Από τον αποκλεισμό στην ένταξη την εποχή της πανδημίας COVID-19; Διερεύνηση της πρόσβασης μεταναστριών και γυναικών προσφύγων στις υπηρεσίες υγείας και στην απασχόληση

Κρουστάλα, Βασιλική-Αντωνία

dc.contributor.advisor	Fouskas, Theodoros
dc.contributor.author	Κρουστάλα, Βασιλική-Αντωνία
dc.date.accessioned	2023-09-15T07:59:15Z
dc.date.available	2023-09-15T07:59:15Z
dc.date.issued	2023-07-28
dc.identifier.uri	https://polynoe.lib.uniwa.gr/xmlui/handle/11400/5070
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26265/polynoe-4908
dc.description.abstract	ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η μετανάστευση συνιστά ένα παγκόσμιο κοινωνικό φαινόμενο διαχρονικού χαρακτήρα, του οποίου οι ποσοτικές και ποιοτικές διαστάσεις έχουν προκαλέσει το ερευνητικό ενδιαφέρον πολλών μελετητών σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Οι λόγοι που συντελούν στην εξέλιξη αυτού του φαινομένου είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές, περιβαλλοντικές, πολιτισμικές και θρησκευτικές παραμέτρους (Fair et al, 2020; Pante, 2022; Rawal et al, 2021; Eurostat, 2023).Στην περίπτωση των γυναικών οι λόγοι διεθνούς μετανάστευσης μπορεί να είναι παρόμοιοι αλλά όχι οι ίδιοι, ένεκα του φύλου (Pande, 2021; World Bank, 2019). Η διαδικασία της ένταξης αποτελεί μία πολυσύνθετη μορφή κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής προσαρμογής ανάμεσα σε ετερογενείς πολιτισμικά λαούς (Terron-Caro & Cardenas-Rodriguez, 2022; Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2020). Στην EE, η διαδικασία της ένταξης αποτιμάται και μεταφράζεται με όρους εργασίας, υγείας, εκπαίδευσης και κοινωνικής ένταξης (διασφάλιση ευάλωτων ομάδων από ανεργία, φτώχεια, στέγαση) και οποιονδήποτε κοινωνικό, οικονομικό παράγοντα που διασαλεύει την διαβίωση και την ευζωία τους (Eurostat, 2022; European Commission, n.d; Terron-Caro & Cardenas-Rodriguez, 2022). Ερευνητικές μελέτες μεταξύ αυτών και τα στατιστικά δεδομένα της Ε.Ε. καταδεικνύουν ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να διατηρούνται απομακρυσμένες από την συμμετοχή τους στην απασχόληση (Wolffhardt & Long, 2020; Eurostat,2022), στο εκπαιδευτικό σύστημα (Wolffhardt & Long, 2020; Eurostat, 2022), όπως δυσχερής έως άνιση παραμένει η προσέγγιση και η χρήση των υπηρεσιών υγείας (Gil-Salmeron et al., 2021). ΣΚΟΠΟΣ: Κύριος σκοπός της παρούσης έρευνας είναι η διερεύνηση και περιγραφή των εμπειριών και των αντιλήψεων που αποκόμισαν οι μετανάστριες και γυναίκες πρόσφυγες από την προσέγγιση, τη συμμετοχή ή τον αποκλεισμό τους από τις υπηρεσίες υγείας και την αγορά εργασίας για όσο διάστημα διήρκησε το σφοδρό κύμα της πανδημίας της νόσου COVID-19 στην Ελλάδα, ώστε να διαπιστωθούν νέες ή οι ήδη υπάρχουσες αλλά με ενισχυμένο τρόπο ανισότητες. ΜΕΘΟΔΟΣ: Για την επίτευξη των στόχων του παρόντος ερευνητικού έργου χρησιμοποιήθηκαν δύο εργαλεία: i) η βιβλιογραφική επισκόπηση στις βάσεις δεδομένων Google Scholar, Pubmed και Scopusκαι ii) η διαμέσου της ποιοτικής έρευνας, οι προσωπικές εις βάθος συνεντεύξεις με ανοιχτές ερωτήσεις. Για την προσέλκυση του δείγματος χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της χιονοστιβάδας (snowball sampling), προκειμένου όσες γυναίκες είχαν ήδη αποδεχθεί την πρόσκληση για συμμετοχή στην ποιοτική έρευνα να συστήνουν με την σειρά τους άλλες πιθανές υποψήφιες γυναίκες ιδίων κοινωνικών –δημογραφικών χαρακτηριστικών. Το πληθυσμιακό δείγμα της παρούσας μελέτης συνίσταται από δεκαπέντε (15) ενήλικες γυναίκες, νόμιμα διαμένουσες (αναγνωρισμένες δικαιούχους επικουρικής ή διεθνούς προστασίας καθώς και οικονομικές μετανάστριες) στην Ελλάδα τουλάχιστον τα τελευταία 2-5 έτη, ομιλούσες ή αντιλαμβανόμενες ικανοποιητικά την ελληνική ή αγγλική γλώσσα. