Διερεύνηση του πρωτόκολλου ταχείας μετεγχειρητικής ανάρρωσης σε ασθενείς που υποβάλλονται σε γυναικολογικές ογκολογικές επεμβάσεις

Abstract

Εισαγωγή: Τα προγράμματα ταχείας μετεγχειρητικής ανάρρωσης (Enhanced Recovery After Surgery, ERAS) περιλαμβάνουν την προεγχειρητική ενημέρωση - συμβουλευτική διδασκαλία της ασθενούς, την επαρκή αντιμετώπιση του μετεγχειρητικού (ΜΤΧ) πόνου, την ελαχιστοποίηση της περιεγχειρητικής νηστείας, την ταχεία αποκατάσταση της ΜΤΧ λειτουργικότητας του γαστρεντερικού συστήματος και την έγκαιρη κινητοποίηση της χειρουργικής ασθενούς. Αποτελούνται από ειδικές προσεγγίσεις σε τρεις φάσεις (προεγχειρητικά, διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά), με στόχο την επιτάχυνση της ΜΤΧ ανάρρωσης, τη μείωση του χρόνου νοσηλείας, την ελάττωση των ΜΤΧ επιπλοκών και του αριθμού των επανεισαγωγών και, τέλος, τη μείωση του συνολικού κόστους νοσηλείας. Σκοπός: Η σύγκριση της αποτελεσματικότητας του πρωτοκόλλου ERAS έναντι της συμβατικής MTX φροντίδας στην ανάρρωση των ασθενών που υποβάλλονται σε μείζονες γυναικολογικές ογκολογικές επεμβάσεις (ΜΓΟΕ) λόγω καρκίνου των έσω γεννητικών οργάνων. Υλικό – Μέθοδος: Πρόκειται για προοπτική τυχαιοποιημένη μελέτη στα πλαίσια διδακτορικής διατριβής, η οποία πραγματοποιήθηκε σε Γυναικολογική Κλινική ενός τριτοβάθμιου Ογκολογικού Κέντρου της Αθήνας. Το δείγμα της μελέτης περιλαμβάνει ασθενείς με καρκίνο των έσω γεννητικών οργάνων που υποβλήθηκαν σε ΜΓΟΕ και διαχωρίστηκαν τυχαιοποιημένα σε δύο ισάριθμες ομάδες: την Α, με άτομα που ακολούθησαν το πρωτόκολλο ERAS, και τη Β, με άτομα που ακολούθησαν τη συμβατική ΜΤΧ φροντίδα. Για την αξιολόγηση της έντασης του πόνου χρησιμοποιήθηκε η αριθμητική κλίμακα άλγους (NPS). Η συλλογή των ιατρικών παραμέτρων περιέλαβε στοιχεία από τα διαγράμματα αναισθησίας, τα πρακτικά του χειρουργείου, τον ατομικό φάκελο και τις ατομικές συνεντεύξεις των ασθενών. Αποτελέσματα: Ο μελετώμενος πληθυσμός περιέλαβε 101 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε ΜΓΟΕ. Οι 51 από αυτές (50,5%) τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα ERAS και οι 50 (49,5%) στην ομάδα ελέγχου. Η μέση ηλικία των γυναικών ήταν 54,7 έτη και ο μέσος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) 26,6. Η πλειονότητα των γυναικών ήταν καπνίστριες, έπασχαν από τουλάχιστον ένα νόσημα ενδοκρινών οργάνων, εμφάνιζαν υπέρταση και ήταν υπέρβαρες. Η εφαρμογή του πρωτοκόλλου ERAS μείωσε τη διάρκεια νοσηλείας κατά 2 ημέρες, ενώ οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε Ολική Υστερεκτομή Μετά των Εξαρτημάτων (OYME) εξήλθαν από το νοσοκομείο έπειτα από μονοήμερη νοσηλεία χωρίς αύξηση των ΜΤΧ επιπλοκών και του αριθμού των επανεισαγωγών στο νοσοκομείο. Στις ασθενείς της ομάδας ERAS διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντικά αποτελεσματικότερη αναλγητική απόκριση, ταχύτερη έγερση και πλήρη κινητοποίηση, πρώιμη εντερική σίτιση και διακοπή των υγρών IV, ταχύτερη κινητοποίηση του πεπτικού και αφαίρεση του ουροκαθετήρα και των παροχετεύσεων σε σχέση με αυτές στην ομάδα ελέγχου. Στις ίδιες ασθενείς παρατηρήθηκε χαμηλότερο ποσοστό απωλειών αίματος και μετάγγισης, μικρότερο ποσοστό εμφάνισης ΜΤΧ ναυτίας, εμέτου, υπνηλίας, καταστολής, εμπύρετου, λευκοκυττάρωσης και αλβουμινοπενίας. Συμπεράσματα: Τα πρωτόκολλα ERAS προάγουν την έγκαιρη σίτιση και κινητοποίηση των ασθενών, προσφέρουν αποτελεσματικότερη ΜΤΧ αναλγησία, επιταχύνουν τη ΜΤΧ ανάρρωση και μειώνουν τον αριθμό των ημερών και το κόστος της νοσηλείας. Λέξεις κλειδιά: πρωτόκολλο ERAS, ταχεία μετεγχειρητική ανάρρωση, υστερεκτομή, μείζονες γυναικολογικές επεμβάσεις