Η επίδραση του κυκλικού ωραρίου στην αυτοαποτελεσματικότητα του μητρικού θηλασμού στο νοσηλευτικό προσωπικό

Abstract

Η καλύτερη μέθοδος σίτισης κατά τη νεογνική και βρεφική ηλικία έχει αποδειχθεί πως είναι ο μητρικός θηλασμός. Ωστόσο, παρά τις διεθνείς και παγκόσμιες συστάσεις που αφορούν στον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό τους πρώτους 6 μήνες, παρατηρείται μια συνεχής πτωτική τάση στα ποσοστά του θηλασμού σε εθνικό επίπεδο, λόγω ορισμένων παραγόντων που επηρεάζουν την έναρξη και τη συνέχιση της γαλουχίας. Ειδικότερα, η αυτοαποτελεσματικότητα ως μια ιδιαίτερη ψυχοκοινωνική διάσταση της μητέρας που αφορά στην ικανότητά της να επιτύχει τον προσδοκώμενο στόχο της γαλουχίας όσο και οι δύσκολες εργασιακές συνθήκες στις νοσηλευτικές και μαιευτικές μονάδες των νοσοκομειακών φορέων όπου οι εργαζόμενες μητέρες απασχολούνται με κυκλικό ωράριο, έχουν άμεση επίδραση στο θηλασμό. Σκοπό της παρούσας μελέτης αποτελεί η διερεύνηση της επίδρασης του κυκλικού ωραρίου στην αυτοαποτελεσματικότητα του μητρικού θηλασμού στο νοσηλευτικό προσωπικό. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 142 γυναίκες που απασχολούνται ως Μαίες, Νοσηλεύτριες και Βοηθοί, οι οποίες εργάζονται σε κυκλικό ωράριο και έχουν επιστρέψει στα εργασιακά τους καθήκοντα μέσα στα τελευταία 5 έτη από τη γέννηση του μικρότερου παιδιού τους. Η ερευνητική διαδικασία πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου 2024 στο Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας «Αγία Ειρήνη» και στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων. Ως εργαλείο μέτρησης χρησιμοποιήθηκε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο δημιουργήθηκε από την ερευνήτρια και η Κλίμακα αυτοποτελεσματικότητας για το μητρικό θηλασμό (Breastfeeding Self-Efficacy Scale Short Form, BSES-SF). Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τη στατιστική ανάλυση των ερευνητικών δεδομένων δείχνουν ότι η πλειονότητα (53,5%) των συμμετεχουσών ανήκουν την ηλικιακή ομάδα 35-45 ετών και όσον αφορά την ειδικότητα το μεγαλύτερο ποσοστό είναι Νοσηλεύτριες (45.8%), ενώ το 40.8% είναι Μαίες. Παράλληλα, βρέθηκε σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην ειδικότητα και στην επιλογή μεθόδου σίτισης του νεογνού, αφού οι Μαίες ακολουθούν τη μέθοδο του αποκλειστικού θηλασμού σε μεγαλύτερο ποσοστό και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τις Νοσηλεύτριες και τις Βοηθούς. Επιπλέον, κατά την αξιολόγηση των εργασιακών συνθηκών φάνηκε πως η τήρηση του μειωμένου ωραρίου συμβάλλει στη συνέχιση του μητρικού θηλασμού μετά την επιστροφή στην εργασία, ενώ δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο κυκλικό ωράριο και την πρόωρη διακοπή του θηλασμού. Τέλος, σημαντικά ευρήματα αποτελούν οι συσχετίσεις που πραγματοποιήθηκαν για την αυτοαποτελεσματικότητα, με τις οποίες αναφέρεται πως για τις Μαίες παρατηρήθηκαν υψηλότερες τιμές στην κλίμακα μέτρησης ειδικά για όσες σχεδίαζαν να θηλάσουν από την περίοδο της κύησης. Αντίθετα, χαμηλότερες τιμές αυτοαποτελεσματικότητας καταγράφηκαν στις περιπτώσεις αυξημένου άγχους κατά την προσπάθεια συνδυασμού του μητρικού θηλασμού και των εργασιακών καθηκόντων.