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής. Αποτελέσματα: 96% των συμμετεχόντων
ανέφεραν ότι τα συμπτώματά τους μειώθηκαν με τη χρήση της φαρμακευτικής κάνναβης. 68%
απάντησαν ότι ένιωθαν πιο ενεργητικοί και δραστήριοι, 79% παρατήρησαν βελτίωση στον ύπνο,
62% απάντησαν ότι η σεξουαλική τους ζωή βελτιώθηκε και 88% ότι είναι σε θέση να ασκούν τα
επαγγελματικά τους καθήκοντα. H πλειοψηφία των ασθενών έχουν γνωστοποιήσει την λήψη
φαρμακευτικής κάνναβης στην οικογένειά τους (85%) και απολαμβάνουν τη στήριξή της (93%).
Ωστόσο, το 81% των ασθενών του δείγματος δεν γνωστοποιούν αυτή τους την επιλογή στον
κοινωνικό τους περίγυρο. Οι συμμετέχοντες με μεγαλύτερη ηλικία εμφάνισαν περισσότερα
προβλήματα στη γενική κατάσταση της υγείας τους και περισσότερους περιορισμούς στις
σωματικές τους λειτουργίες και στις δραστηριότητές τους λόγω της υγείας τους (p<0,05).
Λαμβάνοντας υπόψιν τις μέσες τιμές της βαθμολογίας των υποκλιμάκων της συνολικής
κλίμακας για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής SF-36 προκύπτει ότι οι συμμετέχοντες
παρουσιάζουν χαμηλότερες επιδόσεις στην κλίμακα της γενικής υγείας (GH 44.63 ± 12.53) και
υψηλότερες επιδόσεις στην κλίμακα του Συναισθηματικού Ρόλου (RE 82.00 ± 22.43) του
ερωτηματολογίου SF-36. Ο «Συναισθηματικός Ρόλος» με μέση τιμή 82.00 φανέρωνε πολύ
μικρούς περιορισμούς στις δραστηριότητες λόγω συναισθηματικών δυσκολιών τον τελευταίο
μήνα. Η «Γενική υγεία» με μέση τιμή 44.63 φανέρωνε μέτρια γενική κατάσταση υγείας. Οι
μέσες επιδόσεις στις συνοπτικές κλίμακες του SF-36 ήταν 66.78 (SD 16.29) για την σωματική
υγεία και 62.05 (SD 7.30) για την ψυχική υγεία. Στη «Ζωτικότητα», μέση τιμή 46,30 δηλαδή
κάτω από την μέση της κλίμακας μέτρησης έδειχνε ασθενείς με μέτρια ζωντάνια και
ενεργητικότητα. Οι συμμετέχοντες που ανέφεραν μεγαλύτερο διάστημα λήψης της
φαρμακευτικής κάνναβης, εμφάνιζαν μεγαλύτερη ζωτικότητα δηλ. μεγαλύτερη ενέργεια και
ζωντάνια αλλά και καλύτερη ψυχική και γενική υγεία (p<0,05). Το 55% των συμμετεχόντων
πιστεύουν ότι στην Ελλάδα υπάρχει επαρκής ενημέρωση για τη χρησιμότητα της φαρμακευτικής
κάνναβης, ενώ το 45% δήλωσαν ότι δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση. Σχετικά με την ευκολία
εύρεσης φαρμακευτικής κάνναβης οι περισσότεροι συμμετέχοντες, και συγκεκριμένα το 69%
αυτών, δηλώνουν πως δεν αντιμετωπίζουν μεγάλη δυσκολία στην προμήθειά της. Όλοι οι
συμμετέχοντες (100%) στη μελέτη θεωρούσαν ότι η λήψη της φαρμακευτικής κάνναβης άλλαξε
τη ζωή τους προς το καλύτερο και επιθυμούσαν να συνταγογραφείται η φαρμακευτική κάνναβη
όπως όλα τα υπόλοιπα φάρμακα. Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης
μπορούν να συμβάλουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας
γενικότερα και των νοσηλευτών ειδικότερα αναφορικά με την ποιότητα ζωής των ασθενών που
λαμβάνουν φαρμακευτική κάνναβη. Οι επαγγελματίες υγείας αναμένεται να αντλήσουν 72
χρήσιμες πληροφορίες για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση εξατομικευμένης νοσηλευτικής
φροντίδας.
Abstract
ABSTRACT
Introduction: Medicinal cannabis is used to relieve the symptoms of various chronic diseases
that afflict sufferers in their daily lives. Medical cannabis helps to improve the symptoms and the
quality of life of these people. Aim: The purpose of this study was to investigate the quality of
life of patients receiving medical cannabis. Material & method: 100 patients receiving medical
cannabis were given (a) a socio-demographic and clinical questionnaire, (b) the SF-36 Health
Survey (SF-36) scale for assessing quality of life. Results: 96% of participants reported that their
symptoms decreased with the use of medical cannabis. 68% answered that they felt more
energetic and active, 79% noticed an improvement in sleeping, 62% answered that their sexual
life improved and 88% that they were able to perform their professional duties. The majority of
patients have reported receiving medical cannabis in their family (85%) and enjoyed their
family’s support (93%). However, 81% of our patients haven’t disclosed this choice to their
social environment. The elderly had more problems with their general health and more
restrictions related to their physical functions and activities due to their health (p <0.05).
Considering the mean scores of the subscales of the overall scale for the SF-36 quality of life
assessment, it appears that participants performed lower on the general health scale (GH 44.63 ±
12.53) and higher on the Emotional Role scale (RE.00.00 ± 22.43) of the SF-36 questionnaire.
The "Emotional Role" with a mean value of 82.00 showed very few restrictions related to
activities due to emotional difficulties in the last month. "General health" with a mean value of
44.63 indicated a moderate general health condition. Correlated physical and mental health
summary scores for the SF-36 were 66.78 (SD 16.29) and 62.05 (SD 7.30) respectively. In
"Vitality", an average score of 46.30, ie below the average of the measurement scale, showed
patients with moderate vitality and energy. Participants who reported longer periods of receiving
medical cannabis had greater vitality, ie greater energy and vitality, but also better mental and
general health (p <0.05). 55% of our participants believed that in Greece there was sufficient
information provided about the usefulness of medical cannabis, while 45% stated that there was
insufficient information. Regarding the ease of finding medical cannabis, most participants, and
in particular 69% of them, stated that they didn’t face much difficulty in procuring it. All
participants (100%) in the study felt that taking medical cannabis changed their lives for the
better and wanted medical cannabis to be prescribed like all the other drugs. Conclusions: The
results of the present study may contribute to information sharing and awareness development
among health professionals in general and nurses in particular regarding the quality of life of
patients receiving medical cannabis. Health professionals are expected to gain useful information
for the design and implementation of personalized nursing care.