Ανάλυση της λειτουργίας και των υποχρεώσεων των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης στο πλαίσιο της ιεράρχησης των αποβλήτων. Αποτελέσματα της εφαρμογής της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού στην Ελλάδα
| dc.contributor.advisor | Βαρελίδης, Γεώργιος | |
| dc.contributor.advisor | Βαρελίδης, Πέτρος | |
| dc.contributor.author | Μητσιάνης, Σπύρος | |
| dc.date.accessioned | 2022-02-14T08:29:41Z | |
| dc.date.available | 2022-02-14T08:29:41Z | |
| dc.date.issued | 2022-01-18 | |
| dc.identifier.uri | https://polynoe.lib.uniwa.gr/xmlui/handle/11400/1719 | |
| dc.identifier.uri | http://dx.doi.org/10.26265/polynoe-1570 | |
| dc.description.abstract | Η οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη που συντελέστηκε από την δεκαετία του 1950 επέφερε σημαντικές αλλοιώσεις στο περιβάλλον και στα οικοσυστήματα τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με άμεσο αποτέλεσμα την επιβάρυνση της ανθρώπινης υγείας. Η προσπάθεια της ΕΕ για την ανάσχεση της οικολογικής υποβάθμισης και για την βελτίωση των συνθηκών που σχετίζονται με την επιδείνωση της ανθρώπινης υγείας, βασίζεται στην υιοθέτηση της έννοιας της πράσινης οικονομίας και της κυκλική οικονομίας. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της κυκλικής οικονομίας, προϋποθέτει, για την βελτιστοποίηση της διαχείρισης των αποβλήτων, την εφαρμογή της ιεράρχησης των αποβλήτων και της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, με σκοπό την ανταποδοτικότητα των πόρων και την μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων καθόλη την διάρκεια του κύκλου ζωής του προϊόντος. Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή έχει ως σκοπό να αναδείξει τον βαθμό ευθυγράμμισης των προγραμμάτων ΔΕΠ, που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, με τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας, υπό το γενικότερο πλαίσιο των επιπέδων της ιεράρχησης των αποβλήτων, ώστε να υπογραμμιστούν τα αποτελέσματα της ΔΕΠ στην Ελλάδα για την περίοδο 2016-2018. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε για την συλλογή των δεδομένων βασίστηκε στην έρευνα πηγών. Η συγκεκριμένη μέθοδος δεν στηρίζεται σε δεδομένα εμπειρικής μελέτης αλλά στην αναζήτηση, ανάλυση και ερμηνεία δεδομένων που παρέχονται από συγγράμματα, θεωρητικές μελέτες, άλλες πρωτότυπες έρευνες, το διαδίκτυο, επιστημονικά άρθρα και άλλες πηγές. Βασική προϋπόθεση της έρευνας πηγών είναι η διασταύρωση και η επαλήθευση των δεδομένων, ώστε το θέμα που τίθεται υπό μελέτη να επιβεβαιωθεί κατά το δυνατόν πληρέστερα, ειδικότερα όταν οι πηγές προέρχονται από μη επιστημονικό υλικό και μη αξιόπιστες βιβλιογραφικές πηγές. Η βιβλιογραφική έρευνα των αποτελεσμάτων των προγραμμάτων ΔΕΠ, που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, βασίστηκε στις διατάξεις της ευρωπαϊκής και ελληνικής νομοθεσίας, ώστε να προσδιοριστούν οι υποχρεώσεις και οι κανόνες λειτουργίας των προγραμμάτων ΔΕΠ και παράλληλα στους δημοσιευμένους ισολογισμούς και στις ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις των προγραμμάτων ΔΕΠ, για την περίοδο 2016-2018, ώστε να αναδειχθεί ο βαθμός ευθυγράμμισης της υφιστάμενης λειτουργίας των προγραμμάτων ΔΕΠ με τις υποχρεώσεις και του κανόνες της νομοθεσίας. Επίσης, όσον αφορά την επίτευξη των στόχων διαχείρισης, στο πλαίσιο της ιεράρχησης των αποβλήτων, η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή στηρίχθηκε στην Έκθεση Κατάστασης Περιβάλλοντος του 2018 του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης. Στο συγκεκριμένο σημείο θα πρέπει να ειπωθεί ότι το ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο, που καθόριζε την λειτουργία των ΣΕΔ, βασιζόταν στις διατάξεις του νόμου 2939/2001 (ΦΕΚ 179/Α/6.8.2001) και του νόμου 4496/2017 (ΦΕΚ 170/Α/8.11.2017), που τροποποίησε τον ν.2939/2001. Τον Ιούνιο του 2021 ψηφίστηκε ο νόμος 4819/2021 (ΦΕΚ 129/Α/23.7.2021), όπου ενσωμάτωσε στο ελληνικό δίκαιο την Οδηγία 2018/851 κα την Οδηγία 2018/852, με αποτέλεσμα να τροποποιηθούν οι διατάξεις για την λειτουργία των ΣΕΔ που ίσχυαν με τον ν. 4496/2017. Οι τροποποιήσεις, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν το όριο του διοικητικού κόστους (10%) και το όριο του αποθεματικού (35%). 6 Σύμφωνα με τον ν.4819/2021 (άρθρο 12, παράγ. 11), ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) στην απόφαση έγκρισης για την λειτουργία των ΣΕΔ καθορίζει «το μέγιστο ποσοστό επιτρεπτού ορίου ειδικού αποθεματικού για κάθε κατηγορία ΣΣΕΔ», το οποίο δεν είναι απαραίτητο να αντιστοιχεί στο όριο του 35%. Επίσης, στον ίδιο νόμο (άρθρο 12, παράγ. 13), ο ΕΟΑΝ ελέγχει και αξιολογεί το διοικητικό κόστος των φορέων ΣΣΕΔ, το οποίο «δεν υπερβαίνει το αναγκαίο ποσό για την επίτευξη του σκοπού τους με τρόπο οικονομικά αποδεκτό». Επιπλέον, πριν το καλοκαίρι του 2021, το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) αποβλήτων ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών ΣΥΔΕΣΥΣ Α.Ε. έπαυσε την λειτουργία του, λόγω χρεωκοπίας, και δεν υφίσταται πλέον. Τα ευρήματα επισημαίνουν την υστέρηση της Ελλάδας, συγκριτικά με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, όσον αφορά τις μεθόδους πρόληψης, οι οποίες βελτιστοποιούν την αποδοτικότητα των προγραμμάτων ΔΕΠ, ενώ σε επίπεδο διαχείρισης αποβλήτων η χώρα παρουσιάζει υστέρηση στις υποδομές και χαρακτηρίζεται από εγγενείς παθογένειες. Τα αποτελέσματα για την λειτουργία του συνόλου των ΣΣΕΔ, όσον αφορά τις διατάξεις του νόμου 4496/2017, κρίνονται ικανοποιητικά, εκτός από την διάταξη σχετικά με το όριο του αποθεματικού και την διάταξη σχετικά με την αναλογική κάλυψη του κόστους διαχείρισης από τις εισφορές. Επίσης οι στόχοι διαχείρισης στο πλαίσιο της ιεράρχησης των αποβλήτων επιτυγχάνονται. Όσον αφορά την επίτευξη των στόχων διαχείρισης από τα ΣΕΔ συσκευασιών, υπογραμμίζεται η πλασματική αύξηση των ποσοτήτων, που δηλώνεται από τα ΣΕΔ συσκευασιών, ώστε να επιτυγχάνουν φαινομενικά τους ποσοστό ποσοτήτων που ορίζεται από την νομοθεσία. Τέλος παρουσιάζονται τα μέτρα, όπου θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα ποσοστά ανάκτησης σε επίπεδο ΣΕΔ, σε επίπεδο εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων και σε κυβερνητικό επίπεδο. | el |
| dc.format.extent | 131 | el |
| dc.language.iso | el | el |
| dc.publisher | Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής | el |
| dc.publisher | Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου | el |
| dc.rights | Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές | * |
| dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.el | * |
| dc.subject | Συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης | el |
| dc.subject | Κυκλική οικονομία | el |
| dc.subject | Διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού | el |
| dc.subject | Διαχείριση αποβλήτων | el |
| dc.title | Ανάλυση της λειτουργίας και των υποχρεώσεων των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης στο πλαίσιο της ιεράρχησης των αποβλήτων. Αποτελέσματα της εφαρμογής της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού στην Ελλάδα | el |
| dc.title.alternative | Analysis of the operation and the obligations of the Producer Responsibility Organizations in the context of waste hierarchy. Results of the extended producer responsibility in Greece | el |
| dc.type | Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία | el |
| dc.contributor.committee | Alexakis, Dimitrios | |
| dc.contributor.committee | Σινιόρος, Παναγιώτης | |
| dc.contributor.faculty | Σχολή Μηχανικών | el |
| dc.contributor.department | Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών | el |
| dc.contributor.master | Εφαρμοσμένες Πολιτικές και Τεχνικές Προστασίας Περιβάλλοντος | el |
| dc.description.abstracttranslated | The economic and technological development that took place since the 1950s caused significant changes in the environment and ecosystems at european and global level with direct impacts on human health. European Union’s effort to constrain the ecological degradation and improve the condition associated with the deterioration of human health is based on the adoption of the concept of green economy and circular economy. The european legislation, in the context of strengthening the circular economy, assumes, in order to optimize waste management, the implementation of the waste hierarchy and the extended producer responsibility, in order to minimize the loss of resources and reduce the environmental impact throughout the life cycle of the product. The purpose of this thesis is to highlight the degree of alignment of the EPR programs, operating in