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η κυρίαρχη αντίληψη που έχουν σχηματίσει οι ερωτώμενες γυναίκες και πρωτίστως οι μετανάστριες, σχετικά με τον βαθμό προσέγγισης στην απασχόληση είναι θετική, δηλαδή ότι δεν υπήρξαν εμπόδια πρόσβασης παρά την πανδημία COVID-19 παρά την εργασιακή αναγκαιότητα φυσικής παρουσίας για την εκτέλεση των εργασιακών καθηκόντων τους σε συγκεκριμένους στερεοτυπικά εργασιακούς ρόλους (οικιακές υπηρεσίες, κατ’ οίκον φροντίδα ηλικιωμένων και παιδιών) ως εξαρτώμενα μέλη από τους εργοδότες τους, με χαμηλές οικονομικές απολαβές, και κοινωνική αορατότητα. Οι γυναίκες-πρόσφυγες από την άλλη, βιώνουν υψηλότερες έμφυλες και εθνοτικές διακρίσεις, αποκλειόμενες σε μεγαλύτερο βαθμό από τις μετανάστριες, εξαιτίας των ανεπαρκών θεσμικών μέτρων και κοινωνικών δικτύων, των γλωσσικών και πολιτισμικών εμποδίων που συναντούν κατά την αναζήτηση θέσεων εργασίας στην ελληνική τοπική κοινότητα. Στην περίπτωση της πανδημίας COVID-19 μαζί με τους περιορισμούς που εφαρμόσθηκαν για την ασφαλή εκτέλεση της εργασίας σε συγκερασμό με την διασφάλιση της δημόσιας υγείας, φαίνεται πως επηρέασαν έντονα και ποικιλότροπα τις γυναίκες πολίτες τρίτων χωρών. Η αιφνίδια μείωση των ωρών εργασίας, οι απαιτητικές συνθήκες εργασίας, παράλληλα με τη συρρίκνωση των αμοιβών, η οικονομική δυσπροσβασιμότητα από την επιβάρυνση με έξοδα για την αγορά των μέσων ατομικής προστασίας και διενέργειας διαγνωστικών ελέγχων, αποτέλεσαν τις νέες προκλήσεις για την διατήρηση της εργασίας τους. Η εργασία έγινε πιο δυσμενής για τις γυναίκες-πρόσφυγες, δεδομένου ότι έχαναν δυσανάλογα ευκαιρίες απασχόλησης, οδηγούμενες με μεγαλύτερη ευκολία στην περιστασιακή ή άτυπη μορφή εργασίας. Καταγράφηκαν αντιξοότητες κατά την πρόσβαση των συνεντευξιαζομένων γυναικών στο ελληνικό σύστημα υγείας και τις διαθέσιμες υπηρεσίες του. Στην παρούσα μελέτη φαίνεται να αναδύονται στην επιφάνεια γνωστές αλλά και νέες μορφές ανασταλτικών παραγόντων. Ως εκ τούτου, πλην των οργανωτικών εμποδίων της δημόσιας διοίκησης καθώς και της δύσκολης οικονομικής πρόσβασης και στον τομέα της υγείας, καθώς και των πολιτισμικών εμποδίων (απουσία διαπολιτισμικής κατάρτισης των επαγγελματιών υγείας), έρχεται να προστεθεί μία νέα ανισότητα υπό την μορφή της ψηφιοποιημένης προσέγγισης των υπηρεσιών υγείας. Τα πολιτικά μέτρα που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19, είχαν εξίσου αρνητική απήχηση στις συνεντευξιαζόμενες ενισχύοντας τις κοινωνικές ανισότητες σε υγεία και εργασία. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Συμπερασματικά, καθίσταται σαφές ότι η πανδημία COVID-19αποτέλεσε το έναυσμα ανάδειξης σημαντικών κενών στην διαχείριση ένταξης ιδίως στην περίπτωση των γυναικών με μεταναστευτικό υπόβαθρο σε ζητήματα υγείας και εργασίας. Καταδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο ότι η πολιτεία μπορεί φαινομενικά να τηρεί μία μεταναστευτική πολιτική, στηριζόμενη στην ίση μεταχείριση όσον αφορά τα δικαιώματα, τις παροχές και τις διαδικασίες για ημεδαπούς και πολίτες τρίτων χωρών. Στην πραγματικότητα όμως αδυνατεί ή δεν επιθυμεί να αφουγκραστεί τις ανάγκες και τις δυνατότητες αυτών των ευάλωτων μεταναστευτικών ομάδων για κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική πρόσβαση στην ελληνική κοινωνία, ελαχιστοποιώντας κατ’ αυτό τον τρόπο τις πιθανότητες ένταξης, στερώντας τους ένα καλύτερο μέλλον για τις ίδιες και τις οικογένειές τους.	el
dc.format.extent	155	el
dc.language.iso	el	el
dc.publisher	Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές	*
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	Ελλάδα	el
dc.subject	COVID-19	el
dc.subject	Greece	el
dc.subject	COVID-19	el
dc.subject	Mετανάστριες	el
