Ταξινόμηση των τοκετών κατά Robson στον ελληνικό πληθυσμό

Abstract

Εισαγωγή: Παγκοσμίως το ποσοστό καισαρικών τομών παρουσιάζει σταθερή αύξηση και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω από 30,1% που ήταν το 2018 σε 47% στην Νότια Ευρώπη για το 2030. H ταξινόμηση Robson έχει προταθεί ως ένα διεθνώς αποδεκτό σύστημα ταξινόμησης των τοκετών που επιτρέπει την παρακολούθηση και τη σύγκριση των ποσοστών ανά είδος τοκετού. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι να αξιολογήσει τα αποτελέσματα του συστήματος ταξινόμησης Robson σε δείγμα πληθυσμού. Στόχοι της παρούσας μελέτης είναι να διερευνηθούν: τα ποσοστά κολπικού τοκετού και καισαρική τομής, οι ομάδες της ταξινόμησης Robson που συμβάλλουν στην αύξηση των ποσοστών καισαρικής τομής και οι περιγεννητικές εκβάσεις ανά κατηγορία της ταξινόμησης Robson. Μέθοδος: Πρόκειται για μια αναδρομική μελέτη φακέλων νοσηλείας των γυναικών με δείγμα 8572 γυναίκες και 8947 νεογνά σε ιδιωτικό νοσοκομείο της Αθήνας μεταξύ 01 Ιανουαρίου 2019 έως 31 Δεκεμβρίου 2019. Οι στατιστικές αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν με το στατιστικό πακέτο SPSS vr 21.00 (IBM Corporation, Somers, NY, USA). Aποτελέσματα: Από τον ελεγχόμενο πληθυσμό το 60,9% των γυναικών γέννησε με καισαρική τομή και το 8,5% με επεμβατικό κολπικό τοκετό. Οι τέσσερις ομάδες που συγκεντρώνουν τα υψηλότερα ποσοστά είναι οι ομάδες: 2 (πρωτοτόκες με μονήρη τελειόμηνη κύηση με πρόκληση τοκετού ή καισαρική τομή πριν την έναρξη του τοκετού), 5 (πολυτόκες με μονήρη τελειόμενη κύηση με τουλάχιστον μια προηγηθείσα καισαρική τομή), 4 (πολυτόκες με μονήρη τελειόμηνη κύηση με πρόκληση τοκετού ή καισαρική τομή πριν την έναρξη του τοκετού) και 1 (πρωτοτόκες με μονήρη τελειόμηνη κύηση με αυτόματη έναρξη τοκετού) με ποσοστά 34,5% (2956/8572), 19,8% (1702/8572), 12,0% (1036/8572) και 10,8% (928/8572) αντίστοιχα. Οι ομάδες που συμβάλλουν περισσότερο στο συνολικό ποσοστό καισαρικής τομής είναι οι ομάδες: 2,5,8 (πολύδυμες κυήσεις συμπεριλαμβανομένονται και εκείνες που έχουν προηγηθείσα καισαρική τομή) και 10 (μονήρεις κυήσεις <37 εβδομάδες κύησης συμπεριλαμβάνονται και εκείνες με προηγηθείσα καισαρική τομή) με ποσοστά 21%, 16,18%, 4,3% και 7,10% αντίστοιχα. Η συχνότερη ένδειξη καισαρικής τομής ήταν η κεφαλοπυελική δυσαναλογία, (41,7%) και η προηγηθείσα καισαρική τομή (34,6%). Τα μοντέλα πολλαπλής λογαριθμικής παλινδρόμησης ανέδειξαν ότι η ηλικία της μητέρας, η εθνικότητα, η εβδομάδα κύησης, το κάπνισμα, η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης και το βάρος του νεογνού αυξάνουν την πιθανότητα καισαρικής τομής σε κατηγορίες της ταξινόμησης Robson. Οι κατηγορίες που εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά επεμβατικού κολπικού τοκετού είναι η κατηγορία 1 (19,3%) και 2 (20,9%). Υψηλότερο ποσοστό αιμορραγίας μετά τον τοκετό παρουσίασαν οι γυναίκες στην κατηγορία 5 με ποσοστό 6,4% και οι γυναίκες στην ομάδα 8 με ποσοστό 5,0%. Aπό το σύνολο του δείγματος, 2,5% των γυναικών εισήχθη στη ΜΕΘ με ποσοστά να κυμαίνονται από 1,4 έως 9,8% και υψηλότερα ποσοστά να σημειώνονται στις γυναίκες με δίδυμη κύηση, πρόωρο τοκετό και σε εκείνες με ιστορικό ≥2 καισαρικές τομές (κατηγορίες 5.2, 8 και 10). Στη μελέτη μας υψηλότερα ποσοστά εισαγωγής στη ΜΕΝΝ παρατηρούνται στις ομάδες: 8 (69,2%), 10 (64,5%), 9 (30,2%) και 4b (34,5%). Χαμηλότερα ποσοστά τοκετών παρατηρούνται το Σαββατοκύριακο (19,3) και τη Δευτέρα (13,2%) ενώ, το 79,3% των τοκετών διενεργήθηκαν κατά στη διάρκεια: 08:00 π.μ. – 07:55 μ.μ. Οι γυναίκες στην κατηγορία 1 και 5 έχουν 73% περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν με καισαρική τομή μεταξύ 08:00 π.μ. – 03:59 μ.μ. σε σύγκριση με εκείνες που γεννούν μεταξύ 12:00 π.μ. – 07:59 μ.μ. Οι γυναίκες που ταξινομούνται στην κατηγορία 5.1 έχουν 16,7 φορές περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν με καισαρική τομή στη διάρκεια της ημέρας σε σύγκριση με εκείνες που θα γεννήσουν στη διάρκεια της νύχτας. Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματά της παρούσας μελέτης τονίζουν τη σημασία της εφαρμογής του συστήματος ταξινόμησης κατά Robson ως εργαλείο κλινικού ελέγχου (clinical audit) για τον προσδιορισμό των ομάδων που σχετίζονται περισσότερο ή λιγότερο με τα ποσοστά καισαρικής τομής. Τα αποτελέσματα των καισαρικών τομών στον πληθυσμό που ελέγξαμε είναι υψηλό και αυξημένο από τα δημοσιευμένα από την Ελληνική Στατιστική Αρχή για το ίδιο έτος (57,8%). Ο λόγος της αύξησης των καισαρικών τομών είναι υψηλός και φαίνεται να σχετίζεται τόσο με υψηλό ποσοστό καισαρικών τομών λόγω προηγηθείσας καισαρικής τομής (κατηγορία 5) όσο και με υψηλό ποσοστό καισαρικών τομών στις πρωτοτόκες που εισάγονται για πρόκληση τοκετού ή προγραμματισμένη καισαρική τομή (κατηγορία 2). Περαιτέρω μελέτη και εφαρμογή της ταξινόμησης Robson κρίνεται αναγκαία για πιο σαφή αποτελέσματα για τον ελληνικό πληθυσμό.