Greece, with the provisions of current legislation, within the general framework of waste hierarchy levels, in order to emphasize the results of the EPR for the period 2016-2018. The method used to collect the data was based on source research. This method is not based on empirical study data but on the search, analysis and interpretation of data provided by books, theoretical studies, other original research, the internet, scientific articles and other sources. A basic condition of the source research is the cross-checking and verification of the data, so that the subject under study is confirmed as fully as possible, especially when the sources come from nonscientific material and unreliable bibliographic sources. The bibliographic research of the results of PROs, operating in Greece, was based on the provisions of the European and Greek legislation, in order to determine the obligations and the operating rules of these programs and at the same time on the published balance sheets and the annual reports of PROs, for the period 2016-2018, as to highlight the degree of alignment of the existing operation of the PROs with the obligations and the rules of the legislation. Also, in terms of achieving the management objectives, in the context of the waste hierarchy, this master's thesis was based on the 2018 Environmental Status Report of the National Center for Environment and Sustainable Development At this point it should be said that the greek legislative framework, which determined the operation of PROs, was based on the provisions of law 2939/2001 (O.G.G. 179/A/6.8.2001) and law 4496/2017 (O.G.G. 170/ A/8.11.2017), which amended law 2939/2001. The law 4819/2021 (O.G.G. 129/Α/23.7.2021) which was passed in June 2021 and incorporated in Greek law the Directive 2018/851 and the Directive 2018/852, had as a result the change of provisions was in force with Law 4496/2017 for the operation of PROs. The amendments include, inter alia, the administrative cost limit (10%) and the reserve limit (35%). According to law 4819/2019 (article 12, par. 11) the Hellenic Recycling Agency in the approval decision of PROs’ operation determines “the maximum percentage of special reserve for every category of PROs”, which is not necessary to correspond to the limit of 35%. Also, in the same law (article 12, par. 13), HRA controls and evaluates the administrative cost of the PROs, which "does not exceed the amount necessary to achieve their purpose in a financially acceptable way". In addition, before the summer of 2021, the Producer Responsibility Organization of waste batteries and accumulators SYDESYS SA ceased to exist due to bankruptcy, and no longer exists. The findings indicate that Greece lags behind the European average in terms of prevention methods, which optimize the efficiency of EPR programs, while at the level of waste management, the country is lagging behind in infrastructure and is characterized by inherent pathogens. The results for the operation of all PROs, regarding the provisions of law 4496/2017, are considered satisfactory, as their operation is in line with most of the provisions of the legislation, except for the provision on the reserve limit and the provision on the proportional coverage of management costs with contributions. Also, the management objectives within the framework of the waste hierarchy are achieved. As for the achievement of the management objectives by the packaging PROs, is underlined the fictitious increase of the quantities, declared by the packaging PROs, in order to seemingly achieve the percentage of quantities defined by the legislation. Finally, the measures are presented, where they could improve the recovery rates at PRO’s level, at the level of waste management facilities and at government level. | el |
Αρχεία σε αυτό το τεκμήριο
Αυτό το τεκμήριο εμφανίζεται στις ακόλουθες συλλογές
-
Μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες - Εφαρμοσμένες Πολιτικές και Τεχνικές Προστασίας Περιβάλλοντος
Μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες ΠΜΣ Εφαρμοσμένες Πολιτικές και Τεχνικές Προστασίας Περιβάλλοντος
Εκτός από όπου επισημαίνεται κάτι διαφορετικό, το τεκμήριο διανέμεται με την ακόλουθη άδεια:
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές