«Τεκμηριωμένη πρακτική σε ίντερσεξ θέματα: Γνώσεις, στάσεις και πρακτικές των μαιών/των και ανάγκες των ίντερσεξ ατόμων στη συμβουλευτική και στη φροντίδα»

Abstract

Ο σχεδιασμός της παρούσας μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας επικεντρώνεται στην έρευνα και τη μελέτη ίντερσεξ θεμάτων. Επιλέχτηκε να πραγματοποιηθεί μικτή μεθοδολογία με στόχο τόσο να αναδειχθεί το βίωμα των ίντερσεξ ατόμων και γονέων με ίντερσεξ παιδιά, όσο και να διερευνηθούν οι γνώσεις, οι στάσεις, και οι πρακτικές στην κλινική φροντίδα σε ίντερσεξ θέματα, από τις/τους μαίες/μαιευτές. Δημιουργήθηκε ερευνητικό πρωτόκολλο όπου αναφέρονταν: το υπόβαθρο των ερευνητικών ερωτημάτων, οι ερευνητικές υποθέσεις, ο σκοπός και οι επιμέρους στόχοι της ποσοτικής και των ποιοτικών ερευνών, η ανάλυση της μικτής ερευνητικής μεθοδολογίας με την τριγωνοποίηση των πηγών προέλευσης των δεδομένων που θα ακολουθηθεί, καθώς επίσης και όλα τα σχετικά θέματα ηθικής και δεοντολογίας της έρευνας που προκύπτουν. Η έρευνα έχει εγκριθεί από την Επιτροπή του Μεταπτυχιακού προγράμματος(Αρ. Πρωτ. 130/18-05-2021) και από την Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. (Αρ. Πρωτ. 80399/05-10-2021) Η παρούσα μελέτη χαρακτηρίζεται από την πρωτοτυπία ενασχόλησης με το συγκεκριμένο πεδίο, καθώς εξ’ όσων γνωρίζει η ερευνήτρια, μετά από τη σχετική ανασκόπηση, δεν έχει πραγματοποιηθεί αντίστοιχη μελέτη στη μαιευτική κοινότητα στην Ελλάδα. Παράλληλα, επιλέχθηκε ένα είδος μεθοδολογίας, μεικτή, που θα αποτελέσει σημαντικό εφόδιο για την ολιστική προσέγγιση του θέματος. Πραγματοποιήθηκαν δύο ποιοτικές έρευνες: η μια μελέτησε τη βιωμένη εμπειρίατριών ίντερσεξ ενηλίκων ατόμων και η άλλη τις εμπειρίες των τριών γονέων ίντερσεξ εμβρύων/νεογνών. Επιπλέον μελετήθηκαν οι στάσεις, οι γνώσεις, οι απόψεις αλλά και οι πρακτικές των μαιών/μαιευτών με μια ποσοτική έρευνα με δείγμα 256 συμμετέχοντες. Οι ποιοτικές έρευνες αναλύθηκαν με τη μέθοδο της Ερμηνευτικής Φαινομενολογικής Ανάλυσης και η ποσοτική έρευνα αναλύθηκε με το πρόγραμμα SPSS. Τα αποτελέσματα της ποσοτικής μελέτης έδειξαν ότι 67,2% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως δεν έχουν παρακολουθήσει κάποιο σεμινάριο σχετικά με την ευαισθητοποίηση σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων,ενώ 87,1% δεν έχει παρακολουθήσει σεμινάριο για την ευαισθητοποίηση επαγγελματιών υγείας σε θέματα που αφορούν τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Το 76,5%δε γνώριζε τι σημαίνει το «Ι» στο ακρωνύμιο ΛΟΑΤΚΙ+, ενώ το 28,5% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως έχουν συναντήσει ενήλικα άτομα για φροντίδα ή συμβουλευτική με ποικιλομορφίες των χαρακτηριστικών φύλου. Το 15,2% θεωρούν πως ii είναι αρκετά απαραίτητη η χειρουργική κοσμητική για την υγεία ενός νεογνού/βρέφους. Τέλος, 34% των μαιών/μαιευτών δήλωσαν ότι δεν έχουν καμιά γνώση για να συμβάλλουν στη σωστή καθοδήγηση για την καθημερινή φροντίδα του μιας μητέρας με ίντερσεξ νεογνό. Στις ποιοτικές μελέτες παρατηρήθηκε έντονα η κακοποιητική συμπεριφορά από επαγγελματίες υγείας, από άγνοια των αναγκών των ίντερσεξ ατόμων αλλά και κατά τη περιγεννητική φροντίδα. Συγκεκριμένα αναφέρθηκαν φράσεις από τα ίντερσεξ ενήλικα άτομα όπως «..ήταν πολύ άθλια κατάσταση γιατί δεν με κοιτούσε καν δεν είχε καν οπτική επαφή μαζί μου», «… χρησιμοποιήθηκα επανειλημμένα ως αντικείμενο έρευνας, «.. με τρόμαζαν και με κοίταζαν με τέτοια φρίκη και τέτοιο οίκτο που δεν μπορούσα να έρθω αντιμέτωπη με αυτό». Η ίδια συμπεριφορά παρατηρήθηκε και από αυτό που βίωσαν οι γονείς ίντερσεξ παιδιών «Σταμάτησε να γίνεται η παρακολούθηση στο δημόσιο εφόσον αρνήθηκαν να με παρακολουθούν…(κατά τη διάρκεια της κύησης)», «…. κάτι είπανε για ίντερσεξ....και έλεγε αυτός (καθηγητής βιολογίας) ότι δεν υπάρχουν». Τα προσδοκώμενα οφέλη είναι η συνεισφορά της μελέτης στη συμπερίληψη και στην ορατότητα των ίντερσεξ ατόμων και των γονέων ίντερσεξ νεογνών/βρεφών, στους σχεδιασμούς τεκμηριωμένων πρακτικών εφαρμογών από τις/τους μαίες/μαιευτές. Συγκεκριμένα τους τομείς όπως είναι η συμβουλευτική και φροντίδα της αναπαραγωγικής και σεξουαλικής υγείας, η περιγεννητική συμβουλευτική των γονέων, η νεογνική φροντίδα, η εφηβική γυναικολογική φροντίδα. Ο πολυδιάστατος ρόλος των μαιών/των προάγει την σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία των ανθρώπων. Η συνεχής επιστημονική και έγκαιρη ενημέρωση σε συνδυασμό με την ενσυναίσθηση κατά τη φροντίδα και τη συμβουλευτική δημιουργούν το έδαφος για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η παρούσα μελέτη στοχεύει στην ανάδειξη αυτών των δυο. Λέξεις κλειδιά: Ίντερσεξ άτομα, μαιευτική φροντίδα, στάσεις, ανθρώπινα δικαιώματα