Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας των μη επεμβατικών τεχνολογιών απομάκρυνσης των ιστικών νεκρώσεων και του υπερβαρικού οξυγόνου στην επούλωση των ελκών διαβητικής αιτιολογίας – συστηματική ανασκόπηση

Abstract

Εισαγωγή Τα έλκη κάτω άκρων διαβητικής αιτιολογίας (Diabetic Foot Ulcer - DFU) θεωρείται ότι επηρεάζουν σημαντικό ποσοστό ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Σ.Δ.) σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Ο καθαρισμός ή αλλιώς, η απομάκρυνση των ιστικών νεκρώσεων (debridement), θεωρείται ευρέως ως μία παρέμβαση αποτελεσματική για την επιτάχυνση της επούλωσης του έλκους. Ωστόσο παραμένει ασαφές το ποια μέθοδος θεωρείται αποτελεσματικότερη. Σκοπός Σκοπός της συγκεκριμένης συστηματικής ανασκόπησης ήταν η διερεύνηση της επίδρασης των τεχνολογιών απομάκρυνσης των ιστικών νεκρώσεων στην επούλωση ελκών διαβητικής αιτιολογίας. Ερευνητική Μεθοδολογία Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση στις ηλεκτρονικές βάσεις αποδελτίωσης βιβλιογραφικών δεδομένων: Pubmed, Cohrane (2016 έως 2021). Χρησιμοποιήθηκαν οι λέξεις κλειδιά: debridement (απομάκρυνση των ιστικών νεκρώσεων), diabetic ulcer (διαβητικό έλκος) στον τίτλο, στην περίληψη ή στις λέξεις κλειδιά (Title, Abstract, Keywords) ή σε όλους τους δυνατούς συνδυασμούς. Αποτελέσματα Εντοπίστηκαν 21 Τυχαιοποιημένες Κλινικές Μελέτες απομάκρυνσης των ιστικών νεκρώσεων: 6 αξιολόγησαν την εφαρμογή θεραπείας αρνητικής πίεσης (Negative Pressure Wound Therapy - NPWT), 5 την Ενζυματική Απομάκρυνση των ιστικών νεκρώσεων (Enzymatic Debridement), 2 τη χρήση θεραπείας Προνυμφών (Maggot Therapy - MD) και 8 τη θεραπεία Υπερβαρικού Οξυγόνου (Hyperbaric Oxygen Therapy). Η θεραπεία αρνητικής πίεσης ενίσχυσε την επούλωση ελκών καταστέλλοντας τη φλεγμονή, ελέγχοντας πρώιμα τις λοιμώξεις και δημιουργώντας άμεσα κοκκιώδη ιστό. Παράλληλα, η ενζυματική απομάκρυνση των ιστικών νεκρώσεων ήταν ανεκτή από τον ασθενή, πιθανόν ασφαλής και αποτελεσματική, προστατεύοντας και το δέρμα πέριξ του τραύματος. Επιπροσθέτως, η χρήση προνυμφών αποδείχθηκε ασφαλής μέθοδος, προάγοντας την επούλωση και προσφέροντας νέες γνώσεις. Τέλος, η εφαρμογή υπερβαρικού οξυγόνου σε συνδυασμό με την τυπική φροντίδα ευνόησε την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη επούλωση, μειώνοντας τον κίνδυνο του ακρωτηριασμού. Άλλες μέθοδοι απομάκρυνσης των ιστικών νεκρώσεων όπως: η αυτολυτική, η μηχανική, η υδροχειρουργική, οι υπέρηχοι και ο χειρουργικός καθαρισμός δεν μελετήθηκαν καθώς δεν βρέθηκαν μελέτες που να ανταποκρίνονται στην ερευνητική μεθοδολογία. Συμπεράσματα Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι οι τεχνολογίες απομάκρυνσης ιστικών νεκρώσεων επιδρούν θετικά στην επούλωση των ελκών διαβητικής αιτιολογίας όμως απαιτούνται περισσότερες μελέτες με μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων και τυχαιοποίηση ώστε τα αποτελέσματα, τα ευρήματα να είναι αντικειμενικά και σαφή.