Ο ναός του Αγίου Γεωργίου στην Κουκουράβα Μακρινίτσας

Μαραβέγιας, Στυλιανός

The church of Saint George in Koukourava, Makrinitsa Magnesias

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Μαραβέγιας, Στυλιανός

Date

2022-01-27

Advisor

Βαρελίδης, Γεώργιος

Adoap_11.pdf (37.62Mb)

ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΥΠΟΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΨΗΦΙΑΚΑ (211.4Kb)

Keywords

Άγιος Γεώργιος ; Ναοί ; Κουκουράβα Μακρινίτσας ; Πήλιο ; Αποκατάσταση ; Καμαροσκεπή ; Θολοσκεπή βασιλική ; Αποκατάσταση ναών ; Εκκλησιαστική αρχιτεκτονική ; Μεταβυζαντινή αρχιτεκτονική ; Μέγας Δουξ ο Καπαδοκεύς

Abstract

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στη Μακρινίτσα, στο Πήλιο, είναι κτίσμα ορθογωνικού σχήματος. Στο ορθογώνιο της κατόψεως προσκολλώνται εξωτερικά η επτάπλπευρη κόγχη του Ιερού Βήματος και οι πεντάπλευρες κόγχες των παραβημάτων. Στο εσωτερικό ο ναός χωρίζεται σε τρία κλίτη με δύο κιονοστοιχίες, που η καθεμία αποτελείται από δύο κίονες στο μέσον και δύο πεσσούς στα άκρα. Οι κιονοστοιχίες στο δυτικό τοίχο καταλήγουν σε παραστάδες. Ο ναός ανήκει στις τρίκλιτες καμαροσκεπείς (θολοσκεπείς) βασιλικές με ενιαία δικλινή στέγη. Τα τρία κλίτη, συμπεριλαμβανομένου του Ιερού Βήματος και του γυναικωνίτη καλύπτονται από διαμήκεις ημικυλινδρικούς θόλους από λαξευτούς πορώδεις λίθους. Ο ναός σύμφωνα με μαρτυρίες ιδρύθηκε το 1766. Ωστόσο, η αναγραφή ανάγλυφης ημερομηνίας αποκαλύφθηκε επί του μαρμάρινου θυρώματος στην θύρα της νότιας πλευράς όπου βεβαιώνεται το 1764 ως το έτος κατασκευής του λιθόγλυπτου. Το έτος 1764 το συναντάμε και σε τρία εντοιχισμένα θωράκια εκ’ των οποίων τα δύο, βρίσκονται στον δυτικό τοίχο και ένα βρίσκεται ψηλά στο χαγιάτι στον νότιο τοίχο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η δεσποτική εικόνα όσο και η τοιχογραφία η οποία βρίσκεται στον δυτικό τοίχο, στο υπέρθυρο της πύλης που οδηγεί στο νάρθηκα, οι οποίες εικονίζουν τον Άγιο Γεώργιο στην μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένος ο ναός όχι όπως συνηθίζεται έφιππο, αλλά καθήμενο, ένθρονο, ενδεδυμένο με πλούσια στολή. Επιπλέον, στην τοιχογραφία αναγράφονται, με λευκά, μεγαλόσχημα γράμματα τα επίθετα «Ο Μέγας Δουξ, Ο Καπαδοκεύς». Ο ναός του Αγίου Γεωργίου στην Κουκουράβα Μακρινίτσας, αποτελεί μνημείο ιδιαίτερου ιστορικού, θρησκευτικού, αρχιτεκτονικού και μορφολογικού ενδιαφέροντος, το οποίο ωστόσο παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά με τους περισσότερους ενοριακούς ναούς αυτής της περιόδου. Όντας τοιχογραφημένος στους ημικυλινδρικούς θόλους, στα εσωρράχια και τύμπανα των τόξων καθώς και σε μετάλλια και αβαθείς κόγχες, αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της πηλιορείτικης μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, όπως αυτή εκφράστηκε κατά τους IZ' αι. και IH' αι.

Abstract

The church of Saint George in Makrinitsa, located at the slopes of mountain Pelion, is a rectangular building. The seven-sided apse of the Sanctuary and the five-sided apses of the Diaconate and the Offertory are attached to the east side of the rectangle. Inside the church is divided into three aisles with two colonnades, each consisting of two columns in the middle and two pillars at the end. The colonnades on the west wall end in pilasters. The church belongs to the three-aisled vaulted basilicas with a double pitched roof. The three aisles, including the Sanctuary and the gynaeconite, are covered by longitudinal semi-cylindrical domes made of carved porous stones. The church according to testimonies was founded in 1766. However, the year 1764 was revealed embossed on the marble lintel of the south door, confirming the construction year of the stone sculpture. The year 1764 is also found in three incorporated shields, two of which are on the west wall and one is on the porch of the south wall. Of particular interest are the despotic icon and the mural on the west wall, on the lintel of the door leading to the narthex, which depict Saint George, in whose memory the church is dedicated, not as usual on horseback, but seated, enthroned, dressed in a rich outfit. In addition, the adjectives "O Megas Doux, O Kappadokeus" are written in white, large letters on the mural. The church of Saint George in Koukourava, Makrinitsa, is a monument of special historical, religious, architectural and morphological interest, which, however, has similar characteristics to most parish churches of this period. Having frescos in the semi-cylindrical domes, and the drums of the arches, as well as in wall medals and shallow niches, it is a representative example of the Pelion post-Byzantine ecclesiastical architecture, as it was expressed during the 17th century and 18th century.