Πρακτικές πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης αποβλήτων στον τομέα των τροφίμων

Βουσουρέλη, Αναστασία

Waste prevention and reuse practices in food sector

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Βουσουρέλη, Αναστασία

Date

2022-03-30

Advisor

Damikouka, Ioanna

Vousoureli_20006.pdf (1.264Mb)

Keywords

Απόβλητα τροφίμων ; Πρόληψη ; Επαναχρησιμοποίηση ; Υδατικό αποτύπωμα ; Ανθρακικό αποτύπωμα ; Κυκλική οικονομία

Abstract

Η παρούσα εργασία αποτελεί μια βιβλιογραφική ανασκόπηση αντικείμενο της οποίας είναι η μελέτη πρακτικών πρόληψης δημιουργίας και επαναχρησιμοποίησης αποβλήτων τροφίμων. Μέσα σε αυτή γίνεται αναφορά στα πλεονεκτήματα και στις προκλήσεις που συνδέονται με τις τεχνολογίες, τόσο για τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων όσο και για την αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με τη χρήση των φυσικών πόρων. Γίνεται αναφορά στον ρόλο που παίζει ο υπολογισμός του ανθρακικού και υδατικού αποτυπώματος διάφορων τροφίμων για την εξοικονόμηση νερού και τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Παρέχονται πληροφορίες που αφορούν στην πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων και σε τεχνολογίες που έχουν διερευνηθεί για τη μετατροπή αποβλήτων τροφίμων σε ενέργεια και άλλα χρήσιμα υλικά στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας.. Το υλικό της μελέτης αποτέλεσε ελληνική και διεθνής βιβλιογραφία, κυριώς άρθρα επιστημονικών περιοδικών (ScienceDirect, MDPI, PubMed,) και στοιχεία εθνικών και διεθνών οργανισμών (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, FAO – Food and Agriculture Organization, EPA- Environmental Protection Agency, WHO- World Health Organization, IPCC –Intergovernmental Panel on Climate Change, EEA – European Environmental Agency). Σύμφωνα με τα ευρήματα στο σύνολό τους οι μελέτες υποστηρίζουν την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων ως πρώτη επιλογή. Ακολουθούν η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση και τελευταία επιλογή αποτελούν η υγειονομική ταφή και η αποτέφρωση. Πολλά υποσχόμενες είναι καινοτόμες τεχνολογίες μέσω των οποίων, με κατάλληλη επεξεργασία των αποβλήτων τροφίμων, υπάρχει δυνατότητα για παραγωγή νέων υλικών για χρήση τους σε διάφορους τομείς. Παραδείγματα, χρήσης των νέων αυτών υλικών, είναι η βιομηχανία τροφίμων, η βιομηχανία καλλυντικών, η ζυθοποιεία, η βιομηχανία υφασμάτων, ο κατασκευαστικός τομέας, η φαρμακοβιομηχανία και η βιομηχανία χαρτιού. Στη πλειοψηφία των μελετών που χρησιμοποιήθηκαν, γίνεται λόγος για την ανάγκη περαιτέρω διεπιστημονικής έρευνας σε θέματα κυκλικής οικονομίας και υιοθέτηση καινοτόμων τεχνικών. Επίσης κρίνεται απαραίτητη και η συνεισφορά των κυβερνήσεων και των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής στη δημιουργία πλαισίων στήριξης της δημόσιας και ιδιωτικής συμμετοχής για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων.

Abstract

This paper is a bibliographic review and its aim is to study the practices for preventing food waste generation and for reusing food waste. A reference is made to the benefits and challenges associated with technologies in use, on reducing environmental impact and in addressing concerns about the use of natural resources. Reference is also made to the role of carbon and water footprint calculation for various foods, for saving water and reducing greenhouse gas emissions. The paper provides information on the prevention of food waste and technologies that have been explored for the conversion of food waste into energy and other useful materials, in the context of the circular economy. The material of the study included Greek and international bibliography, mainly articles of scientific journals (PubMed, MDPI, ScienceDirect) and reports from national and international organizations (Ministry of Environment and Energy, FAO - Food and Agriculture Organization, EPA - Environmental Protection Agency, WHO - World Health Organization , IPCC –Intergovernmental Panel on Climate Change, EEA - European Environmental Agency). According to the findings, the studies as a whole support that preventing food waste generation should be the first choice. Reuse and recycling follow that and finally the last choice is landfilling and incineration. Innovative technologies are very promising through which, with proper treatment of food waste, there is a possibility of producing new materials for use in various sectors. Examples of using these new materials exist in the food, the cosmetics, the brewery, the textile, the construction, the pharmaceutical and the paper industries. In the majority of the studies, there is discussion about the need for further interdisciplinary research on circular economics and the adoption of innovative techniques. The contribution of governments and policy makers in creating supporting frameworks for public and private participation to reduce food waste is also considered necessary.