dc.subject	Γυναίκες πρόσφυγες	el
dc.subject	Κοινωνικές ανισότητες	el
dc.subject	Αγορά εργασίας	el
dc.subject	Πανδημία	el
dc.subject	Δημόσια Υγεία	el
dc.subject	Συνθήκες εργασίας	el
dc.subject	Ευκαιρίες απασχόλησης	el
dc.subject	Υπηρεσίες Υγείας	el
dc.subject	Μεταναστευτικές ομάδες	el
dc.subject	Μigrant women	el
dc.subject	Ρefugee women	el
dc.subject	Labor market	el
dc.subject	Εmployment	el
dc.subject	Ηealth care	el
dc.subject	Ιntegration	el
dc.title	Από τον αποκλεισμό στην ένταξη την εποχή της πανδημίας COVID-19; Διερεύνηση της πρόσβασης μεταναστριών και γυναικών προσφύγων στις υπηρεσίες υγείας και στην απασχόληση	el
dc.title.alternative	From exclusion to integration during the Covid-19 pandemic? Unveiling the access of migrant and refugee women to health services and employment	el
dc.type	Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία	el
dc.contributor.committee	Vassilakou, Tonia
dc.contributor.committee	Koulierakis, George
dc.contributor.faculty	Σχολή Δημόσιας Υγείας	el
dc.contributor.department	Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας	el
dc.contributor.master	Δημόσιας Υγείας	el
dc.description.abstracttranslated	INTRODUCTION: Migration constitutes a global social phenomenon of a timeless nature, whose quantitative and qualitative dimensions have caught the research interest of many scholars at international and national level. The reasons that contribute to the development of this phenomenon are inextricably linked to social, economic, political, environmental, cultural and religious parameters (Fair et al., 2020; Pante 2021; Rawal et al, 2021; Eurostat, 2023). In the case of women, the reasons for international migration may be similar but not the same, due to gender (Pante 2021; World Bank, 2019). The integration process is a complex form of social, economic and political adaptation between culturally heterogeneous populations (Terron-Caro & Cardenas-Rodriguez, 2022; European Commission, 2020). In the EU, the integration process is valued and translated in terms of work, health, education and social integration (safeguarding vulnerable groups from unemployment, poverty, housing) and any social, economic factor that disturbs their living and well-being (Eurostat, 2022; European Commission, 2020; Terron-Caro & Cardenas-Rodriguez, 2022). Research studies among them and the statistical data of the EU demonstrate that women are still kept distant from their participation in employment (Wolffhardt & Long, 2020; Eurostat, 2022), in the education system (Wolffhardt & Long, 2020; Eurostat, 2022), as the access to and use of health services remains difficult and unequal (Gil-Salmeron et al., 2021). SCOPE: The main purpose of this research is to investigate and describe the experiences and perceptions gained by immigrant and refugee women from their approach, participation or exclusion from health services and the labor market during the severe impact of the COVID-19 pandemic in Greece, in order to unravel new or already existing but reinforced inequalities. METHODS: To achieve the objectives of this research project, two tools were used: i) the literature review in the Google Scholar, Pubmed and Scopus databases and ii) through qualitative research, personal in-depth interviews with open-ended questions. To recruit the sample, the snowball sampling method was used, in order for those women who had already accepted the invitation to participate in the qualitative research to recommend, in turn, other potential candidate interviewees of the same socio-demographic characteristics. The population sample of the present study consists of fifteen (15) adult women, legally residents (recognized beneficiaries of subsidiary or international protection as well as economic immigrants) in Greece for at least the last 2-5 years, speaking or understanding satisfactorily the Greek or English language. RESULTS: The dominant perception formed by the interviewed females, and primarily the immigrant women, regarding the degree of approach to employment is positive, i.e., that there have been no barriers to access despite the COVID-19 pandemic despite the work necessity of physical presence to perform their work duties in specific stereotypical work roles (domestic services, care of older people and children) as dependent members of their employers, with low financial earnings, and social invisibility. Refugee women, on the other hand, experience higher gender and ethnic discrimination, excluded to a greater extent than immigrant women, due to insufficient institutional measures and social networks, the linguistic and cultural obstacles they encounter when looking for jobs in the Greek local community. In the case of the COVID-19 pandemic, together with the restrictions implemented for the safe performance of work in conjunction with safeguarding public health, it appears that they have strongly and diversely affected female third-country nationals. The sudden reduction in working hours, the demanding working conditions, along with the reduction in wages, the financial inaccessibility due to the burden of costs for the purchase of personal protective equipment and diagnostic tests, constituted the new challenges for maintaining their work. The work became more unfavorable for refugee women, given that they lost disproportionately employment opportunities, led more easily to casual or informal work. Adversities regarding the access of the interviewed women to the Greek health system and its available services were recorded. In the present study, already known as well as new forms of deterring factors seem to emerge. Therefore, apart from the organizational obstacles of the public administration as well as the difficult financial access in the health sector as well, along with the cultural obstacles (absence of intercultural training of health professionals), a new inequality has occurred in the form of the digitized approach to health services. The political measures established to deal with the COVID-19 had an equally negative impact on the interviewees reinforcing social inequalities in health care and employment. CONCLUSIONS: In conclusion, it becomes clear that the COVID-19 pandemic was the trigger for highlighting important gaps in integration management, especially in the case of women with an immigrant background in health and work issues. Demonstrating in this way that the state can ostensibly adhere to an immigration policy based on equal treatment in terms of rights, benefits and procedures for nationals and third-country nationals. In reality, however, it is unable or unwilling to listen to the needs and possibilities of these vulnerable migrant groups for socialeconomic and cultural access to Greek society, thus minimizing the chances of integration, depriving them of a better future for themselves and their families.	el

Files in this item

Name:: kroustala_php_20020.pdf
Size:: 1.411Mb
Format:: PDF
Description:: Διπλωματική Εργασία

View/Open

This item appears in the following Collection(s)

Μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες - Δημόσια Υγεία
Μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες ΠΜΣ Δημόσια Υγεία

Show simple item record

Except where otherwise noted, this item's license is described as
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές