Η ζωή στο Lockdown. Αποτελέσματα στην Ελλάδα.

Abstract

Εισαγωγή: Η πανδημία λόγω COVID-19 προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στις ζωές των ανθρώπων. Η εφαρμογή σκληρών μέτρων κοινωνικής απομόνωσης για χάριν της ασφάλειας των πολιτών ήταν μεν αναγκαία, αλλά οδήγησε σε αλλαγές στη ζωή τους, συχνά επιβλαβείς. Σκοπός: Η μελέτη έχει σαν στόχο να διασαφηνίσει τις επιπτώσεις της εφαρμογής των κοινωνικών αποστάσεων στη συμμόρφωση στα μέτρα ασφαλείας, στην εμπιστοσύνη στην πληροφόρηση, στις αλλαγές των συνηθειών, στον τρόπο επικοινωνίας και στη συναισθηματική κατάσταση των πολιτών μέσα στο lockdown. Υλικό και Μέθοδος: 1319 ενήλικες μέσω τυχαίας επιλογής κλήθηκαν κατόπιν συγκατάθεσης να συμπληρώσουν ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις που αφορούσαν δημογραφικά τους στοιχεία και στοιχεία που περιέγραφαν τη συμμόρφωσή τους στα μέτρα ασφάλειας, την εμπιστοσύνη στην πληροφόρηση, τις αλλαγές στις συνήθειές τους, τους τρόπους επικοινωνίας, τη συναισθηματική τους κατάσταση και τις επιδράσεις γενικότερα της πανδημίας στη ζωή τους κατά την περίοδο του lockdown. Τα αποτελέσματα των ερωτηματολογίων κωδικοποιήθηκαν και καταγράφηκαν και με κατάλληλη στατιστική επεξεργασία συσχετίσθηκαν με δημογραφικά στοιχεία των συμμετεχόντων και με συσχετίσεις μεταξύ των υπό έρευνα πεδίων. Αποτελέσματα: Δημογραφικά στοιχεία όπως η ηλικία, το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, ο τύπος εργασίας και η μόρφωση έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο πώς το lockdown επηρέασε τις ζωές των συμμετεχόντων. Επίσης όσο περισσότερους τρόπους επικοινωνίας είχαν οι συμμετέχοντες μέσα στην καραντίνα, τόσο μεγαλύτερη ήταν η εμπιστοσύνη τους στην ενημέρωση (r=0.18, p<0.001), τόσο περισσότερες αλλαγές έκαναν στις συνήθειές τους (r=0.08, p=0.009) και τόσο περισσότερο συμμορφώθηκαν στα μέτρα προστασίας (r=0.14, p<0.001). Επίσης, όσο μεγαλύτερη ήταν η εμπιστοσύνη τους στην ενημέρωση, τόσο περισσότερες αλλαγές έκαναν στις συνήθειές τους (r=0.07, p=0.009), τόσο λιγότερα αρνητικά συναισθήματα είχαν (r=-0.09, p=0.002), τόσο περισσότερο συμμορφώθηκαν στα μέτρα προστασίας (r=0.43, p<0.001) και τόσο λιγότερη ανησυχία είχαν για τις επιπτώσεις από την πανδημία (r=-0.31, p<0.001). Ακόμα, περισσότερα αρνητικά συναισθήματα σχετίζονταν με σημαντικά λιγότερες αλλαγές στις συνήθειες των συμμετεχόντων (r=-0.12, p<0.001), περισσότερη συμμόρφωση στα μέτρα (r=0.07, p=0.017) και περισσότερη ανησυχία για τις επιπτώσεις από την πανδημία (r=0.33, p<0.001). Συμπέρασμα: Η επίδραση κοινωνικών μέτρων στο πλαίσιο μιας πανδημίας μπορεί να επιφέρει διαφορετικά αποτελέσματα στις ζωές των πολιτών, τόσο λόγω των διαφορετικών δημογραφικών χαρακτηριστικών τους, όσο και λόγω της περίπλοκης αλληλεπίδρασης των αλλαγών του ενός τομέα ζωής τους στον άλλον. Τα ευρήματα καθιστούν απαραίτητο τον προσεκτικό σχεδιασμό στον τρόπο και τα μέσα επιβολής των μέτρων ασφάλειας, που αν και απαραίτητα, μπορεί να ζημιώσουν καθοριστικά την ποιότητα ζωής των πολιτών, αν επιβληθούν με λανθασμένες στρατηγικές και μέσα δημόσιας υγείας.