Ενδυναμώνοντας την ανθεκτικότητα των πόλεων έναντι των πλημμυρών: στρατηγικές και πρακτικές

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιείται αρχικά μια εκτενής βιβλιογραφική έρευνα σχετικά με το φαινόμενο των πλημμυρών, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις αστικές πλημμύρες. Στόχος της εργασίας είναι η ανάδειξη λύσεων που θα ενδυναμώσουν τις πόλεις έναντι του επικίνδυνου αυτού φαινομένου. Αρχικά, αναλύεται η έννοια της πλημμύρας και άλλες σχετικές βασικές έννοιες όπως η τρωτότητα και ο κίνδυνος, ενώ το φαινόμενο κατηγοριοποιείται με βάση τις αιτίες που το προκαλούν. Διαπιστώνεται ότι, εκτός από την κλιματική αλλαγή και την αύξηση της συχνότητας βροχοπτώσεων υψηλής ραγδαιότητας, οι αστικές περιοχές γίνονται ιδιαίτερα ευάλωτες σε πλημμύρες κυρίως λόγω του ανθρώπινου παράγοντα, όπως αποδεικνύεται από πολλά διεθνή και εγχώρια παραδείγματα. Η σημερινή κατάσταση των πόλεων είναι αποθαρρυντική, καθώς τα χαρακτηριστικά που καθιστούν μια πόλη ανθεκτική σπάνια συναντώνται στις σύγχρονες οικιστικές ζώνες. Παρά τις οδηγίες και τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μέτρα προστασίας και την υιοθέτηση του πνεύματος της αειφορίας, η εφαρμογή τους είναι περιορισμένη. Ένα από τα προτεινόμενα μέτρα είναι τα Συστήματα Ήπιας Αντιπλημμυρικής Προστασίας (SuDS), η χρήση των οποίων κρίνεται πλέον επιτακτική για την ομαλή λειτουργία μιας πρότυπης πόλης σε έναν κόσμο όπου η κλιματική αλλαγή γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Τα SuDS κατηγοριοποιούνται ανάλογα με τον τόπο και την κλίμακα εφαρμογής τους και χαρακτηρίζονται από την ταχεία εγκατάστασή τους και την απλή, εύχρηστη λειτουργία τους, που μιμείται τις φυσικές διαδικασίες. Λαμβάνοντας υπόψη τις πράσινες μεθόδους, πολλά κράτη, με πρωτοπόρο την Κίνα, έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζουν μαζικά ανάλογες λύσεις, μετατρέποντας τις ευάλωτες σε πλημμυρικά φαινόμενα πόλεις τους σε αστικές απορροφητικές ζώνες, γνωστές και ως «πόλεις-σφουγγάρια».