Το περιβαλλοντικό παιχνίδι ως μέσο εξομάλυνσης έμφυλων στερεοτύπων στο νηπιαγωγείο.

Abstract

Τα στερεότυπα φύλου αποτελούν αντιλήψεις για την αντρική και τη γυναικεία φύση, οι οποίες συνδέονται με τους αντιληπτούς ρόλους των φύλων. Ο ρόλος του παιχνιδιού στην εκπαιδευτική διαδικασία έχει τεκμηριωθεί, αλλά έχει αρχίσει και διαφαίνεται και ο ρόλος του παιχνιδιού στην ψυχολογική διαδικασία, ιδιαίτερα στις συμπεριφορές παιχνιδιού με βάση το φύλο του παιδιού. Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετήσει αν η εφαρμογή του περιβαλλοντικού παιχνιδιού, στα πλαίσια δραστηριοτήτων που αφορούν την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, είναι δυνατό να συμβάλλει στην εξάλειψη των στερεοτύπων που σχετίζονται με το φύλο στο νηπιαγωγείο. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού αναλύεται αρχικά η έννοια των έμφυλων στερεότυπων και γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στους ρόλους των φύλων στα πλαίσια της σχολικής κοινότητας. Στη συνέχεια, αναλύεται η σύνδεση του φύλου με το παιχνίδι, κάνοντας αρχικά αναφορά στους παράγοντες που συμβάλουν στην διαφοροποίηση των προτιμήσεων και των κλίσεων των παιδιών προς συγκεκριμένα ενδιαφέροντα και ασχολίες και σχετίζονται με το φύλο και στην διαμόρφωση και αποτύπωση των έμφυλων σχημάτων στο παιχνίδι κατά την βρεφική και προσχολική ηλικία. Παρακάτω, γίνεται αναφορά στο περιβαλλοντικό παιχνίδι και στην σημασία του στην εκπαιδευτική διαδικασία και αναλύεται η σύνδεση ανάμεσα στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες που σχετίζονται με το περιβάλλον και σε αυτές που σχετίζονται με το φύλο. Ακολουθεί αναφορά στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και το οικοφεμινιστικό κίνημα, την περιβαλλοντική κατάρρευση και τον ρόλο που διαδραματίζουν τα στερεότυπα που σχετίζονται με το φύλο. Από το σύνολο της ανασκόπησης, κατατίθεται ένας οδηγός με τα σημεία κλειδιά για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων που απευθύνονται σε μαθητές προσχολικής ηλικίας και είναι δυνατό να συνεισφέρουν στην εξάλειψη των στερεοτύπων που σχετίζονται με το φύλο. Στην τελευταία ενότητα, επιχειρείται η ανάδειξη της πρακτικής εφαρμογής του οδηγού μέσα από τον σχεδιασμό τριών περιβαλλοντικών παιχνιδιών που δύνανται να συνεισφέρουν στην ανάδειξη και την καταπολέμηση των προκαταλήψεων που σχετίζονται με το φύλο κατά την προσχολική ηλικία.