Έλεγχος Αξιοπιστίας και Εγκυρότητας της Κλίμακας Αυτο-αποτελεσματικότητα Αρθρίτιδας σε ελληνικό πληθυσμό

Abstract

Η αρθρίτιδα είναι από τα πιο συχνά προβλήματα των ηλικιωμένων που προσβάλλει τις αρθρώσεις του σώματος, δυσχεραίνοντας την καθημερινότητα τους και επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό την αυτο-αποτελεσματικότητα τους. Συνεπώς, η ανάπτυξη και η χρήση έγκυρων και αξιόπιστων εργαλείων μέτρησης της αυτο-αποτελεσματικότητας της αρθρίτιδας κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντική. Η Κλίμακα Aυτο-αποτελεσματικότητας Αρθρίτιδας (ΚΑΑ) έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για την αξιολόγηση της αυτο-αποτελεσματικότητας των ασθενών με αρθρίτιδα και έχει σταθμιστεί σε πολλές γλώσσες. Σκοπός: Είναι η μετάφραση και διαπολιτισμική προσαρμογή στα Ελληνικά της ΚΑΑ και ο έλεγχος της εγκυρότητας και αξιοπιστίας της σε ασθενείς με αρθρίτιδα. Μεθοδολογία: Στη μελέτη συμμετείχαν 120 ασθενείς από μεγάλο αριθμό ιδιωτικών φυσικοθεραπευτηρίων εντός του νομού Αττικής. Η μετάφραση και διαπολιτισμική προσαρμογή της ΚΑΑ στην ελληνική γλώσσα ακολούθησε τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Ο έλεγχος της εννοιολογικής εγκυρότητας έγινε μέσω συσχέτισης της ΚΑΑ με άλλα έγκυρα και σταθμισμένα στα Ελληνικά εργαλεία όπως Σύντομη Μορφή του Ερωτηματολογίου McGill για τον Πόνο (SF-MPQ), Οπτική Αναλογική Κλίμακα (ΟΑΚ), κλίμακα Έντασης Παρόντος Πόνου (ΕΠΠ), Ερωτηματολόγιο Αντίληψης και Ερμηνείας Πόνου (ΕΑΕΠ), Νοσοκομειακή Κλίμακα γχους και Κατάθλιψης (HADS) και Επισκόπηση Υγείας (SF-36). Η εσωτερική συνέπεια μελετήθηκε μέσω του δείκτη Cronbach α και η αξιοπιστία επαναληπτικών μετρήσεων μέσω του Δείκτη αξιοπιστίας (Intraclass Correlation Coefficient). Η ανταποκρισιμότητα του εργαλείου ελέγχθηκε με τη χρήση της καμπύλης ROC. Αποτελέσματα: H Διερευνητική Παραγοντική Ανάλυση προσδιόρισε την τετραπαραγοντική δομή της ΚΑΑ με ιδιοτιμές από 1.045 έως 10.421 που εξήγησαν το 74.971% της συνολικής διακύμανσης. Οι κοινές παραγοντικές διακυμάνσεις και οι φορτίσεις των 20 ερωτήσεων στους παράγοντες κυμάνθηκαν από 0.614 έως 0.835 και 0.561 έως 0.837, αντίστοιχα. Σημαντικές αρνητικές συσχετίσεις υπήρξαν μεταξύ της ΚΑΑ και των SF-MPQ, ΕΠΠ, ΟΑΚ, ΕΑΕΠ και HADS (Spearman's rho - 0.203 ως -0.634, p<0.05), ενώ θετικές συσχετίσεις υπήρξαν μεταξύ των ΚΑΑ και SF-36 (Spearman's rho 0.228 ως 0.628, p<0.05). Η εσωτερική συνέπεια ήταν εξαιρετική για τη συνολική βαθμολογία της ΚΑΑ (Cronbach α= 0.950) και καλή ως εξαιρετική για κάθε έναν από τους τέσσερις παράγοντες της (α= 0.876 - 0.927). Η αξιοπιστία επαναληπτικών μετρήσεων ήταν επίσης εξαιρετική (ICC= 0.93 - 0.97). Η ΚΑΑ εμφάνισε καλή έως εξαιρετική ανταποκρισιμότητα (AUC= 0.862 - 0.969, p<0.05). Συμπεράσματα: Η ΚΑΑ διατήρησε τις ιδιότητες της πρωτότυπης ΚΑΑ ως προς τα βασικά ψυχομετρικά δεδομένα. Αποτελεί ένα έγκυρο, αξιόπιστο και ψυχομετρικά ελεγμένο εργαλείο μέτρησης της αυτο-αποτελεσματικότητας της αρθρίτιδας σε Έλληνες ασθενείς.